Gelişen teknolojik imkanlar sayesinde hayatlarımız kolaylaşırken, eskiden karşılaşılmayan yeni suç tiplerinin de doğması durumu ile karşı karşıya kalıyoruz. Bu anlamda artan iletişim ve internet imkanları karşısında 2000’li yıllarda telefon ya da iletişim araçları ile dolandırıcılıkta oldukça sık duyduğumuz bir kavram olarak karşımıza çıkmaya devam ediyor. İşte, telefon dolandırıcılığı hakkında merak edilen her şey!
Değiştirilen yöntemlere karşın esasında, asıl olarak insanların korkuları, endişeleri ve karşılıksız menfaat beklentileri üzerine kurulu bir sistemle çalışan bu dolandırıcıların faaliyetleri, yapılan etkin mücadele ve devamlı bilgilendirme sayesinde engellenmeye çalışılsa da devamlı yeni yöntem ve gerekçeler ile bu suçun mağduru olan kişileri maalesef hala duyuyoruz.
Peki, iletişim araçları yoluyla dolandırıcılık da yöntemler nelerdir? Bu tip kötü niyetli kişilerden korunmak için neler yapılabilir?
Artan İletişim Çeşitliliği ile Çok Karşılaşılan Bir Suç Türü : Telefon Dolandırıcılığı
Teknolojinin gelişmesine bağlı olarak erişilebilirliğin artması ve bu kapsamda iletişim yöntem ve araçlarının çeşitlenmesi ile Telefon Dolandırıcılığı tarzı suçlarında fazlalaştığını görüyoruz. Öyle ki bu dolandırıcıların ağına eğitimli kişilerin, profesörlerin ve bilim insanlarının dahi düştüğünü haberlerden izliyoruz.
Belli başlı esaslar üzerine gerçekleştirilen bu dolandırıcılık eylemlerinde, kötü niyetli kişilerin dolandırmak istedikleri kişiler hakkında gerek sosyal medya ve gerekse de diğer mecralardan veri toplama ile başladıkları çalışmalarında sonraki aşamada iletişime geçme yer alır. Bu kapsamda genellikle telefon ile ulaştıkları mağdurların korku ve beklenti duygularına hitap ederek eylemlerine başlarlar.
Telefon Dolandırıcılığı Konusunda Kullanılan Bazı Yöntemler
Günümüzde onlarca telefon dolandırıcılığı yöntemi bulunmaktadır. Fakat öyle 3 yöntem vardır ki hemen herkes kolaylıkla inanmakta ve güvenmektedir. İşte, en çok kullanılan telefon dolandırcısı yöntemleri!
1 – Hediye ya da Para Kazandınız Kandırmacası
İletişim yolu ile dolandırıcılık eylemlerinde, dolandırıcıların yöntemleri arasında “düzenli fatura ödemeleriniz nedeni ile hediye kazandınız, yaptığımız çekilişte ödüle hak kazandınız gibi” ifadeler ile mağdurların beklenti duygularına hitap etme yöntemini görürüz. Ama unutmayın ki kimse size durduk yere bir hediye vermez. Bu tür yaklaşımlara karşı her zaman dikkatli olmalısınız.
2 – Korkutma Yöntemi ile Telefon Dolandırıcılığı
Telefonla dolandırıcılığın bir diğer ve yaygın yöntemini ise mağdurların korku duygularına hitap etme olduğu ile karşılaşırız. Bu kapsamda dolandırıcılar genelde
“sözleşme nedeni ile borcunuz var ödemezseniz icraya verileceksiniz, hesaplarınız terör örgütleri tarafından ele geçirilmiş hesap bilgilerinize ihtiyacımız var, biz polis, savcı ve hakimiz hakkınızda şikayet var.”
gibi gerekçelerle mağdurları korkutarak menfaat elde ettiklerini görürüz. Bu gibi sizi korkutmaya çalışan aramalara asla prim vermeyin, devletin hiçbir görevlisi sizden para ya da hesap bilgisi istemez.
