20. Yüzyıl dünya edebiyatını, getirdiği anlatım yenilikleriyle derinden etkileyen ünlü yazar James Joyce kimdir? İşte, merak edilen yönleri, yaşamı ve eserleriyle yazar, şair, edebiyat eleştirmeni ve öğretmen James Joyce…
James Joyce Hayatı | James Joyce Kimdir?
Tam adı ile James Augustine Aloysius Joyce, 2 Şubat 1882 tarihinde İrlanda’nın başkenti Dublin’de Kanada göçmeni olan bir ailenin çocuğu olarak hayata gözlerini açmıştır.
İlköğrenimini Cizvit okullarında gerçekleştiren Joyce, maddi zorluklar nedeniyle bir dönem eğitimine ara verse de üniversite eğitimini Dublin’de bulunan University College bünyesinde Felsefe ve Modern Diller alanında tamamlamıştır.
Joyce üniversite öğrencisi iken, çağdaş tiyatronun kurucularından biri olan Norveçli oyun yazarı ve şair Henrik İbsen’den etkilenmiş ve onu daha iyi anlayabilmek için Norveç dilini öğrenmiştir. James Joyce, Henrik İbsen’in “Biz Ölüler Uyuyunca” adlı oyunu üzerine ayrıntılı bir yazısını da ilk defa Fortnightly Review dergisinde yayınlatmayı başarmıştır.
Yine bu dönemde, daha sonra “Oda Müziği” isimli kitapta bir araya getirilecek lirik şiirlerini de kaleme alan James Joyce, 1902 yılında İrlanda’dan ayrılarak Fransa – Paris’e gitmiştir. Ancak annesinin hastalanması üzerine, bir yıl sonra tekrar İrlanda’ya dönmüştür.
James Joyce ve Trieste Yılları
1905 yılında İtalya Trieste’ye taşınan James Joyce, 1915 yılına dek burada yaşamıştır. Bir dönem Roma’da bir bankada çalışsa da kısa sürede yine Trieste’ye dönmüştür. James Joyce, Trieste’de bulunan Berlitz School bünyesinde İngilizce öğretmeni olarak çalışmıştır.
Bu dönemde yazmaya ağırlık veren James Joyce, kendisini edebiyat dünyasına tanıtacak eserlerini de üst üste yayınlamaya başlamıştır.
James Joyce Eserleri
James Joyce, ünlü eserleri arasında yer alan “Dublinliler” isimli romanını 1914 yılında Birleşik Krallık’ta yayınlamıştır. Bu eseri ile tanınmaya başlanan Joyce, daha sonra yazdığı tek oyun olan “Sürgünler” isimli yapıtını 1915 yılında ve kendi otobiyografik romanı olan “Sanatçının Bir Genç Adam Olarak Portresi” isimli kitabını da 1916 yılında yayınlamıştır.
Daha sonra Zürih’e taşınan James Joyce, birçok yeni teknik kullandığı ve 20. Yüzyıl edebiyatı üzerinde derin etkiler bırakan en büyük eseri “Ulysses” isimli kitabı üzerinde çalışmaya başlar. Bu kitap ilk olarak Little Review isimli bir Amerikan dergisinde, 1918 yılında dizi olarak yayınlanmaya başlar. Ancak açılan davalar nedeniyle bu yazı dizisi aralıklarla devam eder. James Joyce’un en ünlü eseri olan “Ulysses” tek kitap olarak ilk kez 1922 yılında Paris’te basılır.
“Ulysses” Homeros’un ünlü destanı Odysseia konu alınarak, Dublin’de yaşanan 24 Saat’i okuyucusuna anlatır. Yalnızca bir günü kitabına konu alarak eşsiz bir başyapıt çıkaran James Joyce, bu eseri ile büyük ses getirmiş, kurgu teknikleri ve bambaşka bir anlatım dili ile modern edebiyatın babası olarak anılmaya başlamıştır. “Ulysses” aralarında Türkçe’nin de bulunduğu çok sayıda dile çevrilmiş ve dünya edebiyat tarihinin önemli başyapıtları arasında yerini almıştır.
Son romanı olan “Finnegans Wake” isimli kitabını ise 1939 yılında yayınlayan James Joyce, 1931 yılında Nora Barnacle ile evlenmiştir.
Dünya edebiyatının simge isimleri arasında yer almayı başaran İrlandalı usta yazar James Joyce, 13 Ocak 1941 tarihinde Zürih’te yaşama gözlerini yummuştur.