Korona Virüs pandemisi döneminde dünya genelinde düşen otomobil üretimi sonrası ikinci el araç piyasasına rağbet artıyor. Hem sıfır araçlarda ve hem de ikinci el piyasada artan fiyatlar ile birlikte ikinci el alınacak araçlar yönünden kilometre değiştirme gibi bazı olumsuz durumlarla karşılaşmak da mümkün olabiliyor. Peki, en son kilometre dolandırıcılığı yöntemleri nelerdir? Kilometre Dolandırıcılığı neticesi hangi suç oluşur? Bu durum ile karşılaşanların başvurabilecekleri yollar nelerdir?
Kilometre Değiştirme Nedir ? Kilometre Dolandırıcılığı Yöntemleri
İkinci el araçların gerçek kilometrelerinde çeşitli teknik yöntemler ile oynama yapılarak kilometre bilgisinin düşürülmesi sık karşılaşılan dolandırıcılık yöntemleri arasında yer alıyor. Bu şekilde aracın yaptığı kilometreden daha az bir kilometre sayaçta görülüyor ve araç ederinden daha yüksek bir değere satılıyor.
Bu şekilde yapılan kilometre değişiklikleri oto ekspertiz işlemlerindeki test ve cihazlar ile tespit etmek ise mümkün oluyor. Bu nedenle son günlerde kötü niyetli araç satıcılarının kullandığı yeni bir yöntem ile daha karşılaşılıyor.
Bu yeni yöntemde kilometre cinsinden gösterilen sayaçtaki birim mil ile değiştiriliyor. Avrupa ve Asya menşeili araçlarda mesafe göstergeleri genel olarak kilometre birimiyle gösteriliyor, bu araçlarda kötü niyetli satıcılar kilometre birimini mile çeviriyorlar. Bu şekilde araç mesafe göstergesindeki rakamda kendiliğinden azalmış oluyor. Çünkü bir mil yaklaşık olarak 1,61 kilometre mesafeye karşılık geliyor. Bu konuda herhangi bir bilgisi olmayanlar ya da mesafe göstergesindeki birime dikkat etmeyen alıcılar ise bu nedenle mağduriyet yaşayabiliyorlar.
1 – Kilometre Dolandırıcılığı ile Karşılaşanlar Ne Yapmalı?
Öncelikle ikinci el araç alırken dikkatli davranmak alınacak araç üzerinde detaylı bir ekspertiz incelemesi yaptırmak her bakımdan en güvenli yöntem olarak karşımıza çıkıyor. Bu kapsamda araç kilometrelerinde oynama yapılarak mesafenin azaltılması gibi olumsuzlukların da önüne geçilmesi mümkün oluyor.
Yine belirtilen kilometre mil değişikliklerinde ise mesafe göstergesine dikkatli bir şekilde bakmak ve birimin kilometre olduğundan emin olmak gerekiyor.
Kilometre dolandırıcılığı ile karşılaşıldığı durumlarda ise yapılacak ilk iş, söz konusu durumu aracı aldığınız kişiye bildirmek olacaktır. Satıcıdan olumlu yanıt alınamaması durumunda ise zaman kaybetmeden haklarınızı yargı kurumları önünde aramanız gerekiyor.
2 – Kilometre Dolandırıcılığı Suçu Ne Kadardır?
Bu anlamda kilometrede yapılan oynamalar ile menfaat elde edilmesi durumunda Cumhuriyet savcılıklarına başvuruda bulunarak bu eylemi gerçekleştirenlerden şikayetçi olma hakkınız bulunuyor. Kilometre üzerinde yasadışı yöntemler ile oynama yapılarak kilometrenin düşürülmesi Türk Ceza Kanunu kapsamında Dolandırıcılık suçunun oluşmasına neden olur.
Yargıtay’ın bu konudaki kabulü ve uygulaması da kilometrenin düşürülerek menfaat elde edilmesinin dolandırıcılık suçunu oluşturduğu yönündedir. Bu kapsamda örnek olarak gösterilebilecek Yargıtay 23. Ceza Dairesi 29.04.2015 gün ve 2015/1029 Karar sayılı içtihadında;
“Sanığın, kendisine ait 2006 model …. marka ve yaklaşık 125.000 kilometrede bulunan aracını, göstergesinde oynama yaparak 100.000 kilometrenin altına indirdikten sonra değerinin üzerinde bir bedelle tanık R…’ye 11.01.2010 tarihinde sattığı, tanık R…’nin aynı aracı 22.03.2010 tarihli noter satış sözleşmesiyle şikayetçi M…’a sattığı, şikayetçinin aracı tanıdığı oto tamircilerine götürerek yüzeysel olarak kontrol ettirdiğinde herhangi bir sorun olmadığını söyledikleri, aracı kullanmaya başladıktan bir süre sonra aracın arıza yapması üzerine özel bir servise götürdüğü ve aracın gerçek kilometresinin 130.000 civarında olduğunu öğrendiğinin iddia edildiği olayda, sanık, tanık ve şikayetçi beyanları, araç bakım faturaları ile tüm dosya kapsamına göre, eylemin dolandırıcılık suçunu oluşturduğuna dair kabulde isabetsizlik görülmemiş olup”
İfadelerine yer verilerek bu şekilde yapılan kilometre düşürme eyleminin dolandırıcılık suçuna sebebiyet vereceğini açıklamıştır.
3 – Kilometre Değiştirme Durumunda Dava Yolu ile İsteyebilecekleriniz
Kilometresi değiştirilmek suretiyle araç satılması durumu, satılan araç yönünden ‘’GİZLİ AYIP‘’ olarak nitelendirildiğinden aracı alan kişinin ceza davası dışında yine hukuk davası açmak suretiyle sözleşmeden dönme ya da araç bedelinde indirim isteme hakları da bulunur.
Bu kapsamda dava açmak için aracın devrinden itibaren 2 yıllık bir dava zaman aşımı süresi vardır yani 2 yıl içinde dava açılması gerekir. Ancak aracın kilometresindeki oynamayı aracı size satan kişi yapmışsa, araçtaki ayıp hile ile saklandığından artık 10 yıllık dava zamanaşımı söz konusu olur.
Bu dava size aracı satan kişiye karşı açılabilir. Açılan bu dava ile, sözleşmeden dönüp uğradığınız zararlarınızın tazmin edilmesini isteyebilir veya satılan aracı alıkoyarak araç bedelinden indirim talep edebilir ya da eğer mümkün ise aracın ayıpsız yeni bir araç ile değiştirilmesini talep edebilirsiniz.
10 yıla kadar hapis cezasına çarptırılma durumunun yaşandığı ikinci el araba kilometre üzerinde yapılan dolandırıcılık konusunda çok dikkatli davranılmalıdır. Araç alıcısı ve ikinci el aracını satacak kişileri aynı oranda ilgilendiren bu durum dikkat edilmesi gereken önemli konular arasındadır. Kilometre dolandırıcılığına karşı alınacak en iyi önlem iyi bir oto ekspertiz firması seçmek ve hangi model olursa olsun, tüm detayların dahil edildiği iyi bir rapor talep etmektir.