Türk Ceza Hukuku kapsamında merak edilen suçlar arasında “Konut Dokunulmazlığının İhlali Suçu” yer alıyor. Bu yazımızda, bu suça ilişkin detaylı bilgiyi sizlere sunacağız.
Konut Dokunulmazlığı İhlal Suçu Nedir? Konut Nedir?
Konut, kişilerin devamlı olarak ya da geçici şekilde yerleşme ve barınma amacı ile kullandıkları, konaklamaya uygun yer olarak tanımlanabilir. İşte konut dokunulmazlığının ihlali suçu kapsamında konu olan “konut”, ceza hukuku kapsamında bu şekilde belirlenir.
Anayasamız kapsamında temel hak ve özgürlükler nelerdir konusunda ayrıntılı bilgi almak için yazımıza göz atabilirsiniz.
Konut Dokunulmazlığını İhlal Suçu | Konut Dokunulmazlığını İhlal Teşebbüs Olur mu?
Konut dokunulmazlığının ihlali suçu 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu “Hürriyete Karşı Suçlar” başlıklı Yedinci Bölüm içerisinde 116. madde de düzenlenmiştir. Madde düzenlemesinde Konut dokunulmazlığını ihlal suçu ve cezası;
“Bir kimsenin konutuna, konutunun eklentilerine rızasına aykırı olarak giren veya rıza ile girdikten sonra buradan çıkmayan kişi, mağdurun şikayeti üzerine, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır” hükmü ile kayıt altına alınmıştır.
Yani konut dokunulmazlığının ihlali suçu kapsamında söz konusu konuta, konut sahibinin rızası olmaksızın girilmesi veya rıza ile girilmesine karşın buradan çıkılmaması olarak tarif edilebilir. Bu suç düzenlemesi ile kişilerin konutlarında sükut ve huzurlarının korunması ve güvenlik duygularının zedelenmemesi amaçlanmıştır.
Konut Dokunulmazlığının İhlali Suçunun Unsurları
Türk Ceza Kanunu 116. Madde ile düzenlenen konut dokunulmazlığının ihlali suçu, iki farklı şekilde işlenebilir. Bu kapsamda konut dokunulmazlığını ihlal;
- Kişinin konutuna rızası dışında girilmesi,
- Konuta rıza ile girilmesine karşın, rızaya aykırı olarak (başlangıçta var olan rızanın sonradan ortadan kalkması) çıkılmaması şeklinde iki farklı yolla gerçekleştirilebilir.
Konut Dokunulmazlığının İhlali Suçunun Cezası
Konut dokunulmazlığının ihlali suçu temel hali olarak belirlenen bu suça ilişkin verilecek ceza Türk Ceza Kanunu 116/1 maddesi uyarınca altı aydan iki yıla kadar hapis cezası olarak tespit edilmiştir.
İşyeri Dokunulmazlığı İhlal
Türk Ceza Kanunu 116/2 maddesinde ise İşyeri dokunulmazlığını ihlal suçu düzenlenmiştir. Bu fıkra düzenlemesine göre, açık bir rızaya gerek duyulmaksızın girilmesi mutat olan yerler dışında kalan işyerleri ve eklentileri hakkında işlenmesi durumunda, mağdurun şikâyeti üzerine altı aydan bir yıla kadar hapis ya da adli para cezasına hükmolunacağı belirtilmiştir. Faile hapis cezası ya da adli para cezası verilmesi konusunda mahkemenin seçimlik hakkı vardır.
Konut Dokunulmazlığını İhlal Suçunda Nitelikli Haller
Konut dokunulmazlığının ihlali suçu konusunu daha ağır cezayı gerektiren nitelikli halleri ise Türk Ceza Kanunu 116/4 maddesi ile 119. maddesinde belirlenmiştir.
Türk Ceza Kanunu 116/4 maddesine göre,
- Suçun, cebir ya da tehdit kullanılmak suretiyle veya gece vakti işlenmesi halinde, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
Türk Ceza Kanunu 119 maddesine göre;
- Suçun silahla,
- Kişinin kendisini tanınmayacak bir hale koyması suretiyle, imzasız mektupla ya da özel işaretlerle,
- Birden fazla kişi tarafından birlikte,
- Var olan veya var sayılan suç örgütlerinin oluşturdukları korkutucu güçten yararlanılarak,
- Kamu görevinin sağladığı nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle, İşlenmesi durumunda ise verilecek ceza bir kat artırılır.
Konut Dokunulmazlığının İhlali Suçunda Soruşturma ve Kovuşturma Şartı | Konut Dokunulmazlığı İhlal Cezası Nedir?
Konut dokunulmazlığının ihlali suçundan soruşturma ve kovuşturma yapılabilmesi suçtan zarar görenin şikayetine bağlıdır. Şikayet süresi ise fiilin işlendiğini ve fiili işleyen kişinin öğrenildiği tarihten başlayarak altı aydır. Şikayetten vazgeçilmesi durumunda da ceza davası düşer.
Yine konut dokunulmazlığı ihlal cezası uzlaşma kapsamındadır ve dava açmak için yeter şüphe bulunduğu durumlarda, dava açılmadan önce, dosyanın uzlaştırma bürosuna gönderilmesi gereklidir.
Konut dokunulmazlığının ihlali suçu sebebiyle mahkeme tarafından verilen cezaların paraya çevrilmesi, ertelenmesi ya da hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmesi de mümkündür.
Konut Dokunulmazlığının İhlal Suçunda Görevli Mahkeme
Konut dokunulmazlığının ihlali suçu kapsamında yargılama yapmak görev ve yetkisi ise, suçun işlendiği yer Asliye Ceza Mahkemesine aittir.