Corona virüs nedeniyle ara verilen okullar sorununa bir de özel okul ücretleri sorunu eklendi. Ücret ödeme konusunda özel okul velisinin beklentileri nelerdir? Özel okul ücretleri ödenecek mi? Ne kadarı geri alınabilecek?
Korona Virüs salgını , tüm dünya üzerinde başta sağlık olmak üzere toplumsal yaşamı birçok yönüyle etkiliyor. Ekonomi alanında uğranılan zararlar, devletlerin yaptığı yardımlar ile hafifletilmeye çalışılırken eğitim alanında da pandemi ile mücadele kapsamında önlemler tüm dünya çapında alınıyor.
Ülkemizde de, Kovid-19 hastalığına rastlanılması üzerine alınan erken tedbirler kapsamında eğitime ara verilmesi kararı alındı. Bu karar ile birlikte bir haftalık aradan sonra ize uzaktan eğitim ile ilgili uygulamalara başlanacağı belirtildi.
Korona Virüs tedbirleri nedeniyle yüz yüze verilen eğitime ara kapsamında Özel öğretim okulları, kreş ve anaokullarında ödenen ücretlerin geri istenip istenemeyeceği, ödenmemiş taksit var ise bunların durumu, eğitime ek ödenen yemek, servis ve barınma gibi ücretlerin durumu ise merak ediliyor. Peki, bu ücretler yönünden yapılması gerekenler nelerdir? Hukuki olarak başvurulabilecek yollar hangileridir? Hangi koşullar altında nereye başvuru yapılabilir?
Özel Okul Ücretleri İçin Öncelik Uzlaşı Yolları
Korona virüs salgınının ve bu salgın kapsamında alınan tedbirlerin belki de tüm toplum kesimlerini derinden etkilediği göz önüne alındığında öncelikle ve ilk başta belirtmek gerekir ki, özel eğitim kurumları ile öğrenci velileri arasında ücretler noktasında doğabilecek anlaşmazlığın karşılıklı uzlaşı ve anlayış ile çözümlenmesi, tarafların birbirlerinin durumunu da gözeterek hakkaniyete uygun ortak noktalarda buluşması en sağlıklı yol olacaktır.
Mücbir Sebep Yönünden Korona Virüs
Hukukun tüm alanlarında uygulanabilmesi mümkün olan mücbir sebep halleri, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu kapsamında sınırlı sayıda bir tespit ile belirlenmemiştir. Bu yaklaşım doğrudur ve ilk başta öngörülemeyecek bir durumun ileri de mücbir sebep olarak ortaya çıkabileceği gerçeğine de uygundur. Mücbir sebep, zaten öngörülemeyen ve aslında öngörülmesi de beklenemeyen halleri karşılar.
Mücbir sebep durumları arasında, gerçekleşecek olayın etkileri de göz önüne alınarak sel, tsunami, deprem, doğal afet, salgın hastalık, geniş çaplı grev gibi durumlar sayılabilir. Bu mücbir sebebin varlığı durumunda sorumlulukların yerine getirilmesi kısmen yahut tamamen, geçici ya da daimi şekilde engellenebilir. Bu mücbir sebep önceden tahmin edilemez ve beklenilmez.
Yargıtay uygulamaları ve kararları da aynı bu yönde mücbir sebebi tanımlar ve kabul eder.
Bu anlamda dünya çapında küresel bir salgın olarak ortaya çıkan ve öncesinden öngörülmesi de mümkün olmayan Korona virüs pandemisinin bir mücbir sebep olarak kabulü gerekeceğinde şüphe bulunmaz. Bu salgın sorumluluklar yönünden tam ve mutlak bir mücbir sebep halidir.
Bu nedenle özel eğitim kurumlarının, yüz yüze eğitim hizmetlerini vermekten mücbir sebebe dayalı olarak kaçınabilecekleri, ücret ödense dahi bu hizmetin verilmesinin veliler tarafından istenemeyeceği açıktır. İki taraf açısından da eşit şartlara neden olan mücbir sebep kapsamında velilerin de ücret ödeme konusunda zorlanamayacaklarının kabulü gerekir.
Uzaktan Eğitimin Sürmesi Halinde Özel Okul Ücretleri Ne Olacak ?
Bu özel okullarda, eğitim ve öğretim çalışmalarının uzaktan eğitim yöntemi ile sürmesi durumunda eğitim yükümlüğünün yerine getirilmesi sebebi ile ödenen eğitim ücretlerinin geri ödenemeyeceği ve günü gelen taksitlerinde ödenmesi gerekeceği açıktır. Ancak özel okullarda genelde eğitim ücreti yanında alınan yemek, servis ve yurt ücreti gibi kalemler yönünden alınan ücretlerin ise velilere iade edilmesi gerekecektir. Yine bu ücretlerden ödenmeyen kısımlarında, özel okullar tarafından talep edilmesi doğru bir yaklaşım olmayacaktır.
Bu kapsamda esas alınacak ölçüt sunulan hizmetin karşılığının alınması sunulmayan hizmetler yönünden ise bir talep hakkının doğmayacağı, alınmış ücret varsa iadesinin gerekeceğidir.
Yine salgın ile ilgili süreç şu an net olarak bilinmese de eğer taraflar arasında telafi eğitimi yapılacağı noktasında anlaşma bulunması halinde, eğitim ücreti yanında alınan bu servis ve yemek ücreti gibi bedeller konusunda, telafi eğitim süreleri de değerlendirilerek tam iade yerine hakkaniyete uygun bir iadenin belirlenmesi yerinde olacaktır.
Kreş Ücretleri Ne Olacak ?
Yine uzaktan eğitim uygulaması yapılamayacak kreşlerde, eğitime ara verilen dönemler boyunca ücret talep edilemeyeceği, alınan eğitim ücretleri var ise onlarında iadesi gerekeceği ortadadır. Ek olarak ödenen ya da ödenecek olan servis ve kreş yemek ücretleri açısından da aynı esasların geçerli olacağı açıktır.
Öğrenci velileri, bu kapsamda iadesi gereken kreş ücretleri yönünden gerekli iadelerin yapılması için söz konusu özel eğitim kurumlarına başvuru yapmaları gerekir. Buradan istenen sonuç alınamaz yani iade yapılmaz ise parasal miktar ve sınırlar da göz önüne alınarak il ya da ilçe Tüketici Hakem Heyeti veya Tüketici Mahkemeleri nezdinde hak taleplerini ileri sürebilirler.
Tüketici Hakem Heyeti ve Tüketici Mahkemelerine başvuru usul ve yolları ile parasal sınırlar açısından ise 03.03.2020 günü sitemizde yayınlanan Ayıplı Mal Nedir? Ayıplı Mal ile Karşılaşan Tüketicinin Hakları Nelerdir? Tüketici Şikayeti Başvuruları Nereye ve Nasıl Yapılır? başlıklı yazımızdan faydalanabilirsiniz.