Tıp ilminin en büyük ve en önemli temsilcilerinden biri olan ve modern ortaçağ tıp ve biliminin kurucusu olarak kabul edilen, batılıların tabiri ile Avicenna yani İbn-i Sina kimdir ? Avicenna hangi önemli eserleri ile tıp ve felsefe dünyasına ışık tutmuştur? İşte, büyük tıp hekimi ve bilim insanı İbn-i Sina’nın günümüze dahi ışık tutan yaşamı…
Ünlü Bir Hekim ve Filozof İbn-i Sina Kimdir ?
İslam Medeniyetinin Altın Çağı olarak kabul edilen bir dönemde yaşayan Avicenna yani İbn-i Sina kimdir diye merak edilmektedir. Avicenna, modern tıp ilminin kurucularından biri olması yanında felsefe alanında da en önemli isimlerden biridir. İbn-i Sina hayatı bilim üzerine çalışmalar yaparak geçmiştir.
Yine astronom, düşünür ve yazar olarak da yaşadığı dönemi aydınlatan bu ünlü isim, günümüzde Özbekistan’da yer alan Buhara yakınlarında bulunan Efşene kentinde 980 yılında hayata gözlerini açmıştır. Felsefe ve tıp alanının bu büyük ismi, batılılar tarafından Avicenna ismiyle bilinir. İbn-i Sina kimdir sorusuna cevap olarak kısacası modern orta çağ biliminin babası ve kurucusu denmektedir.
İbn-i Sina Eserleri: En Büyük Eseri El-Kanun Fi’t-Tıb (Tıbbın Kanunu)
İbn-i Sina kimdir sorusunun yanıtı kadar İbn-i Sina eserleri de merak edilmektedir. İbn-i Sina’nın eserleri arasında en önemlilerinden bir tanesi El-Kanun Fi’t-Tıb olarak bilinmektedir. İbn-i Sina’nın, Büyük Üstat olarak görüldüğü tıp bilimine tam yedi asır boyunca ana kaynaklık eden en ünlü eseri ise El-Kanun Fi’t-Tıb (Tıbbın Kanunu) isimli kitabıdır. Bu kitabı o derece önemli bir kaynaktır ki, bu eser Avrupa’nın en büyük üniversitelerinde 17. yüzyılın ortalarına dek tıp biliminde başlıca temel eser olarak tüm tıp öğrencilerine okutulmuştur.
İbn-i Sina eserleri arasında yine bir diğer ünlü eseri Kitabü’ş-Şifa (Şifa-iyileşme Kitabı) da yine bu önemli üniversitelerin ders kitapları arasında yerini almıştır. İbn-i Sina kimdir sorusuna verilebilecek kısa cevaplar arasında ‘Hekimlerin Önderi’ de yer almaktadır. Birçok bilimsel kaynakta “Hekimlerin Önderi” olarak kabul gören İbn-i Sina, dünya tıp tarihine imza atmış çok önemli bir bilim insanıdır. Başlıca tıp ve felsefe alanları olmak üzere çeşitli bilimsel konularda 200’e yakın kitap yazan bu büyük dahi, geometri, doğa bilim, mantık, sarf, fıkıh, nahiv ve tıp konularında eşsiz bir kaynak niteliğindedir.
Kendisinden önce yaşayan büyük İslam Alimi Farabi ve dev düşünür Aristoteles’den önemli ölçüde esinlenen İbn-i Sina, yaşadığı çağda bilinen tüm Yunan Filozoflarının ve ünlü doğa bilimcilerin eserlerini de ayrıntıları ile incelemiştir. Razi ve Farabi ile felsefe ve tıp alanında önemli çalışmaların ortaya çıktığı İslam medeniyetinin altın çağı, İbn-i Sina ile zirve noktasına ulaşmıştır. Dolayısı ise İbn-i Sina kimdir sorusunun yanıtı, tek cümleyle özetlenebilecek kadar kısa değildir.
Yaşadığı Döneme ve Sonrasına Işık Tutan Bir Bilim İnsanı İbn-i Sina Hayatı
İbn-i Sina hayatı ilim öğrenmek ve ilim yaymak üzerine geçmiştir. Yaşadığı dönemin en ünlü kütüphaneleri olarak öne çıkan Hamedan, Belh, Rey, İsfahan ve Horasan kütüphanelerinde incelemeler yapma imkanı bulan bu büyük bilim insanı, çocukluk döneminde başta babası olmak üzere Mahmud el-Messâh’tan Hint aritmetiği alanında, Ebû Muhammed İsmâil ez-Zâhid’den fıkıh ilminde ve ünlü bilgin Ebu Abdullah en-Nâtilî’den çeşitli müspet bilimlerde dersler almıştır.
Tıp ilmine sağladığı büyük katkı yanında İbn-i Sina, mantık ve astronomi alanlarında da kendinden sonra gelecek bilim insanlarına dersler vermiştir. Son yıllarında filoloji ve edebiyat alanlarında da çalışmalar gerçekleştiren, modern ortaçağ tıbbının kurucusu olan bu eşsiz hekim, yaşadığı asrı ve sonraki uzun yüzyılları da eşsiz dehası ile aydınlatmıştır.
1037 yılında Hamedan’da hayata gözlerini kapayan İbn-i Sina’nın kabri de aynı şehirde bulunmaktadır. İnsanların ruhlarının müzik vasıtasıyla tedavi edilebileceğini savunan ve bu uygulamayı geliştiren ünlü düşünür, bilimlerin sınıflandırılmasında da önemli fikirler öne sürmüş, kendisinden sonra gelen batılı ve doğulu filozofların birçoğunu da etkilemiştir. İbn-i Sina hayatı ve ilim alanındaki başarıları halen daha günümüz bilim ve tıp dünyasını da etkilemeye devam etmektedir.