Aile hukuku alanında boşanma ya da ayrılık durumunda ortaya çıkan “ İştirak Nafakası nedir ” merak edilen hukuki konular arasında yer alıyor. Bu kapsamda iştirak nafakası ne demek? Koşulları nelerdir? Çok sorulan sorular olarak karşımıza çıkıyor. İşte bu yazımızda, bu önemli nafaka türü hakkındaki her şeyi sizlerle paylaşıyoruz…
İştirak Nafakası Nedir ?
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu 182. Maddesi düzenlemesinde;
“Velâyetin kullanılması kendisine verilmeyen eşin çocuk ile kişisel ilişkisinin düzenlenmesinde, çocuğun özellikle sağlık, eğitim ve ahlâk bakımından yararları esas tutulur. Bu eş, çocuğun bakım ve eğitim giderlerine gücü oranında katılmak zorundadır”
hükmüne yer verilmiştir. Bu yasal düzenleme kapsamında iştirak nafakası, çocuğun velayeti kendisine verilmeyen eşin, ergin olmayan çocuğu ya da çocukları için ödeyeceği nafaka türüdür. İştirak nafakası kamu düzenine ilişkin olduğundan, bu konuda talep olmasa dahi hakim tarafından hüküm altına alınır. Bu nafaka türünün asıl amacı ergin olmayan çocuğun barınma, sağlık, eğitim ve benzeri giderlerinin karşılanmasına ve çocuğun yetiştirilmesine velayet kendisine verilmeyen eşin de kendi mali gücü kapsamında katılımının sağlanmasıdır. Bu nafaka konusunda eşlerin kusur durumlarının da herhangi bir önemi bulunmaz.
Boşanma ya da ayrılık kararının kesinleşmesinden önce tedbir nafakası olarak ödenmesine karar verilebilen bu nafaka, boşanma veya ayrılık kararının kesinleşmesi üzerine iştirak nafakası adı altında ödenir.
İştirak Nafakasını Kimler Talep Edebilir?
İştirak nafakasını ergin olmayan çocuk lehine isteyebilecek kişiler ise, Türk Medeni Kanunu madde 329 kapsamında sayılmıştır. Buna göre, söz konusu nafakayı talep edebilecekler şunlardır.
Küçüğe fiilen bakan ana ya da baba yani eş,Ayırt etme gücüne sahip olmayan küçük için gereken hâllerde atanacak kayyım ya da vasiAyırt etme gücüne sahip olan küçük
Kaç Yaşına Kadar İştirak Nafakası Ödenir ?
Kural olarak iştirak nafakası, yaşı küçük olan çocuğun 18 yaşını doldurmasına, mahkeme kararı ile ergin kılınmasına ya da evlenmesine dek ödenir. Fakat, çocuk ergin olsa dahi eğitim hayatı sürüyorsa iştirak nafakasının ödenmesine eğitim hayatı sonuna dek devam edilir.
İştirak Nafakası Nasıl Hesaplanır?
Velayet kendisine verilmeyen eşin çocuk lehine ödeyeceği iştirak nafakası miktarının hesaplanmasında, çocuğun yaşı, paranın alım gücü, eğitim durumu, genel ihtiyaçları ile birlikte ana ve babasının mali güç ve durumları gözetilir. Bu kriterler kapsamında ödenecek nafaka miktarı hakim tarafından takdir edilir. Hakim, dilerse nafaka miktarının ileriki yıllarda arttırılacağı miktarı (TEFE/TÜFE miktarı oranında artırım, Altın ya da döviz endeksi oranında artırım gibi) kararında belirleyebilir. Hakim tarafından ileriki yıllarda ödenecek iştirak nafakasına dair özel bir belirleme yapılmamışsa ve şartlar da değişmişse nafaka borçlusu ya da alacaklısı nafakanın uyarlanması davası açabilirler.
İştirak Nafakasına Konu Giderler Nelerdir?
İştirak nafakası , esas itibari ile çocuğun ihtiyaçları adına hükmedilen bir nafaka türüdür. Bu kapsamda İştirak nafakasına konu edilebilecek giderler ise;
Çocuğun okul ücreti, servis bedeli, etüt ya da kurs ücreti gibi tüm eğitim giderleri,Çocuğun yiyecek giderleri,Çocuğun barınma giderleriÇocuğun muayene ücreti, ilaç bedeli, tedavi masrafları gibi sağlık giderleri olarak sayılabilir.
İştirak Nafakası Ne Zaman Kesilir?
İştirak nafakası , nafaka borçlusunun ya da çocuğun ölümü, çocuğun ergin olması ve eğitim hayatına devam etmemesi, çocuğun evlenmesi hallerinde iştirak nafakası ödemesi son bulur.
İştirak nafakası alacağı açısından kanun koyucu, iştirak nafakası alacaklısını sıra cetvelinde birinci sırada bulunan alacaklılar arasında saymıştır. Bu nedenle iştirak nafakasının ödenmemesi durumunda, bu alacak cebri icra yolu ile ve öncelikle tahsil edilir.
İştirak nafakası ile ilgili davalar Aile Mahkemelerinde görülür. İştirak nafakası, boşanma davası devam ederken istenebileceği gibi bu dava sonuçlandıktan sonra da ayrı bir dava açılarak istenebilir.
