Amerika bilim insanları koronavirüs aşısının yan etkileri üzerinde kapsamlı bir çalışma yaptı. Bu çalışmalar neticesinde koronavirüs aşısının neden sonradan insanlarda yan etkiler meydana getirdiği ortaya çıktı.
ABD’li bilim insanlarının bilimsel çalışmalar sonrasında yaptığı açıklamalarda aşının yan etkileri aşının kendisinden değil içindeki Plasebo’dan kaynakladığını açıkladı. Bilimde “nosebo etkisi” olarak bilinen en yaygın yan etkiler yorgunluk hissi, kolda şiddetli ağrı ve baş ağrısı oluyor. Yapılan gözlemler neticesinde bu yan etkilerin ilk doz aşı olan kişilerin %76’sında görüldüğü saptandı.
İlk doz aşısının üzerinden 3 ay geçmiş olan ve ikinci doz aşıda görülen yan etki oranı ise %56 oranına düşüyor. Bilim insanları tüm bu yan etkilerin aşıdan değil tamamen kaygıya bağlı ortaya çıktığını vurguluyor.
Peki Nedir Bu Plasebo ve Nosebo?
İnsanların sağlıkları konusunda girdiği olumlu beklentiler “Plasebo” olarak adlandırılırken, sağlığa yönelik olumsuz beklentiler de “Nosebo” olarak isimlendiriliyor. Bu durumda eğer bir kişi bir ilaç almış ise ve bu ilaçtan olumlu bir etki bekliyor ise Plasebo etkisi ön plana çıkıyor. Ancak tam tersi olarak ilaçtan olumsuz bir etki ve zarar beklentisi geliştiğinde Nosebo etkisi kendisini göstermeye başlıyor.
Farkındalık Yaratarak Aşının Yan Etkiler Minimuma İndirilebilir!
Konu ile ilgili araştırma yapan ABD’li bilim insanları, aşının yan etkilerinin ortaya çıkmasına neden olan nosebo etkisi hakkında insanlarda farkındalık yaratılması gerektiğinin altını çizdi. Zira, birçok kişinin aşıya karşı kaygılı olduğunu ifade eden bilim insanları; bu kaygının psikolojik olarak nosebo etkisini geliştirdiğini ve yan etkilerin bu bağlamda arttığını vurguladı.
Nosebo etkisini ortadan kaldırabilmek ya da minimum seviyeye indirgeyebilmek ise ancak insanlarda farkındalık yaratarak mümkün olabilir. Bu noktada koronavirüs aşısı olan insanlara olumlu düşünceler aşılamak, insanların yan etkileri düşünmelerini önlemek yan etkilerin azalmasında etkili faktör olacaktır.
İnsanlara Plasebo ve Nosebo Denemeleri Yapıldı!
Koronavirüs yan etkilerinin plasebo ve nosebo etkileri ile ortaya çıktığını söyleyen bilim insanları, bu konuda insanlar üzerinde zararsız bir deneme yaptı. Bu deneme kapsamında bir grup insana kendilerinin bilmediği, zararsız bir tuzlu su çözeltisi enjekte edildi. Ancak gönüllü kişiler, bu enjektenin tuzlu su olduğunu bilmiyorlardı.
Deneme sonucunda beklenen oldu ve ilk doz sonrasında gönüllü kişilerde tıpkı ilk doz koronavirüs aşısında olduğu gibi baş ağrısı, yorgunluk, kolda şişme ve ağrı gibi yan etkiler görüldü. Bu sonuç ikinci doz aşı denemelerinde de %76 oranına kadar çıktı.
Tüm bu bilimsel çalışmalar ve gönüllü grup ile denemeler sonucunda bilim insanları, koronavirüs aşısının yan etkilerinin aşının içindeki etken maddelerden değil tamamen insanların aşıya karşı oluşturdukları kaygılardan dolayı meydana geldiğini ortaya çıkardı.