Menopoz Nedir? Menopoz belirtileri arasına neler bulunur? Kadınlarda görülen menopoz dönemi hayatın bir evresi olarak kabul edilir. Menopoza giren kadınların adet döngüsü biter ve aynı zamanda doğurganlık dönemi son bulur. Bunun sebebi ise yumurtalıklardaki folikül miktarının azalması sonucu östrojen üretiminin azalması ve kesilmesi. Dünya Sağlık Örgütü menopozu yumurtalıkların görevini yerine getiremeyip vücutta pasif konuma gelmeleri olarak adlandırmıştır. Dünyada menopoza giren kadınların yaş ortalaması 45-55 arasıdır. Ülkemizde menopoz yaşı 46-48leri göstermektedir.
Menopoz Dönemleri
Menopoz Dönemleri, üç evreden oluşur. Bir kadının menopoza girip girmediğini anlaması için bu evreleri sırasıyla takip etmesi gerekir. Bu dönemler şu şekildedir:
Premenopoz: Menopoza girişin ilk evresidir. Yumurtalıklardaki folikül seviyesinin azalmasıyla östrojen üretimi azalır. Bu durum da adetlerin kesilmesine ve düzensizleşmesine sebep olur. Premenopoz dönemi birkaç ay veya birkaç yıl devam edebilir.Menopoz: Adet kanamasının görüldüğü en son zaman dilimidir. Postmenopoz: Bir kadının postmenopoz evresine geçtiğini anlaması için son adetinin üzerinden 12 ay geçmiş olması gerekir. Son adet döneminden yaşlılık dönemine kadar geçen zamanı kapsar.
Menopoz Oluşum Biçimleri
Menopoz oluşum biçimleri, menopozun meydana gelip adet döneminin kesilmesinin birçok şekli vardır. Bu farklılıklar şu şekildedir:
Doğal Menopoz: Normal seyrinde giden adet düzenin ortalama yaşa geldiği zaman kesilmesiyle oluşan menopoz. Erken Menopoz: Erken menopoz, ortalama 45 yaşından önce adet görmeyi kesmesi ve menopoza girme durumudur. Çeşitli hastalıklar erken menopoza girme durumu oluşturabilir; sık gebe kalma, kürtaj ve düşüklerin olması, kemoterapi, radyoterapi, aşırı kilolu olmak, gibi. Cerrahi Menopoz: Bir hastalıktan ötürü yumurtalıkları alınan kadın artık adet görmez dolayısıyla bu durumda menopoz durumu ortaya çıkar. Bir başka menopoza girme sebebi radyasyon tedavisidir.
Menopoza Girmeyi Etkileyen Faktörler
Menopoza girmeyi etkileyen faktörler; genel faktörler ve psikolojik faktörler olmak üzere birçok etkenden söz edilir. Bu faktörler şu şekildedir:
Genetik faktörler, aynı ailedeki kadınların menopoza girme yaşları genellikle benzerdir.Genital faktörler, adet döneminin düzensizliği erken menopoza girmeye sebep olur. Doğurganlık süresi, adet gördüğü ilk yaş, kişinin çok fazla doğum kontrol hapı kullanmış olması ve iki yıldan daha fazla bebek emzirmiş olması da erken menopoza girmeyi etkileyen faktörlerdendir.Yaşanan savaş, göç, travma sonrası stres bozukluğu da erken menopoza girmeyi hızlandırır.Ağır şartlar altında yaşamını sürdüren ve soğuk iklimlerde yaşayan kadınların sıcak yerlerde yaşayan kadınlara göre daha çabuk menopoza girdikleri gözlemlenmiştir.Aşırı sigara tüketmenin erken menopoza girmeye sebep olduğu gözlemlenmiştir.
Premenopozal Dönem Rahatsızlıkları ve Menopoz Belirtileri
Erken menopoz dönemi geçiren kadınlarda bir takım rahatsızlıklar görülür. Özellikle yakın çevreleri, aileleri ve eşleri tarafından bu konuda destek göremeyen kadınların psikolojik olarak stres yaşadıkları gözlemlenmiştir. Erken menopoz belirtileri nelerdir sorusunun cevabı ise buna bağlı olarak şu şekildedir:
Düzensiz adet görme durumuYumurtlamada görülen azalmaAteş yani sıcak basması ve aşırı terleme durumuSürekli depresif halde olma, gerginlik ve stres artışıUykusuzlukAşırı yemek yemeYüzde kızarmaUnutkanlıkCinsel istekte görülen azalmaSık idrara çıkma,Baş ağrısı
Menopozda Yapılması Gerekenler
Menopoz döneminde östrojenin azalmasından dolayı kişinin metabolizması yavaşlar ve bu da hızlı kilo almasına sebep olur.
Bu dönemde kişinin çok baharat tüketmemesi tavsiye edilir.Alkol, sigara ve kafein miktarı azaltılmalıdır.Kadın hastalıkları doktorları tarafından tavsiye edilen düzenli egzersizleri yapmak bu dönemi kolaylaştırır.
Menopoz öncesi ve menopoz sonrası doktorunuza başvurmanız halinde doktorunuz gerekli görürse hormon tedavisi uygulayacaktır. Kadın hastalıkları sağlık grubu içerisinde yer alan menopozdan kaynaklı bir kemik erimesi sorunu yaşamamak için kalsiyum kaynaklı beslenmeye dikkat edilmesi gerekir.