Fatih Sultan Mehmet ‘in annesi hakkında Hristiyan olduğu iddiasına cevap veren İlber Ortaylı, Sultan’ın annesinin değil; anneliğinin Hristiyan olduğunu anlatıyor. Dönemin dinlerinden bahsederken, birçoğunun bildiği ve anlattığı gibi Fatih Sultan Mehmet ‘in bir kilisesinin olmadığını, bir kilisenin çalışabilmesi için çok sayıda rahip ve çok sayıda katılımcının olması gerektiğini ifade ederken, o dönem kendisine ayrılan Hristiyan adetlerine uygun olan yerin ancak Şapel olabileceğini ifade etmektedir. Dinler tarihine de değinen Ortaylı, Hristiyanlık ya da Yahudilik gibi olmayan Müslümanlığın, tek bir şehadet ile kazanılabileceğinin de altını çizmektedir.
Çocuk yaşta tahta çıkan Fatih Sultan Mehmet ‘in liderliği babasından zorla almadığının da altını çizen Ortaylı, II. Murat’ın sağlık sorunu nedeniyle tahttan indiğini ve bu taht değişiminde Fatih Sultan Mehmet’in gerçekten zor dönemler geçirdiğini ifade etmektedir. O dönem toprak kazanmaktan daha çok zor olan bir sürece, kazanılan bölgeyi yaşanabilir hale getirme sürecini de anlatan Ortaylı, Osmanlı Devletinin yaptığı bu girişimleri Venedik ya da Papalık kurumunun yapamayacağını da anlatmaktadır. İşte, İlber Ortaylı ve Fatih Sultan Mehmet anekdotları…