Trafik kazası tazminatı nedir? Trafik kazası sonrası tazminat davası nasıl açılır? Trafik kazası tazminatı ne kadar?
Trafik kazaları sonucu açılan maddi ve manevi tazminat davaları, hukuk alanında çok merak edilen konular arasında yer alıyor. Bu yazımızda, trafik kazalarında tazminat nedir, maluliyet ne demektir ve aktüerya hesabı nasıl yapılır gibi soruların yanıtlarını sizler için bir araya getirdik…
Trafik Kazası Tazminatı Davası
En az bir motorlu aracın karışmış olduğu kazalarda meydana gelen ölüm ya da yaralanma durumlarında veya malvarlıkları zararlarında, maddi veya manevi olarak zarar gören kişiler tarafından sorumluluğu olanlara karşı açılan tazminat davalarına, trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası adı verilir.
Trafik kazaları, hukuki nitelikleri itibariyle haksız fiil olarak kabul edilirler ve trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat davaları da haksız fiil sorumluları olan;
- Araç sürücüsüne,
- Araç sahibine,
- Araç işletenine,
- Sigorta şirketine karşı açılabilir.
Trafik Kazalarında Kusur Nedir?
Hukuken, hukuka aykırı olarak zarara neden olan kişi söz konusu zararı gidermek ile yükümlüdür. Kişinin sorumluluğunu ise kusur derecesi belirler.
Trafik kazalarında kusur varlığının belirlenmesinde Borçlar Kanunu, Karayolları Trafik Kanunu ve Karayolları Trafik Yönetmeliği esas alınır. Kusurun varlığında, kurala aykırı davranış yanında fiil ile zarar arasında nedensellik bağının da bulunması gerekir. Trafik kazalarında maddi ve manevi tazminat hesaplamaları yönünden de kusur, en temel ölçütlerden birini oluşturmaktadır.
Trafik Kazalarında Maluliyet
Trafik kazaları neticesi oluşan bedensel zarar sebebi ile, kaza mağdurunun uğradığı geçici ya da sürekli iş gücü kaybı sonucu maluliyet durumu oluşabilmektedir.
Trafik kazalarında oluşan bedensel zararlar nedeniyle uğranılan zararların tazmininde, maluliyet oranının belirlenmesi büyük önem taşır. Maluliyet oranlarının belirlenmesinde uygulamada Adli Tıp Kurumundan rapor alınması yaygın bir uygulamadır.
Dava Öncesi Sigorta Şirketine Başvuru Şartı
2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu 97. maddesinde 2016 yılında yapılan değişiklik sonrası trafik kazalarında, zararın tazmini amacıyla dava açmadan önce sigortacı şirkete başvuru zorunluluğu getirilmiştir. Yani trafik kazasından zarar gören kişi, dava açmadan ya da sigorta tahkim yoluna başvurmadan önce mutlaka sigorta şirketine yazılı olarak başvuru yapmak zorundadır.
Bu bir dava şartıdır. Sigorta şirketine yapılan başvuru sonrası, sigorta şirketi 15 gün içerisinde başvuruya cevap vermez, ya da talebi kabul etmezse veya eksik olarak kabul ederse, zarar gören zararının tazmini için dava ya da tahkim yoluna başvurabilir.
Tazminat Davalarında Aktüerya Hesabı
Bedeni hasar tazminatları, kalıcı ya da geçici işgöremezlik hali, maluliyet oranı, destekten yoksun kalma tazminatı gibi hesaplamalarda aktüerya hesabı kullanılır. Bu hesaplamada, yaş, beklenen ömür, gelir seviyesi, yaşam tablosu, enflasyon, destek paylaştırma yöntemi gibi kriterler göz önünde bulundurulur.
Aktüeryal hesaplama aktüerler tarafından yapılır. bu hesaplamada tazminata esas alınan başlıca unsurlar; teknik faiz, TRH-2010 yaşam tablosu, Vergilendirilmiş kazanç ya da asgari brüt ücrettir.
Son olarak belirtelim ki, trafik kazası tazminatı davalarında kural olarak görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesi’dir. Ancak sigorta şirketine de dava açılması durumunda, sigorta şirketi tacir olduğundan görevli mahkeme de Asliye Ticaret Mahkemesi olacaktır.