Miras payının devri hukuk alanında merak edilen başlıca konular arasında bulunmaktadır. Hak olan mirasın alınması kadar devredilmesi de söz konusudur.
Miras hukuku alanında, ilgi çeken konulardan birini de miras payının devri meselesi oluşturuyor. Oldukça önemli bir konu olan miras payının devrine ilişkin merak edilenleri bu yazımızda sizler için bir araya getirdik.
Miras Payının Devri Nedir?
Miras payının devri, en basit tanımıyla yasal olarak mirasçı olan ya da atama yolu ile mirasçı sıfatını kazanan mirasçıların kendilerine düşen paylarını, diğer pay sahiplerine ya da üçüncü kişilere bir bedel karşılığında veyahut bedelsiz olarak devretmeleri işlemidir.
Miras payının devri konusu ile “Miras payı devir sözleşmesinin” nitelikleri 4721 sayılı yasanın 676 ile 682. maddeleri arasında düzenlenerek genel çerçeveye oturtulmuştur.
Miras Payının Devri Sözleşmesi İçin Gereken Koşullar Nelerdir?
Miras payı devri sözleşmesi düzenlenebilmesi için gerekli koşullar şu şekilde sayılabilir;
1- Miras payını deviredecek kişinin mirasçı sıfatına sahip olması gerekir: Miras payının devri yapacak kişinin söz konusu mirasta pay sahibi olması öncelikle gerekli bir koşuldur. Ancak mirasçının yasal mirasçı ya da atanmış mirasçı olması açısından bir fark bulunmaz.
2- Birden fazla mirasçı olması gerekir: Mirasbırakanın yani murisin birden fazla mirasçısı bulunması gereklidir. Eğer tek bir mirasçı bulunuyorsa terekenin tamamı bu mirasçıya geçer ve bu durumda miras ortaklığı ya da mirasın paylaşılması da söz konusu olmaz.
Bu şekilde tek mirasçı, söz konusu miras üzerinde serbestçe tasarrufta bulunabileceğinden miras payı sözleşmesi yapmasına da gerek bulunmaz.
3- Miras açıldıktan ancak miras paylaştırılmadan önce bu işlemin yapılması gereklidir: Miras paylaşılana dek tüm mirasçılar, tereke üzerinde elbirliği ile ortak olarak mülkiyet hakkına sahiptirler. Miras payının devrine ilişkin sözleşmelerinde, miras açıldıktan sonra ancak henüz miras paylaştırılmadan önce yapılması gereklidir.
Miras bırakan henüz hayatta iken yapılan sözleşmeler ise “Miras hakkının devri sözleşmesi” kapsamında kalır ve ancak miras bırakanın izni ile geçerli olabilir.
4- Miras payının devri sözleşmesinin yazılı şekilde yapılması gereklidir: Miras payının devrine ilişkin sözleşmenin yazılı olarak yapılması yasal bir zorunluluktur. Ancak Türk Medeni Kanunu 677. Maddesi uyarınca miras payının devrine ilişkin sözleşmenin yapılma şekli, ‘mirasçıya devir’ ve ‘üçüncü kişiye devir’ olmak üzere iki ayrı şekilde düzenlenmiştir.
Buna göre; eğer miras payı, mirasçılardan birine devredilecekse bu sözleşmenin adi yazılı şekilde yapılması yeterli iken miras payı üçüncü bir kişiye devredilecekse sözleşmenin Noterlikte yapılması zorunluluk arz eder.
Miras Payı Devrinin Sonuçları
Miras payının tamamını devir eden mirasçı bu şekilde miras payını kaybederek miras ortaklığından çıkar.
Eğer miras payı, diğer mirasçılara değil de üçüncü bir kişiye devredilirse, bu kişinin miras paylaşımına katılma yetkisi doğmaz. Ancak miras paylaşımın ardından üçüncü kişi, devir sözleşmesi yaptığı mirasçıya ait payın kendisine verilmesini talep etme hakkına sahip olur.
Bir mirasçı miras payını devretse dahi mirasbırakanın yani murisin borçlarından beş yıl süre ile diğer mirasçılar ile birlikte müteselsilen sorumluluğu devam eder. Yani bir başka ifade ile bir mirasçı, miras payını diğer bir mirasçıya ya da üçüncü bir kişiye devretse bile bu süre boyunca (5 yıl) sorumluluktan kurtulamaz.
Miras payını devir alan üçüncü kişi ise, devir aldığı kısım ile sınırlı kalmak kaydıyla “malvarlığının devrinden kaynaklanan sorumluluk” gereğince, payını devreden mirasçı ile birlikte iki yıl boyunca sorumlu olur.
Miras Payı Devrine İlişkin Sözleşmesinin İptali
Miras payı devrine ilişkin sözleşmesinin iptali ise irade sakatlıklarının bulunması durumunda mümkündür. Bu irade sakatlıklarına örnek olarak hile, hata, tehdit, korkutma ya da muris muvazaası halleri sayılabilir. Bu şekilde irade sakatlıklarının ya da muvazaanın varlığı durumunda, miras payı devir sözleşmesinin iptaline karar verilebilmesi, ilgililer tarafından mahkemeden talep edilebilir.
İlginizi Çekebilir: Ötanazi Nedir? Türk Hukuk Sisteminde Ötanazi Mümkün mü?