Türkiye’de kedi otu olarak bilinen Valerian, yıllar boyunca şifalı bitki özelliği taşımıştır. Vücudu rahatlatarak, derin bir uyku vermesiyle tanınır. Sakinleştirici ve yatıştırıcı özelliğiyle bilinen Valerian Çayı Nedir? Faydaları Nelerdir? Kedilerin bitkinin kökünü çıkararak yemesi nedeniyle kedi otu olarak bilinir. Kedilerin bu otu niye tükettikleri bilinmese de insanlar şifasından yararlanmak için tüketmektedirler. Modern tıpta da faydaları kanıtlanan valerian, özellikle uykusuzluğa karşı tavsiye edilmektedir.
Valerian Çayı Nedir?
Caprifoliaaceae ailesinden bir bitki olan Valerian’ın bilimsel adı Valeriana Officinalis şeklindedir. Latince güçlü, sağlıklı anlamına gelen Valere sözcüğünden türemiştir. Kedi otu kelimesi de kedilerin kokusunu sevdikleri için bitkinin kökünü kazarak, çıkarmalarından gelir. Bundan ötürü kedilerin otu olarak bilinir. Avrupa ve Asya’da yıllık olarak yetişen valerian, Kuzey Amerika’da da görülmektedir. Boyu 1 ila 1,5 metre yüksekliğe ulaşabilir. Yetişmesi için çimli ve nemli ortamlar gerekir. Saplarının içi boştur. Sivri uçlu, koyu yeşil renkli ve tüylü yaprakları bulunur. Güzel kokulu, beyaz, pembe ve eflatun küçük çiçekleri vardır. Çiçekleri haziran ayında açar.
Valerian Çayının Faydaları Nelerdir?
İnsan sağlığı için oldukça faydalı olan kedi otunun, çay formu da etkilidir. Bu nedenle bitkinin içerdiği maddelerin sıcak suya çıkarılmasıdır. Bitkinin farmakolojisi hakkında 200 den fazla bilimsel çalışma yapılmıştır. Çay formu da son yıllarda etkili olmuştur
Faydaları:
Uyku kalitesini artırır, uykusuzluğa karşı etkilidir. Bu özelliği, içeriğindeki antioksidanlar “hesperidin” ve “linarin” sağlar.Araştırmalar; uykuya dalmayı kolaylaştırdığını, uyku süresini uzattığını ve derin uyku sağladığını ortaya koymuştur.Yatıştırıcı ve sakinleştirici özellikleri, sinir sistemini rahatlatır.Sekiz hafta boyunca her gün 800 mg valerian ekstresi tüketenlerde “huzursuz bacak sendromu” belirtilerinde azalma görülmüştür.Panik atak ve histeri sorunlarını önler; stresi ve endişeyi azaltır.Ülser, irritabl bağırsak sendromu ve bağırsak kolik gibi mide ve sindirim problemlerinde tedavi edici etkileri vardır.Şişkinlik ve gaz giderici özelliği, gastrointestinal sistemi destekler.
Valerian Çayının Yan Etkileri Nelerdir?
Elbette her çay gibi bu çayında başlıca yan etkileri vardır. Genellikle güvenilir bir çay olarak bilinen valerianın dozajını aşmadığınız takdirde yan etkisi olmamaktadır.
Yan Etkileri
Bir aydan fazla yüksek miktarlarda tüketildiğinde baş ağrısı veya depresyon gibi etkilerinin görülebileceği belirtiliyor.Bazı insanlarda uzun süre tüketildiğinde yoksunluk sendromu (fizyolojik adaptasyon) görülebilmektedir.Valerin çayı tüketen insanların yüzde 7’sinde faydalarının tersi etkiler ortaya çıkabilmektedir.Bu gruptaki insanlarda uykusuzluk, genel vücut rahatsızlığı, enerji kaybı, sersemlik ve baş dönmesi gibi problemlerle karşılaşılabilmektedir.
Valerian Çayı Nasıl Hazırlanır?
Çeşitli yöntemlerle hazırlanan bu çay soğuk ya da sıcak olarak tüketilebilir. Marketlerde poşet formu da satılabilir. Bitkinin kökü de kurutulmuş ya da öğütülmüş toz haline satılır ve çay yapımında kullanılır.
Sıcak valerian çayı;
Bir tatlı kaşığı valerian kökü hazırlayın.Bir bardak sıcak suya ekleyin.Üzerini kapatarak, 15 dakika demlenmesini bekleyin.Süzdükten sonra sıcak olarak tüketin.Tercihe göre bal ilave edilir.
Soğuk valerian çayı;
İki tatlı kaşığı dilimlenmiş valerian kökünü soğuk suya koyun.8 ila 10 saat bekletin.Suyu süzerek, gün boyu için.