3 – Bankadan Arıyoruz Yalanı
Dolandırıcıların kullandığı bir diğer yöntem ise “Bankadan arıyoruz, kart bilgileriniz, şifreniz, kimlik bilgileriniz lazım gibi” yalanlardır. Dolandırıcılar bu konuda o kadar ileri gidebilir ki kurumsal telefon numaralarına benzer numaraların ekranınızda görünmesine bile teknolojik imkanlar ile neden olabilirler. Ancak dikkatli baktığınızda, bu numaraların banka iletişim numaraları olmadığını görürsünüz. Dahası hiçbir banka ve banka görevlisi şifre gibi bilgileri sizden asla talep etmez.
Dolandırıcılıktan Korunma Yöntemleri
Öncelikle ve daima kötü niyetli ve haksız şekilde para kazanmak isteyenler ile karşılaşabileceğinizi gözden uzak tutmamalısınız. Bu sizi daha dikkatli ve algıları daha açık biri haline getirir.
Ayrıca asla unutmamalısınız ki polis, savcı ya da hakim gibi görevliler asla ve hiçbir zaman sizden para, hesap bilgisi, kişisel bilgi gibi özel bilgileri telefon ile talep etmez. Bu tarz bir istekle karşılaştığınızda, arka plana koyabilecekleri telsiz gibi seslere asla aldanmadan hemen telefonu kapatarak, polise başvurabilir ve dolandırıcıların yakalanmasına yardımcı olabilirsiniz.
Yine “borcunuzu ödemezseniz, icraya veririz” gibi telefon aramalarına da inanmamalısınız. Karşıdaki kişi kendini avukat olarak tanıtsa dahi icra gibi takipler öncesi mutlaka adresinize yasal bir tebligat yapılır. Ayrıca altına imza atmadığınız ya da haberiniz olmayan bir borçtan dolayı icra takibi yapılması da mümkün değildir. Yine e-devlet üzerinde yapacağınız kısa bir sorgulama ile tüm borç, takip ve diğer bilgilerinizi görebilirsiniz.
Yine herhangi bir banka görevlisi sizden asla kişisel bilgilerinizi ve şifrenizi istemez. Bu şekilde şifre verilmesi talepleri ile karşılaşırsanız, telefonu kapatıp sizi arayan numarayı internet yoluyla tarattığınızda dolandırılmaya çalışıldığınızı anlayabilirsiniz.
Ayrıca unutmamalısınız ki “hediye kazandınız, telefon kazandınız gibi” durumlarda kimse sizden hediyenin size gönderilmesi için bir ücret ya da banka şifresi gibi bilgileri talep etmez. Zaten kimse, bu şekilde durduk yere size bir hediye ya da hediye çeki de vermez. Bu gibi durumlarda sizi aradığını iddia eden kurum ya da firmanın resmi internet sitesine girerek kampanya bilgilerini de kontrol edebilirsiniz.
Yine önemle belirtelim ki Instagram, Facebook, Twitter, YouTube gibi sosyal platformlarda özel kişisel bilgilerinizi, telefonlarınızı herkese açık şekilde paylaşmamaya dikkat etmeniz yararınıza olacaktır.
Son olarak, sizden telefon ya da iletişim vasıtaları ile para, kişisel bilgi, hesap bilgisi isteme gibi durumlarda daima dikkatli olunuz. Bu tür taleplerin telefon ile olmayacağını, arayan kişilerin yöntemleri ne olursa olsun unutmayın. Böyle durumlarda, Emniyet ya da polis merkezleri gibi kurumlara başvurarak sizi dolandırmaya çalışanlar hakkında gerekli şikayetleri ve bildirimleri de yapmayı ihmal etmeyin. En önemlisi de kişisel hiçbir bilginizi, güvenmediğiniz kişi, şirket ya da kurumlar ile kamuya açık bir şekilde paylaşmayın.