Kefir nedir sorusunun en basit cevabı, fermente bir süt kültür içeceğidir. Yani bir süt ürünüdür. Kefirin tadı biraz yoğurda benzer. Aynı zamanda yapımı da yoğurt gibi olan kefir yapımında gıda endüstrisi bileşenlerinden olan ‘’starterler’’ kullanılır.
‘’Starterler’’ ya da Türkçe deyimi ile ‘’başlangıç mayaları’’ süt proteinleri ve bakterilerin birleşiminden oluşmuştur. Yapı olarak kremsi bir kıvama sahiptir ve mayhoş bir tadı vardır. Kefir nedir tanımlamasında asıl önemli konu probiyotik sağlık yararları ile dolu olması başta gelir.
Kefir Nasıl Yapılır?
Kefir nedir ve Kefir nasıl yapılır diye sorulduğunda ise yapımında genel olarak süt kullanılır. Fakat süt yerine diğer içecekler kullanılarak da yapılabilmektedir. Kefir nasıl yapılır sorusunda kullanılabilecek alternatifler şunlardır:
Keçi sütü,Pirinç sütü,Hindistan cevizi sütü,Hindistan cevizi yağıdır.
Keçi veya inek sütünden özel bir maya mantarı ile mayalanan Kefir, günümüzde hemen hemen bütün marketlerde bulunur. Asıl kullanım amacı sindirim sisteminin iyileştirilmesidir.
Kefir ve Yoğurt Karşılaştırması
Yoğurt ve kefir zaman zaman aynı ürünler olarak kabul edilir. Oysaki gıda endüstrisi ve sağlık açısından, bu doğru bir yaklaşım değildir. Kefir ile yoğurdun birbirlerine benzedikleri çok ortak noktalar vardır. Öncelikle kefir ile yoğurdun benzerliklerden söz edecek olursak, karşımıza çıkanlar şunlardır:
Hem yoğurdun hem de kefirin birbirine benzeyen krema gibi yapıları vardır.Her ikisi de çiğ süt yada az pişmiş sütten yapılan geleneksek içeceklerdir. ( alternatif içeceklerle yapılabilirlerse de genel olarak sütten yapılırlar)Hem süt, hem de kefir içeriğinde bolca protein, kalsiyum, k2 vitamini ve diğer vitaminler, potasyum, folik asit ve probiyotikler içerir. Şimdi gelelim yoğurt ile kefir arasındaki önemli farklara:Kefirin kapsamında genel olarak yoğurttan daha fazla yağ bulunur.Kefir bileşiminde yoğurda oranla daha çok miktarda protein ve daha çok miktarda probiyotik içerir.Yoğurdun kıvamı kefire göre daha yoğundur.
Kefir ve Yoğurt Yapımları Farklıdır
Kefir ve yoğurt benzer şekilde fermentasyon ile edilen ürünler olmalarına karşılık, fermente edilmeleri için tercih edilen, sıcaklık aralıkları çok farklıdır. Yoğurt sıcak ortamda ( 45 derece) fermente edilirken, kefir fermentasyonu için oda sıcaklığı yeterlidir.
Kefir ve yoğurt gibi süt ürünleri çocuk ve yetişkin sağlığı için gayet önemli bir yere sahiptir. Keçi yada inek sütünden yapılan kefir bileşiminde, yoğurda oranla daha fazla sayıda sağlıklı bakteri barındırır.
Bu yüzden de gastrointestinal sistem başta olmak üzere tüm vücuda daha yararlıdır. Ayrıca kefir için kullanılan mayada, yoğurt mayasına oranla daha fazla besleyici element bulundurur.
Kefirin Faydaları Nelerdir?
Kefirin yararları nelerdir ? Saymakla bitmeyecek faydası bulunan kefirin geçtiğimiz son yıllarda biraz daha popüler hale gelmesi sağlık yararlarının daha iyi anlaşılmasından kaynaklanıyor.
Kefirin yapısında bolca protein, B vitaminleri, potasyum, kalsiyum bulundurur. Bu elementlerin en belirgin sağlık yararlarından bahsedecek olursak, kalsiyumun güçlü kemikler oluşturduğu, proteinin güçlü kas yapısı oluşumunda rol oynadığı ve potasyumun kalp hastalıklarında önemli rol oynadığı söylenebilir.
