Osmanlı Devleti’nin hakim olduğu İstanbul topraklarında, İstanbul halkı takvim yaprakları 10 Eylül 1509 tarihini gösterdiğinde Amasya, Tokat, Sivas çevresinden başlayıp, İstanbul’a kadar uzanan ve 45 gün şiddetle devam eden bir deprem yaşamıştır. Küçük Kıyamet: 1509 Büyük İstanbul Depremi, insanların hayatını olumsuz yönde etkilemiş ve orada yaşayan halk 2 ay boyunca çadırlarda yaşamak zorunda kalmıştır. 1509 İstanbul Depremi halkı hem maddi hem de manevi olarak etkilemiştir.
1509 Büyük İstanbul Depremi
Küçük Kıyamet: 1509 Büyük İstanbul Depremi
1509 İstanbul Depreminin şiddeti ve büyüklüğünden ötürü Kıyamet-i Suğra, Küçük Kıyamet olarak adlandırılmıştır. 1509 İstanbul Depremi, aynı zamanda Osmanlı Tarihinin en şiddetli depremi olarak kayıtlara geçmiştir.
Yapılan araştırmalar sonucu, deprem esnasında 3 Divan-ı Hümayun üyesi ve aileleri, 360 sipahi ve halktan 5 binden fazla kişi hayatını kaybetmiştir. Aynı zamanda 109 cami ve mescit, 1070 ev de kullanılamaz hale gelmiştir.
Depremin meydana geldiği esnalarda dönemin padişahı olan II.Bayezid ise önlem amaçlı, sarayın bahçesinde yaptırmış olduğu şahsi çadırında günlerce kalmıştır. Daha sonra ise Edirne’ye gitmiştir.
Ünlü tarihçiler tarafından belirlenen ve resmi olmayan bilgilere göre, halkı perişan eden bu depremde ki sarsıntılar Kahire’den bile hissedilmiştir.
Depremin Şiddeti Ne Kadardı?
Net bir bilgi olmasa da, Fransız profesör Xaiver La Picho yaptığı araştırmalar sonucu depremin şiddetinin 8.00 olduğunu dile getirmiştir. Sonrasında ele geçirilen belgelerde ise, İstanbul da hasar görmeyen evin kalmadığını ve depremden sonra da şehirde bir tsunami meydana geldiği yazılıdır.
Gerçekleşen tsunami ise, 10 metreye kadar yükselen dev dalgalardan oluşmuştur. Yüksek Galata Surlarını aşarak şehri yerle bir etmiştir.
Marmara Depremleri Kronolojisi
Alanında uzman yer bilimciler yaptıkları araştırmalar sonucu Marmara Bölgesinde her 250 yılda bir deprem meydana geldiği belirtilmiştir. Aşağıda sizlere, Milattan sonraki süreçte meydana gelen Marmara Depremlerinden bahsetmek istiyoruz.
29: Marmara Bölgesi tarihten önceki zamanda da deprem yaşamıştır. Tarihçilerin detaylı bilgilere yer verdikleri ilk deprem Milattan sonra 29 yılında meydana geldi. Sarsıntının ana merkezi Gemlik Körfeziydi. İzmit, yani o zamanki adıyla Nicomedia ve Nicea adı verilen İznik yerle bir olmuştur.
1 Şubat 363: İstanbul etrafında geniş bir bölgede meydana gelen depremi Romalı tarihçiler, bir felaket olarak nitelendirmiştir.
434: İstanbul 434 yılında meydana gelen bu depremde tam 4 ay sarsıldı. Deniz surlarının bir kısmı yerle bir oldu.
26 Ocak 446: Gerçekleşen depremde, şehrin bazı yerleri hasar gördü ve deprem tam üç ay sürdü.
Sarsıntıdan şehrin bazı kapıları büyük hasar gördü ve deprem üç ay boyunca devam etti.
25 Eylül 477: İstanbul, 25 Eylül 477 depreminde tam 40 gün boyunca sallandı. 478 yılının Eylül ayında bir deprem daha meydana geldi. Şehirdeki heykeller devrildi.
15 Ağustos 553: Her depremde olduğu gibi, bu depremde de İstanbul 1 aydan fazla sarsıntıya maruz kalmıştır.
Ekim-Kasım 557: Bu sefer depreme, yer altı gürültüleri ve şiddetli fırtına eşlik etmiştir. O dönemin tarihçileri depremin şiddetinden şöyle söz etmiştir: “Gerçekleşen deprem o kadar güçlüydü ki, sarsıntıların şiddetinden gökteki birkaç yıldız bile yer değiştirdi.” demiştir.
Ocak 1010: Ocak ayında başlayan deprem Mart ayına kadar kesintisiz devam etmiştir.
1034: İstanbul 1034 yılında 140 gün boyunca sallanmıştır.
18 Aralık 1037: Bu tarihte başlamak üzere 1040 yılına kadar İstanbul da dokuz büyük deprem meydana gelmiştir. İnsanlar ekmeğe muhtaç olduklarından dolayı çoğu kişi açlıktan da hayatını kaybetmiştir.
23 Eylül 1063: İstanbul ve Trakya’nın tamamında gerçekleşen deprem iki yıl hayatı felç etmiştir.
10 Eylül 1509: Yukarıda belirttiğim gibi, İstanbul da 109 Cami ve 1070 ev yıkılmıştır. O zamanın kayıtlarına göre 5 bin kişi hayatını kaybetmiştir.
12 Haziran 1542: 40 günlük sarsıntılar yeniden yaşandı.
1718: İstanbul bu kez üç gün boyunca sallandı. Yalı Köşkü ve etrafındaki binalar yıkıldı. Edirnekapı ile Yedikule surları yerle bir oldu. 1719 yılında meydana gelen bir başka deprem ise 30 gün sürdü.
3 Eylül 1763: 1763 de meydana gelen deprem 6 gün sürdü. Fatih ve Bayezid Camilerinin kubbeleri çöktü.
23 Nisan 1766: İstanbul, geçmiş tarihinin en büyük depremlerinden birini yaşadı. Merkezi Marmara Denizi olan bu depremde ilk sarsıntı esnasında bile Çorlu ve Büyükçekmece yerle bir oldu. 1766 yılında çeşitli aylarda meydana gelen deprem insanların tüm hayatını derinden etkilemiştir.
10 Temmuz 1894: Aynı yıl içerisinde şehir üç defa sarsıldı. Deniz suyu ısınıp kaynar su haline geldi. Depremin yaşattığı problemler aylarca devam etti.
17 Ağustos 1999: 1999 yılında gerçekleşen deprem insan hayatını derinden etkilemiştir. Binlerce insan hayatını kaybetmiş İstanbul bir kez daha yerle bir olmuştur.
26 Eylül 2019: Detaylı bilgi için buraya tıklayın.