Milan Kundera ve Franz Kafka… Çekya, dünya edebiyatına birçok ünlü ve benzersiz yazarları hediye etmiştir. Bu yazımızda, yaşayan son varoluşcu olarak kabul edilen Milan Kundera kimdir bahsederken hayatına odaklanacak ve onu tüm dünyaya tanıtan Milan Kundera Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği isimli eserinden bahsedeceğiz.
Milan Kundera ve Yaşamı
Milan Kundera Çek asıllıdır ve 1 Nisan 1929 yılında Çekoslovakya’nın Brno kentinde dünyaya gelmiştir. Milan Kundera çocukluğunda ilk piyano derslerini müzisyen olan babası Ludvik Kundera’dan almıştır. Müzikle ilgisini hiç kesmeyen Kundera, üniversite eğitimini edebiyat ve güzel sanatlar üzerine görmüştür.
Yine üniversite eğitimi sırasında Prag Film Akademisinde de film ve senaryo yazarlığı bölümlerine de devam eden Milan Kundera kitapları ile yazarlık hayatı boyunca pek çok önemli ödüle layık görülmüş usta bir yazardır. Yazarlık yanında sinema ve müzik ile de profesyonel anlamda meşgul olan Kundera, hayatını eşi Vera Hrabankova ile Fransa’nın başkenti olan ve bir anlamda sanatın da başkenti olarak nitelendirilebilecek Paris’te sürdürmektedir. Kendisi yaşayan son varoluşçu olarak kabul edilir.
Çek Vatandaşlığından Çıkarılması
Milan Kundera, gençlik dönemlerinde Çekoslovakya’da yaşadıklarını, başına gelenleri ve üyesi olduğu partiden ihraç öyküsünü “Şaka (Žert)” isimli kitabında anlatmıştır.
1968 yılında ülkesinde gerçekleşen Rus istilasından sonra, çalıştığı Prag Müzik ve Sanatlar Akademisi bünyesindeki görevinden uzaklaştırılan Milan Kundera sözleri nedeniylemaruz kaldığı politik baskılara, yazdığı eserlerin toplatılmasına ve yazım özgürlüğünün engellenmesine dayanamayarak 1975 yılında Fransa’ya göç etmiştir.
Usta Yazar, yine çok ünlü olan “Gülüşün ve Unutuşun Kitabı” adlı eserindeki otobiyografik kurgulamalar nedeniyle Çekoslovakya hükümeti tarafından 1979 yılında vatandaşlıktan çıkarılmıştır. Daha sonra Milan Kundera, 1981 yılında Fransa vatandaşlığına geçmiştir.
Gabriel Garcia Marquez’in 1980 yılında aldığı ünlü “Commonwealth Ödülü’ne” 1981 yılında layık görülen Kundera, yine yazım hayatı boyunca Medicis Ödülü, Mondello Ödülü, Europa Literatura Ödülü ve Kudüs Ödülü gibi prestijli ödülleri de kazanmıştır. Ayrıca, 1983 yılında Michigan Üniversitesi tarafından fahri doktora unvanı da kendisine verilmiştir.
Bir Başyapıt “Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği”
Milan Kundera en bilinen ve kendisi için adeta bir başyapıt niteliği taşıyan ünlü kitabı Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği isimli eserini 1982 yılında yazmıştır. Bu benzersiz kitabın ilk baskısı 1984 yılında Fransızca olarak Fransa’da yapılmış ve Çekçe orijinali ise bir yıl sonra yayınlanmıştır.
Dünya Edebiyat çevrelerinde büyük yankı uyandıran bu eşsiz kitapta, 1968 Prag Baharı ve sonrasında gerçekleşen Sovyetlerin Çekoslovakya’yı işgalini anlatan Kundera, roman kahramanları Tomas, Sabin, Franz ve Tereza arasında yaşananları Paris, Prag ve İsviçre üçgeninde okuyucuya aktarır. Yedi sayısına oldukça takıntılı olan ve birçok eserinde bu sayı ile ilgili göndermeler yapan Kundera’nın bu ünlü romanı da yine yedi bölümden oluşur.
Bu ünlü eser, Philip Kaufman tarafından aynı isim altında (Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği) 1988 yılında sinemaya da uyarlanmıştır. Bu film de, Daniel Day-Lewis, Juliette Binoche, Lena Olin başrolleri paylaşmış ve film de, uyarlandığı kitap gibi büyük ses getirmeyi başarmıştır.
Yaşadığımız yüzyılın en başarılı yazarlarından biri olan Milan Kundera’nın, diğer bilinen eserleri ise, Şaka, Gülünesi Aşklar, Yaşam Başka Yerde, Ayrılık Valsi, Gülüşün ve Unutuşun Kitabı, Ölümsüzlük, Milan Kundera Yavaşlık, Kimlik ve Bilmemek isimli romanlarıdır.
Franz Kafka ve Prag hakkında ayrıntılı bilgiye ise yine sitemizde 8 Ağustos 2020 tarihinde yayınlanan Avrupa’nın Altın Kenti Pragda Gezilecek Yerler! Kafka ile Bütünleşen Şehir Prag başlıklı yazımızdan ulaşabilirsiniz.