Probiyotikler, kefir tarafından tüketiciye sunulan en güçlü sağlık ajanlarıdır. Mayo Clinic’te yapılan araştırmalara sonucu elde edilen bulgulara göre, probiyotiklerin başlıca yararları şunlardır:
Gastrointestinal ortamda sağlıklı bakterilerin miktarını oransal olarak arttırmak,Özellikle antibiyotik tedavisi almış kişilerde görülen ishali tedavi etmek ya da oluşumunu önlemek,Huzursuz barsak sendromunu tedavi etmeye ya da semptomları hafifletmeye iyi gelir.Gastrointestinal enfeksiyonları azaltmak,Gastrointestinel enfeksiyonları önlemek ya da tedavi sürecini hızlandırmak,Vajinal enfeksiyonların oluşumunun önlenmesi ve tedavisidir.
Bu sayılanların yanı sıra kefirin sağlığa yararları, probiyotikler ile sınırlı kalmıyor. Hayvanlar üzerinde yapılan bilimsel araştırmalarda 7 gün süre ile düzenli olarak kefir verilen farelerin antienflamatuvar ve iyileştirici etkiler yaşadıkları saptandı.
Yapılan bir başka çalışmada ise günde bir su bardağı kefir düzenli tüketildiğinde kolesterolün düştüğü ve bağışıklık sisteminin de aktive olduğu görülmüştür.
Kefirin en güvenli tüketim şekli gıda olarak tüketilmesidir. Bu nedenle kefirin diğer kullanılan probiyotik takviyelerine oranla çok daha az yan etkisi olduğu düşünülüyor. Bunun yanı sıra diğer preperat olarak satılan probiyotiklerin içeriğinin besin değeri de oldukça yüksektir.
Kefir üzerinde yapılan pek çok güncel çalışmada, kefir tüketimi ile sağlıklı bir barsak mikroflorasına sahip olmak arasında direk bir bağlantı olduğuna işaret ediliyor. Buraya kadar anlatılanları özetlersek, kefir ve yoğurt çeşitli açılardan birbirine benzer.
Fakat pek çok açıdan da farklıdırlar. İçerdikleri besin ögeleri, yapım şekilleri konusunda farklılıklarını ortaya koyarlar. Kefir vitamin ve mineraller açısından çok zengin bir üründür. Bunun yanı sıra protein ve probiyotik açısından da çok zengin bir gıdadır.
Üstelik kefir gıda gibi tüketilebildiği için vücuda alınan diğer probiyotiklere oranla çok daha az yan etkiye sahiptir. Yapılan bütün araştırma çalışmaları incelendiğinde, bilim insanları tarafından yapılan çalışmalarda kefir ile ilgili araştırmaların çok büyük bir oranı olumlu sonuç vermiştir.
En son yapılan bilimsel araştırmalardan bir tanesinde elde edilen sonuca göre güçlü antimikrobiyel, antienflamatuvar, antioksidatif, anti tümör özellikleri bulunan kefir kanser hastalıklarına karşı da koruyucudur.
Bu özellikleri nedeniyle kefir sindirim sistemini direk olarak patojenlerden korur ve yararlı bakterilerin ortamda çoğalmasını sağlar. Bu iki önemli etki ile kefir, sindirim sistemi üzerinde doğrudan koruyucu etki gösterir.
Kefir, peptik ülser tedavisinde de oldukça etkili bir ajan olarak gözlenmiştir. Ayrıca kefir kilo vermeyi hızlandıran bir etkiye de sahiptir.
Kefir Ne Zaman İçilmeli
Kefir ne zaman içilir diye bir soru ile karşılaşıldığında verilen cevap her gün düzenli olarak tüketilmelidir şeklinde olabilir. Günlük düzenli olarak kefir tüketmek önemli bir konudur. Olabilecek en fazla yararın sağlanması için kefir ne zaman içilmelidir diye düşünüldüğünde bu konu için önerilen özel bir saat yoktur.
