Dünya üzerindeki eşsiz yapılar, milyonlarca insanı kendisine hayran bırakıyor. Mesala; Tibet Potala Sarayı yani Potala Manastırı… Gerek mimari özellikleri, gerek bulundukları konumlar, gerekse de barındırdıkları zenginlikler ile bu tür yapılar, insanlığın da ortak hazinesi durumunda bulunuyor. İşte bu yazımızda, Tibet özerk bölgesinde yer alan Tibet Potala Sarayı (Potala Manastırı) ve hakkında bilinmesi gerekenleri sizin için bir araya getirdik…
Dünyanın Zirvesinde Bir Saray: Tibet Potala Sarayı
Çin’e bağlı Tibet özerk bölgesi, ortalama olarak 4900 metre yüksekliğinde bir bölge olması nedeniyle “Dünyanın Çatısı” ya da “Dünyanın Zirvesi” olarak adlandırılıyor. İşte Tibet’te bulunan dağlardan biri olan Hongshan üzerine inşa edilmiş olan Tibet Potala Sarayı da deniz seviyesinden yaklaşık 3 bin 800 metre gibi bir yükseklikte bulunan, görkemli bir yapı olarak dikkat çekiyor.
Tibet Potala Sarayı’nın Tarihçesi
Dünyanın benzersiz yapıları arasında sayılan bu saray ve manastır, ilk olarak M.S. Yedinci Yüzyılda inşa edilmiş ve o dönemlerde ‘Hongshan Dağı Sarayı” olarak isimlendirilmiştir. Yapıldığı dönemde de büyük ilgi çeken saray, Tubo Hanlığı’nın yıkılmasından sonra, zamanla harabe bir yapıya dönüşmüştür.
M.S. Onyedinci Yüzyılda (1645 yılında) Tibet’in Ruhani Lideri olan Beşinci Dalay Lama (Dalai Lama), söz konusu dağ üzerinde bulunan sarayın yeniden inşasını başlatmış ve bugünkü görkemli sarayın temellerini atmıştır. Yapıldığı tarihten sonra tam 300 yıl boyunca çeşitli eklemelerin yapıldığı bu saraya, Tibet Potala Sarayı adı verilmiştir. Bu saray günümüzde de Tibet için hem dini hem de siyasi bir merkez konumundadır.
Potala Sarayı’nın Dünya Kültür Mirası Listesine Alınması
Tibet’e özgü olan klasik mimarinin en önemli yapıları arasında yer alan saray, gerek bu eşsiz mimarisi ve gerekse de içinde bulunan binlerce tarihi eser ve mücevherleri nedeniyle 1994 yılında UNESCO tarafından ‘Dünya Kültür Mirası‘ listesine dahil edilmiştir.
Bu görkemli saray, Çin Hükümetince günümüzde müze olarak halkın ve turistlerin ziyaretine açılmış bulunuyor. Ancak, sarayın ziyareti bazı katı kurallar çerçevesinde mümkün oluyor.
Saray için ziyaretçi sayısı günlük olarak sınırlandırılmıştır ve belirlenen sayıda ziyaretçi saraya girebilir. Yine ziyaret saati de iki saat ile sınırlıdır. Ayrıca saray içinde fotoğraf çekmek te yasaktır ve ancak rehber ile gezilmesine izin verilmektedir.
Kırmızı Saray ve Beyaz Saray
Onüç kata sahip görkemli saray yani Potala Manastırı, Kırmızı Saray ve Beyaz Saray olmak üzere iki kısma ayrılıyor. 1959 yılına dek Beyaz Saray Dalay Lama’ların günlük yaşamlarını sürdürdükleri ve yönetim işlerini yürüttükleri bölüm olarak kullanılırken, Kırmızı Saray ise Budist dua geleneklerinin sürdürüldüğü bölüm olarak hizmet vermiştir.
Bu devasa sarayın koleksiyonlarında ise yeşim taşından mücevherler, porselenler, halılar, heykeller, tahta ve taştan oyulmuş eserler ile zamanın Tibet ressamlarına ait duvar resimleri yer alıyor.
Yine, ziyaretçiler tarafından da yoğun ilgi gören Tibet’in ruhani liderleri olan Dalay Lama’lara ait altın kaplı mezarlarda, Tibet Potala Manastırı içerisinde yer alıyor.