Ünlü bale parçası Bolero bestecisi Maurice Ravel ve onun başarı dolu hayatı ilginizi çekecek…
Yirminci yüzyıla damgasını vurmuş en önemli bestecilerden biri de ünlü Fransız bestekar ve piyanist Maurice Ravel. Bu yazımızda, Maurice Ravel tarafından bestelenen, bir bale parçası olarak kullanılan Bolero isimli eşsiz yapıtından bahsedeceğiz…
Maurice Ravel ve Yaşamı
Joseph-Maurice Ravel, 7 Mart 1875 tarihinde Fransa’da hayata gözlerini açmış ve 62 yaşında iken 28 Aralık 1937 günü Paris, Fransa’da hayatını kaybetmiştir. Bu ünlü Fransız besteci ve piyanist, meydana koyduğu eserleri ile yirminci yüzyılın en büyük bestecileri arasında yer almayı başarmıştır.
Ciboure’da Doğdu, Paris’te Büyüdü
Orkestrasyon noktasındaki benzersiz başarısını, “Bolero” isimli parçası ile taçlandırmış olan Ravel, ispanya sınırına yakın ve Fransa’nın Bask bölgesinde bulunan Ciboure isimli küçük bir köyde dünyaya gelmiş ve Paris’te büyümüştür. Babası İsviçreli bir iş adamı olan Ravel’in, annesi ise Bask asıllıdır.
Yedi Yaşında Piyano Dersleri Almaya Başladı
Maurice Ravel, yedi yaşından itibaren piyano dersleri almaya başlamış ve bundan 5 yıl sonra da ilk bestelerini yapmıştır. Paris Konservatuvarı bünyesinde de Piyano eğitimi alan Ravel, döneminin en tanınmış müzik eğitmenlerinden Gabriel Fauré ile birlikte çalışma imkanına kavuşmuştur.
Müziğin İsviçre Saatçisi Ünvanı Aldı
Gerek babasının İsviçre asıllı olması ve gerekse de Ravel’in bestelerindeki detaylara verdiği önem nedeni ile “Müziğin İsviçre Saatçisi” ünvanı ile anılmıştır. Kendisine bu şekilde ilk defa, Rus besteci Stravinsky hitap etmiştir ki, Ravel’de bu unvanın hakkını verecek şekilde her bir eserini, bir saatin parçaları gibi küçük müzik blokları halinde bestelemiştir.
Maurice Ravel ve Claude Debussy Etkileşimi
Klasik müzikte empresyonizm ya da diğer bir ifade ile izlenimcilik akımının en önemli temsilcisi olarak kabul edilen bir diğer Fransız besteci Claude Debussy ile Maurice Ravel karşılıklı olarak birbirlerini etkilemişlerdir. Bunun bir sonucu olarak da dünya müzik tarihinde bu iki ünlü ismin isimleri hep birlikte anılmıştır.
Ravel, yine ünlü Rus besteci Stravinsky’i de müzikal anlamda önemli derecede etkilemiştir. Ancak kendisi az sayıda öğrenci yetiştirmiştir.
Maurice Ravel Başyapıtı: Bolero
Maurice Ravel, oldukça renkli ve bir o kadar dünya müziklerine açık çalışmalara imza atmış bir isimdir. Bu anlamda, doğu müziği ezgilerini taşıyan “Şehrazat” ve “Tzigane (Çigan) gibi eserleri ile öne çıkan Ravel, en çokta İspanyol Müziği tınılarını tercih etmiştir. Bu tarza dair en önemli eserleri olarak ise, başyapıtı olarak kabul edilen “Bolero” ve “İspanyol Rapsodisi” gösterilebilir.
Maurice Ravel, 1921 yılında Fransız Hükümeti tarafından kendisine sunulan Légion d’Honneur ödülünü reddetmiş, fakat daha sonra 1931 yılında Oxford Üniversitesi tarafından kendisine verilen onursal doktorayı kabul etmiştir.
Maurice Ravel’in Unutulmaz Bale Eseri: Bolero
Ravel’in en önemli ve bilinen eseri ise “Bolero” isimli bale müziği parçasıdır. Bu parça Ravel’in de arkadaşı olan Rus aktris ve dansçı Ida Rubinstein için yazılmış İspanyol tarzı bir bale bestesidir. Bu anlamda, Bolero isimli bu ünlü eser, genel olarak sanıldığı gibi konser parçası değildir ve aslında bale müziğidir.
Bolero’nun Gizemi
Bolero’yu bu denli eşsiz kılan özelliği ise, tek kalıp bir notanın farklı farklı ses ve enstrümanlarla çalınmasından kaynaklanmaktadır. Bu durum, aynı melodiyi içeren parçada farklı tınılar ve tatlar alınmasına neden olur.
Bolero’da, yapılan her tekrar esnasında orkestraya yeni bir enstrüman dahil olur ve bu şekilde alçaktan yükseğe doğru çıkan benzersiz bir tını yakalanır.
Maurice Ravel ve Önemli Eserleri
Kendi başyapıtı ve en bilinen orkestra eseri olan “Bolero” dışında Maurice Ravel’in diğer bazı önemli piyano ve oda müziği eserleri ise,
Mezzo-soprano ve Orkestra için yazılan vokal eseri “Şehrazat”,
“Jeux d’eau (Su Oyunları)”,
“Sonatine”,
“Miroirs (Yansımalar)”,
“La vallée des cloches (Çanlar Vadisi)”,
“Histoires naturelles (Doğadan Masallar)”,
“Rapsodie Espagnole (İspanyol Rapsodisi)”,
“Ma Mère l’Oye (Anne Kaz)”,
“Daphnis et Chloé (Dafnis ile Hloi)”,
Koreografik şiiri “La Valse (Vals)”,
Keman ve Viyolonsel için “Do-majör Sonat”,
Keman ve Piyano için “Tzigane (Çigan)”,
“Fanfare”,
“Don Quichotte à Dulcinée (Don Kişot’un Dulcinea’ya Serenatı)” olarak sayılabilir.