İş dünyasında robotlar hemen hemen her endüstride yayılmaya başlıyor. İnsan gücünden yararlanmayı azaltıp, robot teknolojisinden faydalanmayı artıran şirketler çoğalıyor… 1960’lı yıllardan beridir makina otomasyonu hızlı bir yükseliş gösteriyor.
Özellikle de yapay zeka teknolojisi, robotların hayatlarımıza daha çok etki etmesini ve hayatlarımızı iyileştirmeyi oldukça artırdı. Bu nedenle en kolay insan etkileşimi dahi mekanikleşmeye başladı. Peki, otomasyona yapılan yatırımlar artıkça, robotlar yeni iş fırsatları mı doğuracak yoksa insanların işsiz kalmasına mı neden olacak?
Robotlar İstihdam Krizine Çözüm mü Sunuyor?
Dünyada yaşanan koronavirüs krizinden beri restoran ve otellerde istihdam krizi sürüyor. Örneğin Fransa’da söz konusu sektör, çalışanlarının yaklaşık olarak %10’unu kaybetti. Bu durumda robotlar bir çözüm sunabilir mi?
Mesela Paris’te bulunan bir restoranda Pazzi isimli bir robot, bir insanın müdahale etmesine gerek duymaksızın bir saatte 80 pizza hazırlayıp servise sunabiliyor. Robotun pizza hazırlayıp sunması süreci de oldukça şeffaf. Çünkü müşteriler otomat aracılığıyla siparişlerini giriyor, robot da mekanik kollarıyla hamuru açıyor, sosunu döküyor, malzemeleri yayıyor ve pizzayı fırına veriyor. Sonunda da müşteriler, QR kodu kullanarak siparişlerini teslim alıyor. Pazzi Robotics’ten Philippe Goldmanceo konu hakkında şunları söylüyor:
“Robotlar yemek pişirme yöntemlerini bir mutfak ekibinden çok daha kolay, hızlı ve kaliteli bir şekilde uygulayabiliyor. Bu, halihazırda her faaliyet sektörüne yardımcı olan robotların bir avantajı. Fastfood sektöründe kullanılmamaları için bir neden yok.”
Robotlar Milyonlarca İnsanı İşsiz Bırakabilir
Sektörler arasında hizmet sektörü, otomasyonun en çok kullanıldığı sektörlerden yalnızca bir tanesi. Dünya ekonomik Forumu tarafından, robotların insanların yerini düşünülenden çok daha hızlı aldığına inanıyor. Bu düşünceye göre eğer bu hızla gidilirse, robotlar 2025 yılına kadar yaklaşık olarak 85 milyon insanın yerini alabilir. Yani, milyonlarca insan, robotlar nedeniyle işsiz kalabilir.
Bunun dışında Dünya Ekonomik Forumu’na göre; robotlar insanların işsiz kalmasına neden olacak ama bu sayıdan çok daha fazla istihdam oluşmasına da neden olacak. 2025 yılına kadar sektörlerde 97 milyon kadar yeni çalışana ihtiyaç duyulacağı düşünülüyor. Beklentilere göre zamanın ve teknolojinin gerisinde kalmamak için yarışan şirketlerin, robot teknolojisi için küresel olarak harcamalarını 242 milyar dolara ulaştırması düşünülüyor.
Robotlar ve İnsanlar Birlikte Çalışabilir mi?
Robotların insan gücünün yerini almasından ziyade robot ve insan gücünün nasıl birlikte çalışabileceğini düşünen şirketler de bulunuyor. Örneğin; ABB, otomasyon alanında önde gelen şirketlerden bir tanesi. ABB robotik bölüm başkanı Marc Segura konu hakkında şunları söylüyor:
“İki farklı vektör var. Bunlardan biri e-ticaret. Diğeri ise co-bot’lar ve onların özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler için robotiği erişilebilir kılma arzusu. Azaltmamız gereken iki şey var: Biri toplam satın alma maliyeti, diğeri entegrasyon maliyeti. Bunun için de belli görevleri yerine getirmek için çok fazla yardımcı ekipmana gerek duymayan daha yalın, daha basit robotlar gerekir.”
Robotlar, İnsanların İşini Elinden Alacak mı? İnsanlara İhtiyaç Olacak mı?
Robotların insan gücü yerine kullanılabilecek olması nedeniyle milyonlarca kişi, işsiz kalma telaşı hissedebilir ancak durumun çok da vahim olmadığı düşünülüyor. Çünkü sektörlerin, biz insanlara her zaman ihtiyaç duyabileceğini düşünen uzmanlar var.
Mesela bilişim alanında teknoloji lideri olan ve dijital Yeniden Keşfiniz kitabının yazarı Nahia Orduna, robotların insanların işsiz kalmasına neden olamayacağını ifade ediyor. Orduna’nın konu hakkındaki açıklamaları ise şöyle:
“Makinalarla insanlar arasındaki yer değişimi nedeniyle 85 milyon kişi işini kaybedecek. Ancak 97 milyon yeni iş imkanı oluşacak. Ve bunlar yarının meslekleri gibi yeni iş imkanları olacak. Size en sevdiğim restoranı söyleyeyim. Almanya’da Münih’te yaşıyorum. Burada bir İtalyan restoranı. Ne zaman oraya gitsem, beni garsonlar karşılıyor. Pizzalar belki mutfakta robotlar tarafından yapılıyor. Bu umurumda değil. Ama beni İtalya’da tatilde gibi hissettiren İtalyan garson, yok olmayacak. Bütün bu insani etkileşim makineleşme riski altında değil çünkü bu bizim insani yanımızla ilgili.”
Co-botlar İş Gücü Piyasasını Güçlendirebilir
Robotların, insanların işini elinden alabilecek olması korkusu, anlaşılır ve gerçek bir korku ancak insan gücünden daha ucuz ve akıllı co-botlar, küresel anlamda iş gücü piyasasına zarar vermek yerine bu piyasanın güçlenmesini sağlayabilir.
Kısacası; bu co-botlar ister pizza yapıp servis etsin, ister paketleme yapsın, ister proje yazıp yönetsin…. Yakın zamanlarda yanı başımızda iş arkadaşı olarak işe başlayabilir!