Rönesans Dönemi, günümüzdeki en gelişmiş medeniyet olan Avrupa medeniyetinin tarihi açısından oldukça önemli bir yere sahiptir. Fransızca kökenli olup “yeniden doğuş” anlamına gelen “renaissance” kelimesi, gerçekten de Avrupa insanı için bir yeniden doğuş dönemini simgelemektedir.
15 ve 16. yüzyıllar arasında Eski Roma eserlerinin incelenmeye başlaması ve Yunan felsefesinin insanların düşünce yapısı üzerinde etkili olmaya başlamasıyla İtalya merkezli bir değişim süreci başlamıştır.
Bu süreç, Hristiyanlık inancına bağlanmakta olan dogmatik kuralların ve baskıların, ya da bir diğer deyişle skolastik düşüncelerin etkisini azaltmıştır. Bundan dolayı Avrupalılar, her konuda gelişmeye ve geleceğin en başarılı insanları olmak için özgürce çabalamaya başlamışlardır.
Rönesans’ın Nedenleri Nelerdir?
Avrupa’daki dinî ve toplumsal baskıların azalması konusunda en önemli etkinin tercüme çalışmalarına ait olduğu söylenebilir. Çünkü Rönesans’ın nedenleri başında, tercüme edilmiş felsefe eserlerinin Avrupalılar tarafından özümsenmesi gelir. Bu özümseme, yalnızca sanat açısından değil, bilim açısından da bir özgürleşmeyi sağlamıştır.
Bundan dolayı insanların manevi yönlerinde de değişmeler meydana gelerek, hümanizm akımı Avrupalıların temel felsefesine dönüşmüştür. Böylece Katolik Kilisesi tarafından verilen ölüm cezalarına ve yapılan dışlamalara karşı çıkılmaya başlanmıştır. Ayrıca Rönesans’ın nedenleri arasında şunlardan da söz edilebilir:
https://www.youtube.com/watch?v=4zFAsNA-HOwMatbaanın yaygınlaşmasıHaçlı Seferleri’nin başarısız olması ile din adamlarına duyulan güvenin azalmasıEndülüs Arapları tarafından Avrupa’ya kazandırılan çeşitli eserlerDinî hurafelerin çok artmış olmasıSanatçıları koruyan ve destekleyen “mesen” sınıfının oluşmasıSekülerizm düşüncesinin yaygınlaşması
Önemli Rönesans Dönemi Eserleri Nelerdir?
Rönesans Dönemi, pek çok eserin ortaya çıkmış olduğu, sanatsal açıdan oldukça zengin olan bir dönemdir. Bundan dolayı Rönesans eserleri, birbirinden farklı türlerde olan başarılı eserlerdir. Bu konuda eserlerinden söz edilebilecek olan ilk kişi ise şüphesiz, Leonardo da Vinci’dir.
1- Mona Lisa Tablosu
Leonardo da Vinci tarafından 1503 yılından itibaren çizilmeye başlamış olan bu tablo, dünya sanat tarihi için en önemli yere sahip olan tabloların başındadır. Günümüzde, Paris şehrindeki Louvre Müzesi’nde korunmakta olan Mona Lisa tablosu, yağlı boya eserlerinin en başarılı olanlarındandır. Resimdeki kadının kim olduğu ve bu resmin nasıl bir anlama sahip olduğu konusundaki çalışmalar hala devam etmektedir.
2- Son Akşam Yemeği Tablosu
Leonardo da Vinci’nin bir diğer önemli eseri olan Son Akşam Yemeği tablosudur. Çarmıha gerilmeden önce havarileri ile son akşam yemeğini yemekte olan İsa Mesih’i konu edinen bir eserdir.
İsa Mesih’in ve onun havarilerinin ekmek yiyip şarap içtiği bu akşam yemeği, Leonardo da Vinci tarafından başarılı bir şekilde resmedilmiştir. Dolayısıyla Rönesans dönemi eserlerinde dinî konuların da etkili olduğu söylenebilir.
3- Adem’in Yaratılışı
1511 ya da 1512 yılında yapılmış olan Adem’in Yaratılışı freski, Michelangelo’nun eseridir. Tevrat’ın “Yaratılış” adlı bölümünde geçen Adem’e yaşam verilmesi konusunun işlendiği fresk, Rönesans eserleri içinde en ünlü olanlardandır.
Ayrıca freskin konusu Adem’e yaşam verilmesinin dışında, insan ile Tanrı arasındaki mesafenin açılması durumu olarak da kabul edilebilir. Rönesans Dönemi nin en ünlü eserlerindendir.
4- Sistine Şapeli Freskleri
Sistine Şapeli, 1477 – 1480 yılları arasında inşa edilmiştir ve adını ise dönemin Papa’sı olan IV. Sixtus’tan almıştır. Sistina Şapeli freskleri, 1508 – 1512 yılları arasında süren yoğun çalışmalar ile meydana getirilmiştir. Michelangelo, bu eserinde de ustalığını kanıtlamıştır.
5- Davut Heykeli
1501 – 1504 yılları arasında Michelangelo tarafından yapılmış olan 517 santimetre uzunluğundaki Davut Heykeli, Floransa’da bulunan Akademi Galerisi’nde hala sergilenmektedir.
İnsan vücut oranları düşünüldüğünde pek de başarılı bir eser sayılamamaktadır. Davut Heykeli’nin üst vücudu ile alt vücudunun orantısız ve ellerin de fazla büyük olduğu gibi çeşitli eleştiriler bulunmaktadır. Fakat bu eser, heykel sanatının en önemli örneklerindendir.
6- Sistine Madonna Tablosu
1512 yılında Raphael tarafından yapılmış olan bu tabloda, henüz bebek olan İsa Mesih’i kucağında taşıyan Meryem Ana’yı görüyoruz. Onun sağında Papa IV. Sixtus ile solunda Aziz Barbara’yı bulunduran bir yağlı boya çalışmasıdır. Sistine Madonna tablosu, Katolik mezhebinin Meryem Ana’ya verdiği değeri de göstermektedir.
7- Köy Düğünü Tablosu
Rönesans Dönemi, pek çok konunun işlendiği önemli bir dönemdir. Dolayısıyla dinî konular haricinde günlük yaşantıya dair çeşitli konularda işlenmiştir. Rönesans eserleri, özellikle Köy Düğünü tablosu gibi bazı tablolar sayesinde bu farklılığı ortaya koymaktadır.
1567 ya da 1568 yılında, Hollandalı Rönesans ressamı Pieter Brueghel tarafından yapılmış olan bu yağlı boya tablosu, köylü sınıfına dair önemli detaylar bulundurmaktadır. Mütevazı bir mekanda bir şeyler yiyip içen köylülerin sosyal durumu hakkında da bilgi sahibi olunabilmektedir. Bu eser günümüzde Viyana Sanat Tarihi Müzesi’nde sergilenmektedir.
Önemli Rönesans Dönemi Sanatçıları Kimlerdir?
İtalya, rönesans döneminde Avrupa ülkelerine kısa sürede ilgi çekici eserler sunmuştur. Orta Çağ en güzel eserler bu ülkede ortaya çıkmıştır. Coğrafi keşifler ve haçlı seferleri olmak üzere çeşitli etkileşimlerle rönesans döneminin eserleri ve sanatı tüm dünyaya yayılmıştır.
Rönesans nedir sorusuna en güzel cevapları veren sanatçılar ise şunlardır;
Leonardo da VinciMichelangeloDonatelloRafeello SanzioSandro Boticelli