İnternet ortamında, ne yazık ki ambalajları açılmış ve kullanılmış ilaçlar ikinci el ilaç olarak tekrar satışa sunuluyor. Özellikle, “aldım ama çocuğuma içiremedim, bir kısmını kullandım yarısı duruyor, tedavim bitti bunlar elimde kaldı” tarzı açıklamalar ile ambalajları açılmış ilaçlar online ortamda tekrar satışa arz ediliyor.
Bu tehlikeli ve insan hayatını tehdit eden ticaret konusunda Sağlık Bakanlığı harekete geçti. İlaç satışı yaptığı belirlenen hesaplar ve siteler yönünden gerekli engellemeler yapıldı. Bu hesaplar ve siteler yönünden Cumhuriyet Savcılıklarına suç duyurusunda bulunduğu bildirildi.
Tespit Edilen Hesaplar Engellendi
İnternet vasıtasıyla ikinci el olarak kullanılmış, ambalajları açılmış, yetkisiz olarak ilaç satışı yapılan hesaplar Sağlık Bakanlığı tarafından tespit edilerek engelleniyor. Bu kişiler ve siteler hakkında Cumhuriyet savcılıklarına suç duyuruları yapılıyor.
Konuya dair açıklamayı Tüm Eczacı İşverenler Sendikası Başkanı (TEİS Başkanı) yaptı. TEİS Başkanı olarak görev yapan Nurten Saydan, hiçbir yasal yönü olmadan internet üzerinden ambalajları açılmış ilaçların satışının yapıldığını söyledi. Hatta kırmızı reçeteli ilaçların bile bu şekilde satışa sunulduğunu, bunların ilaç değil zehir olduğunu ifade etti.
İkinci El İlaç Satışında Kırmızı Reçeteli İlaç Satışı Bile Yapılıyor
İkinci el eşya satışı yapılan bazı internet siteleri üzerinden, yasal olmayan şekilde vatandaşlara ambalajları açılmış ilaç satışları yapılıyor. Hatta bu satılan ilaçlar arasında kırmızı reçeteli ilaçlar dahi bulunuyor. Tehlike saçan bu satışlarda “Çocuğum için aldım ancak tadını beğenmediği için içiremedim, bu ilaçlar fazla kullanmıyoruz, bir kısmını kullandım çoğu duruyor” gibi açıklamalar yapılarak ilaçlar satışa çıkarılıyor.
Konunun açığa çıkması ile yoğun tepki çeken bu tehlikeli satışlar konusunda TEİS Başkanı Nurten Saydan ise konunun kendileri tarafından da Sağlık Bakanlığı’na bildirildiğini ifade etti. Saydan, ilaçların son derece ciddi ürünler olduğunun bilinmesi gerektiğini açıklayarak;
“İlacın ikinci el satışı olamaz, ilaçlar verilen kişiye özel ürünlerdir ve ilaçların satışı ancak yetkili kişiler tarafından eczanelerde yapılır, buna özellikle çok dikkat edilmesi lazım. Hayret verici olaylar ve görseller var. Kremin yarısını kullanmış yarısını satışa çıkarmış. Böyle şeyler olamaz.Bizi en çok şaşırtan husus ise kırmızı reçeteli ilaçların dahi bu şekilde satışı yapılıyor. Bu konuda Sağlık Bakanlığımız ile bilgi teknolojilerinin birlikte hareket edip, ilaçların barkod, isim ve görsellerinin bu tür sitelere yüklenmelerinin engellenmesi gerekir” dedi.
İlaç Eczanelerde Eczacı Kontrolünde Satılır
Nurten Saydan açıklamalarının devamında, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödemesi yapılan ilaçların kişiye özel olduğunu söyledi. Bu ilaçların eczane dışında satılamayacağını ifade ederek;
“ Bu şekilde satış yapılmasının kanuni yaptırımları var. İlaçlar internet üzerinden satışı yapılamayacak ürünlerdir. İlaçlar ancak eczanelerde eczacı kontrolünde satılabilir. Eğer ilaç açılıp içinden bir tane kullanılıp gerisi kullanılmasa bile artık o kimyasal atıktır ve imha edilmesi gerekir. Vatandaşlarımız ilaçları bilmiyorlar.Satışa çıkarılan ilaçların çoğu geri ödemede olan ilaçlar ve bunların ücretlerini Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ödüyor. SGK ödüyor diyerek sen bunu bu ilaç artık benim ister içer istersem de satarım diyemezsin. Kanunen yasaktır, yaptırımı vardır. İlaçlar kazak gibi mobilya gibi değildir. İlaçlar yalnızca ve sadece eczanelerde satılır. Kimyasal maddelerdir, dozunda kullanılmadığı zaman zehirdir” şeklinde konuştu.
İkinci El İlaç Satışı Büyük Sıkıntılara Yol Açabilir
Sağlık Bilimleri Üniversitesi bünyesinde öğretim üyesi olarak görev yapan ve Farmakoloji uzmanı olan Doç. Dr. İsmail Mert Vural da konuya dair açıklamada bulundu. Bu şekilde satışa çıkarılan ilaçların basit ilaçlar olmadığını hatta kırmızı reçete ile satılan ilaçların bile olduğunu söyledi. İlaçların kullanım süreleri ve dozlarının hastaya göre özel ayarlanarak tedavinin oluşturulması gerektiğine değindi.
Vural,
“Sahte ilaç olmasa dahi hastalar bu ilaçların yanlış olarak kullanımına bağlı olarak büyük sorunlar ve sıkıntılarla karşılaşabilirler. Özellikle kırmızı reçeteli ilaçlarda zehirlenmeler bile olabilir. İlaçların dağıtım zincirleri bozulduğunda artık o ilaçlar güvenli değildirler. Dağıtım zinciri bozulan ilaçlar fabrika çıkışlı olsalar bile çok sayıda komplikasyona yan etkiye neden olabilirler, bu durumdaki ilaçların güvenliğinden bahsedemeyiz” diye konuştu.
İkinci El İlaç Satışı Hakkında Sağlık Bakanlığı Açıklaması
Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada ise 2020 yılında internet kullanarak ilaç satış ve tanıtımı yapıldığı tespit edilen toplam 2 bin 303 internet sitesine erişimin tamamen engellendiği söylendi. 608 internet sitesi içinse adli işlem yapılması amacıyla Cumhuriyet Başsavcılıklarına suç duyurularında bulunulduğu ifade edildi.
İkinci el ilaç satışı tespit edilen sahip internet sitesi, mobil uygulama ve sosyal medya hesapları içinde gerekli olan işlemlerin titizlikle gerçekleştirildiği belirtildi. Ayrıca Sağlık Bakanlığı’nın resmi sosyal medya hesapları üzerinden eczane dışı ilaç alımının getireceği risklerin vurgulandığı, uyarıcı ve bilgilendirici paylaşımların düzenli olarak yapıldığı da açıklandı.
Kremin yarısını kullandım yarısı dolu bir üründür. Tedaviyi bitirdim elimde kaldı. Daha yeni aldım çocuğuma içiremedim. Bu tür ifadelerle ikinci el ilaç satışları adeta ölüm saçmaktadır. Uzmanlar ikinci el şekilde ambalajı açılmış şekildeki ilaç satışları suçtur. Kutusu olmayan şekilde ambalajı açılmış hatta kırmızı reçeteli ilaçların internet üzerinden alınmaması konusunda tüm eczacı işverenler Sendikası uyarmaktadır. Kasım ayında daha çok patlak veren bu konuya dikkat edilmelidir.