Kefir günde 1 kez 100ml’den fazla olmamak kaydı ile günün hangi saati istenirse o saatte tüketilebilir. Bu şekilde düzenli tüketilen kefir yalnızca barsak sisteminde ya da sindirim sisteminde iyileştirici etkiye sahip olmakla kalmaz, aynı zamanda metabolizmada diğer sistemlerindeki yararlı bakterilerin sağlıklı bir şekilde çalışması ve vücudun dengesinin korunması açısından da önemlidir.
Vücutta iyi bakterilerin çoğalarak, sağlık dengesinin olumlu tarafa doğru dönmesinde etkilidir. Yani kefir nasıl ve ne zaman i̇çilmelidir diye düşünmeden günlük tüketmenin bir zararı yoktur.
Kefir Nasıl İçilir ya da Kefir Nasıl Tüketilir
Kefir tüketiminin en yaygın ve en çok tavsiye edilen yolu içerek tüketilmesidir. Kefir nasıl içilir sorusunu cevabı çok basittir. Kefiri alın ve hiç tereddüt etmeden için. Kefir tüketmenin çeşitli yolları şunlardır:
Kefir tüketmenin bir başka yolu sütlerin tahılla dökülerek tüketildiği gibi, kefirin de tahıllar üzerine dökülerek tüketilmesidir.Kefir kullanarak tatlı parfe yapabilirsiniz.Tüketmeyi sevdiğiniz bir peynir üzerine bir kat kefir dökün, daha sonra da en çok sevdiğiniz meyveyi taze olarak en üst kısma yerleştirin ve tüketin.Kefir kullanarak yapılan pek çok kek ve çörek tarifleri vardır.Pek çok tarifte geçen ayran yerine kefir kullanılması da uygun bir sonuç alınmasını sağlar.Kefiri en sevilen çorba, patates püresi vb. yiyecekleri hazırlarken de kullanarak tüketebilirsinizKefir ile salata sosu yapılabilir. Kefir her tür salata sosu yapımında kullanılabilir. Deneyin memnun kalacaksınız.Kefir kullanılarak probiyotikli dondurma dahi yapılabilir.
Kefirin Yan Etkileri
Kefir genel olarak çok sağlıklı, direk ömür uzatan bize dedelerimizden yüzyıllar öncesinden miras kalmış çok değerli bir besin olsa da, hassas kişilerde bir takım yan etkilere sebep olur.
Kefirin yan etkileri arasında en sık rastlananlar, kabızlık, bağırsak krampları ve abdominal kramplar olabilir. Bu tip yan etkilerle kefir tüketimine yeni başlandığı zamanlarda daha sık karşılaşılır. İlerleyen zamanlarda düzenli kefir tüketimi ile bu yan etkiler azalarak, bertaraf edilebilir.
Kefir genel olarak 1 ila 5 yaş arası çocukların tüketimi için uygun bir gıda olarak sınıflandırılır. Ancak yine de her çocuk özel olduğundan hekime danışılmasında yarar vardır. 2 yaş altındaki çocuklar için inek sütü pek önerilen bir ürün değildir.
Zaten bu dönemde anne sütü doğal probiyotikler açısından zengin bir besin olarak bebeklere verilir.
Bunun yanı sıra özel hastalıkları olan kişilerde ( Söz gelimi AIDS ya da bağışıklık sistemini zayıflatan hastalıklara sahip kişiler) kefir tüketiminden önce doktorlarının fikri alınmalıdır.
Otoimmün hastalıklara sahip insanlar kefir kullanımına geçmeden önce mutlaka doktoru ile ön görüşme yapmalıdır.
Kefirin içerdiği bileşenler, güçlü bağışıklık sistemine sahip insanlar için son derece olumlu etkiler yaratırsa da, bağışıklık sisteminde problem olan bireylerde enfeksiyon alevlenmeleri gibi istenmeyen durumlar yaşanabilir.
Kefir bir süt proteini olan kazein içerir. Kazein çok yararlı olmasının yanı sıra bazı insanlar için ağır olabilir. Diyetinden kazein çıkarılması önerilen bireyler kefirden vazgeçerek, daha farklı probiyotikleri tüketebilir.