İşten çıkarma yasağı ile ekonomik zorluklara karşı önlem almak isteyen devletler çeşitli yöntemler ile halklarına destek sağladılar. Bu kapsamda ülkemizde de çalışan kesimin pandemi süresince korunması adına önemli bir adım atılarak işten çıkarma yasağı getirildi. Getirilen bu işten çıkarma yasağı, bu zor süreçte çalışanlar için bir anlamda can simidi durumuna geldi.
Şimdi ise işçi çıkarma yasağının ne zaman biteceği konusu çok merak edilen hususların başında geliyor. Bu yazımızda personel çıkarma yasaklarında son durumu ve konuya dair detayları sizler için bir araya getirdik…
İşten Çıkarma Yasağı Nedir?
Ülkemizde pandemi döneminde getirilen işten çıkarma yasağı ile çalışan kesimin hakları önemli ölçüde korunuyor. Bu kapsamda işverenler ancak belirli koşulların varlığı durumunda işçi çıkarma yoluna başvurabiliyorlar. Koşulsuz ve sebepsiz yere işten çıkarılan işçi için ise, işverenin cezai ödeme yapması gerekiyor.
1- İşten Çıkarma Yasağı Uzatıldı mı?
İşten çıkarma yasağı uzatıldı mı konusunda 9 Mart 2021 günü yayımlanan Resmi Gazete yer alan Cumhurbaşkanı kararı ile yeni durum belli oldu. Resmi Gazetede yayımlanan söz konusu Cumhurbaşkanı kararında; “4857 sayılı İş Kanununun geçici 10’uncu maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında belirtilen sürelerin 17.03.2021 tarihinden itibaren iki ay uzatılmasına” İbaresine yer verilerek işten çıkarma yasağı 17.03.2021 tarihinden başlamak üzere 17.05.2021 tarihine kadar bir kez daha uzatılmış oldu.
2- İşten Çıkarma Yasağı Ne Zaman Başlamıştı?
TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilen Kovid-19 Salgınının Ekonomik ve Sosyal Yaşama Etkilerinin Azaltılması Hakkındaki Kanun ile 17.04.2020 tarihinden başlamak üzere üç ay süreyle işverenler tarafından, her tür hizmet ve iş sözleşmelerinin, iyi niyet ve ahlak kurallarına uymayan durumlar dışında üç ay süre ile feshedilemeyeceği belirlenmişti. Bu kabul edilen düzenleme ve daha sonraki kararlar ile işten çıkarma yasağının Cumhurbaşkanı kararı ile belirli en fazla üçer aylık periyotlar halinde 30 Haziran 2021 tarihine kadar uzatılabilmesi konusunda da Cumhurbaşkanı’nın yetkisi olduğu karara bağlanmıştı.
Pandemi işten çıkarma yasağı, Cumhurbaşkanı’nın bu yetkisi doğrultusunda şu ana dek personel çıkarma yasağı kesintisiz olarak bu güne dek uzatılmıştı. Son yayımlanan Resmi Gazete yer alan Cumhurbaşkanı kararı ile de işten çıkarma yasağı 17.03.2021 tarihinden itibaren iki ay süre ile daha uzatılmış oldu.
Kod 29 ile işten çıkarılan işçiler ne yapmalı sorusunun konusunda ise, Kod 29 ile işten çıkarılan bir işçi, işyerinde 30 günden fazla kalmışsa ve 6 aydan fazla niteliklere sahiplerse yeniden işe alma davası açabilirler ya da işten çıkarılma ve ödeme için dava açabilirler. Bu rutin bir durumdur, ancak işverenler, Kod 29 hükümleri olmaksızın işten personel çıkarma yasağını aşmak için bu tür şeyler yaparsa, bunun yasada ciddi sonuçları olduğu bilinmektedir…
3- İşten Çıkarma Yasağının İstisnaları Nelerdir?
İşten çıkarma yasağı istisna halini ise, İş Kanunu Madde 25/II düzenlemesi kapsamında ‘’İşçinin Ahlak ve İyi niyet Kurallarına Aykırı Davranışları’’ oluşturuyor. Yani bu anlamda işveren, bu yasak sürecinde de Ahlak ve İyi niyet Kurallarına Aykırılık nedenine dayanarak yanında çalışan işçisinin işine son verebiliyor.
Bunun yanında belirli süreli iş ya da hizmet sözleşmelerinde sürenin sona ermesi ile veya iş yerinin herhangi bir nedenle kapanması ya da faaliyetinin sona ermesi veyahut ilgili mevzuata göre yapılan her türlü hizmet alımları ile yapım işlerinde işin sona ermesi durumları da fesih yasağının istisnaları arasında bulunuyor.
İşçi çıkarma yasağı mevcut, ancak bazı istisnalar var. Bu istisnalar; etik ve dürüstlük ilkelerine uyulmaması, iş veya hizmet sözleşmesinin sona ermesi, işyerinin feshi ve işletmenin feshidir. Personel çıkarma yasağı konusunda Cumhurbaşkanı’nın bu yasağı 30 Haziran 2021 tarihine kadar uzatabilme yetkisi bulunuyor.
4- İşten Çıkarma Yasağı Cezası Nedir?
İşveren yasağa aykırı olarak fesih yapar ise fesih tarihindeki brüt asgari ücret tutarında idari para cezası ile cezalandırılacak. Yani 2021 yılı tamamlanana kadar her bir haksız fesih için işverene 3 bin 577 lira para cezası kesilecek.
5- Bonus! İşten Çıkarma Yasağı ile İlgili Son Gelişmeler Nelerdir?
https://www.youtube.com/watch?v=uM1I5gdpWqg
İşten çıkarma yasağı ve ücretsiz izin konularında kafanıza takılan sorularınız varsa, sizlere yardımcı olabilecek faydalı bir içerik getirdik, iyi seyirler! 🙂