Son zamanlarda ve özellikle de sosyal medyada çok sık kullanılan bir terim olan jenerasyon, belli bir dönemde dünyaya gelmiş insanları tanımlamak için kullanılıyor. Bununla birlikte her kuşak dönüm noktası kabul ediliyor ve ayrı ayrı isimlendiriliyor.
X Y Z kuşakları da 1965 senesinden 2020 senesine dek dünyaya gelen grupları tanımlamaktadır. Yani, X Y Z kuşakları yaş aralıkları 1995 yılı ile Ocak 2020 tarihine kadarki bölümü kapsıyor. Bu üç kuşağın birbirinden ayrıldığı pek çok nokta bulunmaktadır. Kuşak farkı kavramını da ortaya çıkartan bu üç farklı kuşağa daha yakından bakalım.
Kuşak İsimleri ve Anlamları Nelerdir?
X Y Z kuşakları analizleri yapılırken yalnızca X kuşağından itibaren test yapılmaz. Yani, kuşak kavramı X kuşağı ile ortaya çıkmış olan bir kavram değildir. X kuşağı öncesi için de isimlendirilen jenerasyon türleri mevcuttur.
İşte sırasıyla tüm kuşaklar;
Lost Generation (Kayıp Kuşak olarak adlandırılır)Amerikan Askeri KuşakSilent Generation ( Sessiz Kuşak olarak bilinir)Baby BoomersX KuşağıY Kuşağı (Millennial Kuşak olarak da bilinir)Z Kuşağı (İnternet Kuşağı)Alfa Kuşağı (Gelmesi planlanan kuşak türü)
X Kuşağı Nedir? X Kuşağı Özellikleri Nelerdir?
X Y Z kuşağı testi uygulanırken aralarında en ilkel ve en eski tarihe dayanan kuşan X kuşağıdır. X kuşağı, 1965 ve 1979 yılları arasında doğanlardan oluşmaktadır. Günümüz çağının teknolojisine ayak uydurmakta biraz zorlanan bir kuşak olarak da bilinen X kuşağı, bir çok yönü ile daha sakin bir kuşak olarak tanımlanıyor.
Bir çok konuda teknolojik gelişmelere ayak uydurmak zorunda hisseden ve bu konuda çok geri kaldıklarını düşünen bu bir nesil insan, daha disiplinli bir yapıya da sahipler. Otorite kabul ettikleri kavramlara saygılı olan bu kuşaktakiler çalışmayı da oldukça sevmektedir.
Çalışma alanlarında başarılı olmak isteyen bu kişilerin saygılı ve bir o kadar da az sorgulayıcı olduğu görülmektedir.
X kuşağı özellikleri arasında en dikkat çekici olanı, aidiyet duygusuna sahip olmalarıdır. Bu jenerasyondaki insanlar genel olarak içinde bulundukları toplumun otoritesine sadık davranışlar gösteren, sabır, sadakat ve hırs özelliklerinin bir araya geldiği, önemli bir kuşağı oluştururlar. Herhangi bir sadakatsizliğe karşı katı kuralları olan bu gruptaki insanlar ceza ve yaptırımları keskin şekilde uygularlar.
X kuşağı, X Y Z kulağı Yılmaz Özdil ‘in kitabında da olduğu gibi, teknolojiye karşı direnmeden çok sayıda yenilikler karşı karşıya kalmıştır. Bilgisayar, internet ve müzik çalarların dönüşümü bu neslin insanına denk gelmiştir.
Y Kuşağı Nedir? Y Kuşağı Özellikleri Nelerdir?
Günümüzde X Y Z kuşağı kitap ve makalelerin odak noktası olmayı başarmıştır. Çok sayıda yayında X Y Z kuşakları pazarlama alanları ile bile bağdaştırılmıştır. Peki, Y kuşağı özellikleri nelerdir? X Y Z kuşakları arasında tam ortada yer alan Y kuşağı, 1980 ve 1999 yılları arasında doğanlara verilen bir isimdir. Gerek X kuşağı ile gerekse de Z kuşağı ile uygun iletişimi yakalamayı başarabilen bir kuşaktır. Y kuşağına mensup kişiler Z kuşağı ile daha yakın ilişkiler kurmuşlardır veya X kuşağı ile de etkili bir iletişim kurabilirler.
Köprü görevi görmekte olan Y kuşağı, para kazanmak için yaşayan bir kuşaktır denilebilir. Bu gruptakiler genellikle kendi işlerini kurmak adına çalışmalar yapmayı tercih ederler. Y kuşağı internet ve teknolojinin diğer ögeleri ile oldukça haşır neşirdir. İnternet çağında çocuk olan bu kişiler bu duruma çabuk adapte olabilmişlerdir.
X kuşağı tarafından sorumsuz ya da uyumsuz görülen Y kuşağı, daha çok serbest kalmayı ve bir otorite tarafından yönetilmemeyi tercih eder. Bunun yanı sıra değişime en iyi şekilde ayak uydurmayı başaran kuşak da Y kuşağıdır. Aynı zamanda bu kuşak sabırsız olma özelliği ile de dikkat çekmektedir.
Y Kuşağı adeta televizyon neslidir, denilebilir. Çocukluğun tam da son zamanlarında bilgisayar ile tanışan bu grup öğrenme noktasında teknolojiden çok nasibini alamamıştır.
