Hukuk sistemimizde boşanma sebepleri; özel boşanma nedenleri ve genel boşanma nedeni olmak üzere iki ayrı kategoride sınıflandırılmıştır. Özel boşanma nedenleri arasında sayılan “Zina Nedeniyle Boşanma”, hakkında sık soru sorulan hukuki konular arasında yer almaktadır. Bu yazımızda Zina Nedenine dayalı olarak açılacak boşanma davaları hakkında merak edilenleri yanıtlarını sizler için bir araya getirdik…
Özel Boşanma Nedenleri ve Genel Boşanma Nedeni
Türk Medeni Kanunu’nda özel boşanma nedenleri;
Zina (Madde 161),Hayata Kast, Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış (Madde 162),Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme (Madde 163),Terk (Madde 164),Akıl Hastalığı (Madde 165) olarak sayılmıştır.
Bu özel boşanma nedenleri dışında genel boşanma nedeni ise yine aynı Kanun’un 166. maddesinde “Evlilik birliği, ortak hayatı sürdürmeleri kendilerinden beklenmeyecek derecede temelinden sarsılmış olması” hali olarak tanımlanmıştır. Şiddetli geçimsizlik olarak da ifade edilebilecek bu genel boşanma nedeni içine evlilik birliğini temelden sarsacak her türlü sebep girebilir.
Özel Boşanma Nedenleri Arasında Zina (Aldatma)
Zina yani aldatma sebebi ile boşanma davası, evlilik birliği devam ederken eşlerden birinin diğer eşi aldatması nedeniyle açılan ve özel boşanma nedenleri arasında sayılan bir boşanma sebebidir. Bu dava Aile Mahkemesi huzurunda görülür. Zina nedeni ile boşanma davası 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu 161. maddesinde düzenlenmiştir.
Dava açan eş, diğer eşin aldatma olgusunu ispatlarsa, mahkeme eşlerin diğer kusur durumlarına bakmadan boşanma kararını verir.
Zina nedeni ile boşanma davası, yalnızca zina olgusuna dayalı açılabileceği gibi, hem zina özel nedenine hem de genel boşanma nedenine dayalı olarak iki ayrı gerekçe ile açılabilir. Bu durumda zina kanıtlanırsa, mahkeme öncelikle bu nedene dayalı olarak boşanma kararı verir. Ancak zina iddiası ispat edilemezse bu kez mahkeme, genel boşanma (şiddetli geçimsizlik) nedeninin varlığını ve tarafların boşanmada kusurlarını değerlendirerek sonucuna göre karar verir.
Zina Nedir? Zina Sayılmayan Haller Nelerdir?
Evli olan bir kişinin, kendi eşi dışında bir başkası ile cinsel ilişkiye girmesi zina yani aldatmadır. Bu nedene dayalı olarak açılacak boşanma davasında, zinanın gerçekleştiğine ilişkin deliller mahkeme tarafından tespit edilirse, özel boşanma nedeni olan zina nedeni ile eşlerin boşanmalarına karar verilir.
Cinsel ilişkiye girme dışında, eşlerden birinin, bir başkası ile öpüşmesi, ona dokunması ya da sarılması gibi durumlar ise zina kapsamında değerlendirilmez. Bu gibi olayların gerçekleşmesi halinde zina nedeni ile boşanma davası yerine Türk Medeni Kanunu 163. Madde de düzenlenen “Haysiyetsiz Hayat Sürme” gerekçesi ile boşanma davası ya da Türk Medeni Kanunu 166. Madde deki genel boşanma nedeni olan evlilik birliğini temelden sarsılması sebebiyle boşanma davası açılmalıdır.
Zina Nedeniyle Boşanma Davasında Süre
Zina nedeni ile açılacak boşanma davalarını açma süresi açısından bakıldığında; evlilik birliği içerisinde eşlerden biri diğerini aldatırsa (zina yaparsa), bunu öğrenen eş, öğrenme tarihinden itibaren altı ay içerisinde zina sebebiyle boşanma davasını açmalıdır. Bu süre hak düşürücü süredir, bu sürede dava açılmazsa dava açma hakkı düşer. Her halükarda (yani zina diğer eş tarafından daha sonra öğrenilse dahi) zina üzerinden beş yıl geçmesi ile de dava hakkı düşer.
Yine Türk Medeni Kanunu 161/3 maddesi düzenlemesi uyarınca, zinayı affeden eşin dava açma hakkı bulunmaz. Bu af yazılı ya da sözlü olabileceği gibi ortaya konan davranışlar ile de anlaşılabilir. Mesela, diğer eş zina edene “ne olduysa oldu geri dön” gibi bir mesaj gönderir ve aldatan eşte eve dönerse, artık af gerçekleşmiş sayılır.
Zinanın İspatında Kullanılabilecek Deliller Nelerdir?
Zina nedeni ile açılan boşanma davasında, eşler aldatmayı yani zinayı her türlü delil ile ispatlayabilirler. Bunlardan bazılarını saymak gerekirse; tanık beyanı, fotoğraflar, video kayıtları, telefon görüşme kaydı ve içerikleri, sosyal medya içerikleri, otel ya da uçak ve benzeri kayıtlar, güvenlik kamerası görüntüleri, ses kaydı, kredi kartı ya da banka kayıtları gibi deliller bu kapsamda değerlendirilebilir.
Uygulamada;
Erkek ya da kadının yalnız oldukları sırada, ortak konuta karşı cinsten bir kişiyi almaları durumu, eşlerden birinin düzenli bir şekilde karşı cinsten biri ile gece ve gündüz telefon ya da sosyal medya gibi iletişim araçları üzerinden görüşmesi zinanın varlığına delalet olarak kabul edilir.
Eşlerden birinin, aldatma eylemini ispatlamak amacı ile diğer eşin telefonunu dinlemesi, onun kamera kaydını alması ya da yüz yüze konuşulanları kaydetmesi gibi yollarla elde ettiği fotoğraf, video ve ses kayıtları da boşanma davası kapsamında delil olarak kullanılabilir ancak bu kayıtların aldatma yani zina olgusunun varlığını ispatlama amacı ile yapılması zorunludur. Aldatmanın ispatı amacı dışında başka amaçlarla diğer eşin gizli olarak ses, video ve fotoğraf kayıtlarının alınması ise suç teşkil edebilecektir.
Zina nedeni ile boşanma davası, eşlerin evlilik birliği süresince üstlendikleri sadakat yükümlülüğünün ihlal edilmesi durumunda açılan özel bir boşanma davası türüdür. Yukarıda da belirtildiği gibi bu davalar Aile Mahkemelerinde görülür. Aile Mahkemesi bulunmayan yerlerde ise bu davalara Aile Mahkemesi sıfatıyla Asliye Hukuk Mahkemelerinde bakılır.