Hukuk sistemimiz içerisinde, tedbir nafakası icra takibi konusu önemli bir yer tutmaktadır. Genel anlamda bakıldığında nafaka türleri; Tedbir Nafakası, Yardım Nafakası, Yoksulluk Nafakası ve İştirak Nafakası olmak üzere dörde ayrılır.
Bu nafaka türleri arasında yer alan, boşanma ve ayrılık davalarında gündeme gelen geçici nitelikteki nafaka türüne ise “Tedbir Nafakası” denir. Peki, tedbir nafakası icra takibi nedir? Tedbir nafakası icrası nasıl yapılır? Tedbir nafakası ne zaman icraya konur?
Tedbir Nafakası Nedir? Tedbir Nafakası İcra Takibi Ne Anlama Gelir?
Tedbir Nafakası, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu 169. Madde düzenlemesi uyarınca ayrılık ya da boşanma davalarının açılmasıyla hükmedilebilen ve gerekli görüldüğü durumlarda, dava sonucu kesinleşene kadar devam edebilen ve boşanma sürecinde tarafların ve ortak çocuklarının yaşam standartlarının olumsuz olarak değişmemesi amacıyla verilen bir nafaka türü olarak tanımlanabilir.
Bu anlamda tedbir nafakasına hükmetme yetkisi ise, boşanma ya da ayrılık davalarında da yetkili olan Aile Mahkemelerine aittir. Ancak artık süresiz olarak verilen nafakanın sonlandırılacağı konuşuluyor. Bu konuda bilgi almak ister misiniz, Süresiz Nafaka Dönemi Sona mı Eriyor yazımıza göz atabilirsiniz.
Tedbir Nafakası İcra Takibi Nedir, Hangi Durumlarda Ortaya Çıkar?
Tedbir nafakasını ödememek suç mu? Evet, tedbir nafakasını ödememek suç sayılmaktadır. Aile Mahkemesince, ayrılık ya da boşanma sürecinin devamı esnasında hükmedilebilen tedbir nafakası, ara karar ile verildiğinden, tedbir nafakası alacaklarına ilişkin icra takipleri ise ancak ilamsız icra takibine konu olabilir. Tedbir nafakası icra takibi bazı durumlarda ortaya çıkabilir.
Peki, tedbir nafakası icra takibi ilamlı mı? Aile mahkemesi tarafından tedbir nafakasına ilişkin verilen ara kararlar, ilam olmadığı gibi, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu madde 38 düzenlemesinde yer alan ilam mahiyetine haiz belgeler arasında da yer almaz.
Bu nedenle tedbir nafakası icra takibi, yetkili icra dairesi aracılığıyla Aile mahkemesi tarafından verilen ara karar gereğince, ilamsız icra yolu ile yapılması gereklidir.
Tedbir Nafakasına İlişkin İcra Takibine İtiraz
Tedbir nafakası icra takibi başlatıldığı durumlarda, itiraz edilebilmesi de mümkündür. Aleyhine ilamsız icra takibi başlatılan tedbir nafakası borçlusu, ilamsız icra takibi nedeniyle ödeme emrinin kendisine tebliğ edilmesinden başlayarak, yedi (7) gün içerisinde takibe itirazda bulunabilir.
Bu kapsamda ödeme emrine, borçlunun belirlenen sürede itiraz etmesi durumunda, başlatılan ilamsız icra takibi durur. Tedbir nafakası icra takibi devamı için, nafaka alacaklısı olan tarafın itirazın kaldırılması davası ya da itirazın iptali davası açması gerekir.
İtirazın İptali Davası ve İtirazın Kaldırılması Davası Yolları
Nafaka alacaklısının, tedbir nafakası icra takibi için yaptığı itiraz üzerine başvurabileceği yollardan biri “İtirazın İptali Davası” genel mahkemeleridir. Tedbir nafakasına hükmeden mahkeme Aile Mahkemesi olduğundan, itirazın iptaline yönelik dava da ancak Aile Mahkemesine açılabilir. Alacaklı bu davayı, borçlunun ödeme emrine yaptığı itirazın kendisine tebliğ edilmesinden itibaren bir (1) yıl içinde açmalıdır.
İtirazın iptali davasına nazaran daha hızlı ve de daha kolay bir yol ise “İtirazın Kaldırılması Davası” olarak karşımıza çıkar. İcra ve İflas Kanunu 68. Maddesi düzenlemesine göre, tedbir nafakası icra takibi kararına itirazda bulunulan alacaklının bu takibi, imzası ikrar ya da noterlik tarafından tasdik edilen borç ikrarını içeren bir senede veyahut resmi dairelerin veya yetkili makamların yetkileri dahilinde usulüne uygun olarak verdikleri bir makbuz ya da belgeye dayandırılabilir.
Bu durumda alacaklı, itirazın kendisine tebliğ edilmesinden başlayarak altı (6) ay içinde itirazın kaldırılmasını isteyebilir. Çünkü mahkeme tarafından tedbir nafakası icra takibi durumuna ilişkin verilen karar, “yetkili makamın yetkisi dahilinde usulüne uygun kararı olarak” değerlendirilir. Daha pratik ve etkili bir yol olan itirazın kaldırılması davası, İcra Hukuk Mahkemesi önünde açılır.