Özgürlük, tabirinin ortaya çıktığı bu neslin en genel özelliği ise başına buyruk yaşama arzusudur. X kuşağına göre çevre sorunlarına ve insanlığa çok daha duyarlı olan bu nesil, dünyanın çok daha iyi bir konumda olması için çalışmalar yürütmekten kaçınmaz. Bu da onların sosyal devlet ve paylaşımcı özelliklerini ön plana çıkarmıştır.
Z Kuşağı Nedir? Z Kuşağı Özellikleri Nelerdir?
Üniversite eğitim sınıflarında X Y Z kuşakları sunum konusu olurken, bu kuşaklar arasındaki farklar öğretimin geliştirilmesinde ana odak noktası olmuştur. Kuşak farkı kavramını en iyi hissettiren kuşak olan Z kuşağı, 2000 ve 2020 tarihleri arasında doğan kişileri kapsıyor. Aynı zamanda Kristal Nesil adı ile de anılan bu kişilerin en çok X kuşağı ile anlaşamadığını söylemek hiç de tuhaf kaçmayacaktır. Hatta bu iki kuşak arasında büyük bir itim kuvveti olduğu söylenmektedir.
İnternet ve diğer teknolojik gelişimler ile oldukça fazla haşır neşir olan bu kuşak sakinleri genellikle zekaları ile ön plana çıkıyor. Çoklu görevleri yerine getirmede de başarılı olan bu kişiler birden fazla işi aynı anda yapabilirler.
Geleneklere aşina olmayan ve saygı duymayan bir kuşak olan Z kuşağı, çabuk sıkılganlıkları ile de tepki çeker. Y kuşağının aksine hırslı olmayan bu kuşaktakiler çalışma ortamlarından da kısa sürede sıkılmaktadır.
Sosyal medyaya oldukça aşina olan bu neslin bireyleri kendilerine oluşturdukları sosyal medya platformlarında ve profillerinde teknolojik olarak varlıklarını sürdürmekte başarılıdırlar. Herhangi bir şey yapacakları zaman ya da sosyal bir projede bulunacakları zaman bu iş ve hareketlerini sosyal medya platformlarında da paylaşmaktan çekinmezler. Online ortamlar dışında çok aktif bir hayatları olmayan bu jenerasyon yaşamak için değil paylaşmak için yaşar.
Bu özellikleri ile Z kuşağı, kendisinden önce gelen X ve Y Nesil’ leri ile çatışma içerisinde yaşarlar. Birbirini anlamadıklarını ya da onların kendilerini hiç anlamadığını ifade eden bu kuşak oldukça sabırsız ve ben merkezlidir.
Kuşak Çatışması Nedir?
X Y Z ve alfa kuşakları arasında yaşanan anlaşmazlıklara kuşak çatışması denir. Kuşak çatışması nedir, sorusunun en temel cevabı ise, birbirine beceri ve bili birikimi konusunda uyum sağlayamayan nesillerin birbirini doğru şekilde anlayamaması nedeniyle yaşanan iletişim problemleri, şeklindedir.
Kuşak Çatışması Neden Olur?
– Yargı Farklılıkları
Kuşak çatışması nedenleri arasında en önemlisi, birbirine uyum sağlayamayan yargıların yerleşmiş olmasıdır. Kültür, gelenek, görenek, örf ve adetler, bu noktada kuşak çatışması nedenleri olabilir. Çünkü her nesil aynı normlara sahip değildir.
– Kıyaslama
Kıyaslama yapılması, bir diğer kuşak çatışması nedeni olarak bilinmektedir. Bir başka kişi ile kıyaslandığını bilen bugünün Z kuşağı yani genç bireyi, kendisini yetersiz hissederek, kıyaslama yapan kişiye cephe almaktadır. Ayrıca bir başkasına benzemeye çalışırken kendi karakterini kaybeden genç saldırgan, huzursuz ve dikkatsiz davranabilmektedir.
– Baskı
Baskı ise bir diğer önemli kuşak çatışması nedenidir. Çocukluktan çıkan genç birey, kendi istediği şekilde yaşamak, kendi özgür iradesiyle giyinmek ve kendisi tarafından seçilen sosyal çevrelere katılmak istemektedir. Bu da ailenin çocuğa karşı sahip olduğu beklentiler ile uyum sağlamadığında çatışmalara neden olmaktadır.
– Kültür Farkı
Kültür farkı ise bir diğer çatışma nedenidir. Kuşak çatışması nedenleri arasında en önemlisi olan bu durum, genç nüfusun sahip olduğu popüler kültür ile ailenin sahip olduğu geleneksel kültürün uyum sağlayamaması sonucunda ortaya çıkmaktadır. Çocuk beğenilen ve sevilen alışkanlıklar olarak düşündüğü kendisine uygun kişilerin yaşam biçimini edinmek isterken, ailenin daha kapalı ve daha geleneksel bir yapıya yönelmesi çatışmalara neden olabilmektedir.
Hangi nedenden olursa olsun, hangi nesiller arasında yaşanırsa yaşansın, kültür çatışması ya da Kuşak Çatışması, üzerinde önemle durulması gereken bir durumdur. Önemsenmez ve göz ardı edilirse, genç birey ile iletişim kurulmazsa, çarpık iletişim ve bunun sonucunda davranış bozuklukları oluşabilir.