Koronavirüs bir pandemi halini aldığından beri hemen hemen tüm insanlığın ortak konuştuğu tek konu oldu. Hayatımızı son derece etkileyen bu virüs tüm dünyayı etkisi altına alırken, hem sosyal hem de ekonomik yönden büyük değişimler söz konusu oldu. Peki, coronavirüs insanlığı nasıl etkiliyor? İşte, detaylar!
Koronavirüs Pandemisi Hayatımızı Nasıl Etkiliyor?
Covid-19 oldukça enteresan olarak değerlendirebileceğimiz bir virüs. Öyle ki bir anda tüm dünyayı sardı ve her gün yeni bir özelliği ortaya çıkıyor. Ülkemizde de her ne kadar etkisi çok aza inmiş de olsa, tam olarak bitmiş değil ve tehlike saçmaya devam ediyor.
Pandemi haline gelen bu koronavirüs balinalardan tavus kuşlarına kadar birçok hayvanı da etkisi altına alabilen bir virüstür. Bilim insanları bu virüsü incelediklerinde yuvarlak ve taç benzeri, top başlara sahip sivri çıkıntıları olduğunu görmüşler. İşte, bu virüsün ismi de zaten şeklinden geliyor.
Koronavirüse enfeksiyon demek de bir bakıma doğru olur. Bu virüs insan vücudunu iki şekilde etkisi altına alıyor;
Akciğerlerde yoğun bir tahribata neden olarak vücuda zarar verir.Enfeksiyon veya bağırsaklarda ishale yol açarak ölüme dahi sürükleyebilir.
SARS virüsü enfeksiyona neden olan bir hastalık. Genetik anlamda ise Covid-19 CoV-2 insan vücudunda deformeye neden olur. Ciğerler de grip başlayarak solunum yolu hastalıklarına neden oluyor.
1 – Hem Bilindik Hem de Yabancı Bir Virüs
Her ne kadar koronavirüs Dünya’nın ilk defa karşılaştığı bir virüs olarak tanımlansa da SARS-CoV-2 özünde 2003 yılında dünya da bir anda patlak veren SARS-Cov virüsü ile aslında aynı genetiğe sahip bileşenlerden oluşuyor. Tabii zaman içerisinde Covid-19 değişikliğe uğradı ve neredeyse 6000 kadar mutasyon geçirdi. Arada ki fark aslında oldukça az. Yağlı ve yağsız sütü düşünün. Farkı ne kadar anlayabilirsiniz ki? İşte arada ki fark bu kadar az.
2 – Corona Virüs Nasıl Saldırıya Geçiyor ?
Virüs çok duyduğumuz şekilde, minicik bir parçacık olarak başlıyor. Buna partikül de diyebiliriz. Bu parçacıklar aynı bir küreyi anımsatıyor. Bu küre insan vücuduna girdikten sonra, hücrelere giren materyal bir dizeyi koruyor. Daha sonra genetik materyal yerleştiği hücreye virüsün tam 30 parçasını üretmeyi öğretiyor. Virüsün çoğalması da tam olarak böyle oluyor. Yani virüs vücuda girer girmez çoğalmak için sizin hücrelerinizi kullanıyor!
Aynı zamanda bu virüs hücreler dışında ACE2 isimli proteine tutunmayı da çok seviyor. Yani, neresinden bakarsanız bakın, bu virüsün minicik bir partikülü dahi vücudunuza girdiği anda sizi sarıyor. Bundan sonrası, hastalığı atlatış şekliniz, tamamen sizin yaşam kalitenize, hali hazırda olan sağlığınıza ve kronik hasta olup olmamanıza göre değişkenlik gösteriyor.
3 – Domino Etkisi Yaratan Virüs
Bir virüs nasıl olur da tek bir kişiden milyonlarca insana bulaşmış olabilir? Koronavirüs yapı itibariyle başka hastalıklara benzemiyor. Çoğunlukla koronalı bir insanla temasınız halinde bulaşsa da, bu hastalığa sahip bir insanın kaşığından yediğiniz yemek, bardağından içtiğiniz su yoluyla da bulaşabilir. Güney Kore de yaşanan ve akıllara durgunluk veren kilise olayı da virüsün ne kadar hızlı yayıldığını gözler önüne serdi.
Güney Kore de kilise de bir ya da iki enfeksiyonlu hasta, sağlıklı kişilerin arasında birkaç dakika oturdular. Bu olayın ardından ülkede binlerce kişi bu salgından ne yazık ki nasibini aldı. İşte bu olay da virüsün ne hızlı yayıldığının açık bir göstergesi.
4 – Covid-19 Bizleri Nasıl Hasta Ediyor?
Koronavirüs akciğerlere yerleşiyor ve orada büyüyor. Bu virüs, hücrelerin sabunumsu bir madde salgılayarak, havanın ciğerlerin en derinlerine ulaşmasını sağlıyor. Bu virüsün yayılmasını sağlayan aslında güçlü bağışıklık sistemimiz. Vücut, virüs ile savaşmak için güçlü bir sistem geliştiriyor.
Neredeyse milyonları bulan bağışıklık hücreleri, enfekte olan hücreleri temizlemeye çalışırken büyük bir yıkıma neden oluyor. Hasarlı Covid-19 lezyonu küçük bir üzüm tanesi boyutundan, greyfurt boyutuna kadar değişiklik gösterebiliyor. Tedavide ki temel amaç, akciğerlerin kendini onarması için vücudu desteklemek ve yeteri kadar oksijeni ciğerler için sağlamak.
5 – Yüksek Tansiyon Yüksek Risk Demek
Herkesin bildiği üzere covid-19 yaşa bağlı olarak süreci gelişen bir hastalık. Genelde 10 yaşın altında bireyler bu hastalığı kolaylıkla atlatabiliyorlar. Ancak 40 yaş ve üstü hastalar iyileşse dahi, hastalık kendini tekrar edebiliyor. Yüksek tansiyon hastaları daha fazla riske sahip. Çünkü, virüsün bağlandığı ACE2 proteini kan basıncında önemli bir role sahip. Bu da yüksek tansiyon hastalarının daha fazla riske sahip olmasını sağlıyor.
6 – Gripten Ne Farkı Var?
Her ne kadar bu virüs griple benzer özellikler gösterse de özünden gripten oldukça farklı. Sıradan bir grip üst solunum yollarını etkilerken, bu virüs eğer hemen fark edilmez ise, bir süre boğazda tutunduktan sonra direk olarak akciğerlere iniyor. Bu da yoğun tedaviler gerektiren, bazen de ölüme neden olan sonuçlar doğurabiliyor.
7 – Hastalık Hakkında Henüz Bilinmeyenler
Koronavirüs hakkında hala bilmediğimiz birçok şey var. Doktorlar ve araştırmacılar dahi her gün bu virüs hakkında yeni şeyler öğreniyorlar. Gördüklerimizin çok daha üzerinde olan bu virüs, daha önce tanışık olmadığımız bir tür olduğundan her geçen gün bizleri şaşırtmaya devam etmektedir.
Hastalığın yapıcı özellikleri, proteinler ile nasıl etkileştikleri gibi şeyler hala bilinmiyor. Bu virüsün hangi mevsimlere nasıl tepki verdiği de hala bilinmemektedir. Bu soruların yanıtları bulunduğunda corona hakkında daha çok bilgi edinmiş olacağız ve bu sayede virüs ile savaşmamız da daha kolay olacak.