Okula gitmek istemiyorum diyen bir çocukla yani okulla ilgili sorun yaşayan ve okul fobisi olan bir çocukla nasıl başa çıkılır? Çoğu zaman çocuklar okula gitmek istemeyebilir. Bu durum, çoğu ebeveyni zor durumda bırakmaktadır. Çocuğun bu davranışı neden gösterdiği, bu davranışların normal olup olmadığını anlamak ve okula gitmek istemeyen çocuklarla nasıl başa çıkılacağını öğrenmek gerekir.
Okul çağına gelmiş çocukların çoğunda görülen okula gitmek istememe durumu, anne ve babaları zorlamaktadır. Oldukça sinir bozucu olan bu durum karşısında çocuğun neden okula gitmek istemediği, çeşitli yollarla öğrenilebilir. Okul gitmek istemeyen çocuklar ile;
Bu davranış normal olup olmadığı belirlenerekSakin ve tutarlı kalarakOkula gitmek istememenin nedenleri ele alarak çözmeye çalışma yöntemleriyle çocukların okula karşı tutumları değiştirilebilir.
Okul Gitmek İstememe Durumunun Normal Olup Olmadığını Belirleme
Ebeveynlerin burada yapması gereken ilk şey, çocuklarının ne sıklıkla okula gitmek istemediğini takip etmektir. Okul çağına gelen çocukların çoğu, okula gitmek yerine, çok daha farklı etkinliklerin kendilerini mutlu edeceğini düşünerek, okula gitmeyi reddedebilirler.
Çocuğun okuldan kaçıp kaçmadığını öğrenmek ve bunu ne sıklıkla yaptığını öğrenmek için bazı belirli ipuçları bulunmaktadır:
Çocuğun okul molasından önce mi yoksa okul molasından sonra mı okula gitmeye isteksiz olduğu gözlemlenmelidir.Çocuğun öğretmenleriyle iletişime geçerek, sınavlardaki ya da okul projelerindeki durumları, yakından takip edilmelidir.Çocuğun yakın zamanda, bir arkadaşıyla okulda tartışıp tartışmadığı araştırılmalıdır.Bir anne ve baba, çocuğunun okula gitmeme konusunda ne kadar bir direnç gösterdiğini anlayabilmelidir. Bazı çocuklar, okula zamanı kendini hasta hissedebilir, hatta bunun için kendilerini bilerek hastalandırabilirler.
Çocuğun okula gitmeme konusunda ne kadar dirençli olduğunu anlamak için;
Çocuğun okula gitmeme direnci; 1-5 arası derecelendirilmelidir.Çocuğun söylediği birçok şey en uç noktadadır. Yani çoğu çocuk okula gitmek istemediğini söylerken; bazı grup çocuklar, okula gitmek istemediklerinde, sert ve aşırı bir eylem gerçekleştirmektedir.
Sakin ve Tutarlı Kalınmalıdır
Çocukların birçoğu, anne ve babalarına okuldan kaçma konusunda bazı ipuçları verirler. Önemli olan, anne ve babanın bu ipuçlarını doğru şekilde ve doğru zamanda belirlemesidir.Çocuğa karşı daha sakin ve tutarlı kalmak için;
Çocuğun dolaylı anlatımlarına ve direk ifadelerine ilgi gösterilmelidir. Kimi çocuk ima yoluyla okula gitmek istemeyeceğini söylerken, kimi çocuk ise direkt olarak okula gitmek istemediğini söyleyebilir.Anne ve baba, çocukta kendiliğinden ortaya çıkan hastalık belirtilerini araştırmalıdır. Çünkü okula gitmek istemeyen çocukların çoğu, kendilerini hastalandırarak, okula gitmeyeceklerini düşünmektedir.Çocuk okula gitmeme bahanesi çıkardığında, çocuğa yüklenmek, tepki vermek yerine, farklı stratejiler geliştirilmelidir.
Okula gitmesini sağlamak için farklı stratejiler geliştirilmelidir. Mesela, okula gitmenin bir pazarlık konusu olmayacağı, sakin ve net bir şekilde söylenmelidir. Çocuğun tehdit edilmesi ya da çocuğa bağırılması yerine, sakin olmaya çalışılmalıdır.
Çocuğa kızıp bağırmak yerine; okula gitmediği zaman neler olabileceği, sakin bir dille anlatılmalıdır. Okula gitmeyecekse, evdeki işlere yardım etmesi, televizyonun ya da oyunların kısıtlanacağı, net ama sakin bir tavırla anlatılmalıdır.
Çok abartalı olmamak kaydıyla, çocuklara okula gitmesini teşvik etmek için, küçük ödüller verilebilir. Bu yöntem sürekli olarak kullanılmamalı, çocuk okula gitmek için sürekli ödüllerle sevindirileceğini düşünmemelidir.
Çocuğun Neden Okulu İstemediğinin Altında Yatan Sorun Bulunmalıdır
Çocukların okul istememe nedenleri çeşitli olabilir. Özellikle okul çağına yeni gelmiş çocuklarda, anne ve babadan ayrılmak ya da geriye dönme sorunu, okulun çekiciliğini azaltabilmektedir.
Küçük yaştaki bir çocuğun okula başladığı ilk gün ve birkaç gün anneden ayrılacağı duygusu, çocuğun okuldan kopmasına, istememesine neden olabilir. Anneden ayrılma kaygısı yaşayan bir çocuk, okulu istemeyecektir. Bu yüzden annenin, çocuğuna güven aşılaması ve onu almak için tekrar geleceğini, ama yine de kendisinin bir süre okulda kalması gerektiği anlatılmalıdır.Anne; çocuğuna okulda nasıl bir gün geçireceğini anlatabilir, nasıl eğleneceği, birçok arkadaşı olacağı konusunda teşvik edilmelidir. Bunun yanında çocukların, aile üyelerinden birinin ölümü ya da hastalığı ardından da okula gitmeyi reddetmesi durumu olabilmektedir.Bazen çocukların okula gitmek istememesinin en önemli etkenlerinden bir de okulda diğer çocuklardan ya da eğiticilerinden gördükleri zorbalıktır. Böyle bir durumda; çocuğun yanında olunacağı, bunun zor olduğu ancak yine de gitmesi gerektiği ve bu durumdan beraberce üstesinden gelineceği anlatılmalıdır. Aynı zamanda bu konu, okul müdürü, rehber öğretmen ya da sınıf öğretmeni ile de paylaşılmalıdır. Okula gitmeyi reddetmek konusunda direnç gösteren çocuklarda, madde bağımlılığı, çocuk istismarı ya da çocuk ihmali gibi durumlar da göz önünde bulundurulmalıdır.Çocuğun güvenliğinden şüphe ediliyorsa, bu endişeler okul müdürü, danışman ya da rehber öğretmen ile görüşülmeli ve gerekirse uzman bir doktordan destek alınmalıdır. Çocuklarda görülebilecek erken depresyon, anksiyete ya da farklı hastalıklar da çocukların okula gitmeyi reddetmesinde, büyük rol oynamaktadır.
Tüm bunların dışında çocuklara eğitim almanın güzel bir şey olduğuyla ilgili mesaj verebilmek amacıyla veya okul fobisine karşı çocuklara okullarda kazandırılabilecek sosyal aktivitelerde bu sorunu çözebilir.