İtalya’ nın başkenti Roma denildiğinde ilk akla gelen tarihi yapılar arasında belki de en başta sayılabilecek devasa arena Kolezyum, tarihten bugüne ulaşan muhteşem bir yapı olarak her yıl milyonları kendine hayran bırakıyor. Roma’da gezilecek yerler denince, Roma Colosseum yani bir başka ifade ile Kolezyum yaklaşık iki bin yaşında ve dünya üzerinde en fazla ziyaret edilen yapıtlar arasında yer alıyor. 2007 yılı itibari ile dünyanın yedi harikası arasında yer alan ve bazı bölümleri değişik nedenler ile yıkılan bina, tüm yıpranmışlığına karşın hala geçen yıllara meydan okuyor.
Koruduğu ihtişamı ile hala ziyaretçilerine geçmişin gladyatör dövüşlerinden saldırgan hayvan kavgalarına kadar izleri yansıtan bu arena, tarihi geçmişi içerisinde kutlamalardan tiyatro gösterilerine kadar birçok etkinliğe de ev sahipliği yapmış.
Kolezyum’un Tarihi Gelişimi
Dünyanın en büyük amfitiyatrosu olma unvanına sahip olarak bilinen Kolezyum, Roma’yı ziyaret eden turistler için ilk duraklar arasında yer alıyor.
Asıl adı Flavian Amfitiyatrosu olan bu ihtişamlı eserin yapımına Roma İmparatorluğu döneminde M.S. 72 yılında başlanmış. İmparator Neron’dan sonra, Flavius Hanedanlığı‘na mensup İmparator ve bir komutan olan Vespasianus tarafından yapım çalışmaları başlatılan Kolezyum’un inşası 8 yıllık süreçte tamamlanmış. Ancak arenanın açılışı İmparator ve aynı zamanda usta bir komutan olan Vespasian’ın oğlu olan Titus’a nasip olmuş.
Roma’nın tam merkezinde yer alan bu yapının bulunduğu yerde, daha öncesinde İmparator Neron’un sarayı yer alıyormuş. Savurganlığın simgesi olan ve halkın yoğun tepkisini çekerek isyanlara neden olan bu saray Neron’un ölümünden sonra yakılarak bulunduğu yere bu dev gösteri merkezi inşa edilmiş.
Tam yüz gün aralıksız süren kutlamalar ve açılış oyunları ile açılışı gerçekleştirilen yapı beş yüz yıl kadar ihtişamlı bir dönem sürmüş. Gladyatör dövüşleri, eski savaş ve mücadelelerin temsili gösterimleri, hayvan avları ve tiyatro gösterileri gibi etkinliklere ev sahipliği yapmak ve Roma halkına unutulmaz eğlenceler sunmak amacı ile yapılan Arena, Roma halkının yoğun ilgisine mazhar olmuş.
Bütün Gizemleri İle Kolezyum
Kolezyum 55 bin seyirciyi birden ağırlayabilen, 80 kemerli bir girişi bulunan, 188 metre uzunluğa ve 156 metre genişliğe sahip elips biçimli bir yapı. 49 metre yüksekliği bulunan yapı ihtişamlı görüntüsü ile hala daha görenleri kendine hayran ediyor.
Arenanın dış kısmında bulunan sayısız kemerler ile bazı kemerlerden içeriye uzanan koridorlar yer alıyor. Kemerlerin üzerinde çeşitli gladyatör figürleri bulunuyor. 20 YY. başlarında yapılan kazılar ile meydana çıkan yer altı bölümlerinde ise geniş koridorlar, geçitler, odalar, kafesli hücreler bulunuyor. Bu oda ve kafesler gladyatörlerin ve hayvanların bekleme yerleri olarak yüzyıllar boyu görev yapmışlar.
Kolezyum Duvarları
Arenanın dış yapısını oluşturan duvarlardan güney kısmı büyük ölçüde deforme olmuş durumda. Bu yapıdan alınan taşlar ile Rönesans dönemi içerisinde şehirde çok sayıda saray ve köprü yapılmış. Hatta San Pietro Bazilikası yapımında da bu taşlar kullanılmış.Ancak arenanın kuzey duvarları halen daha dört katlı kemerleri ile zamana meydan okuyor. Her bir katı daha farklı malzemelerden yapılan 49 metre yüksekliğe ulaşan bu kemerlerin en alt kısmında Tuscan-Dor sütunları, ikinci katında Ion Sütunları ve üstteki iki katta ise Korint Sütunları bulunuyor.
Kolezyum Adı
Asıl adı Flavius Amfitiyatrosu olan yapı Kolezyum adını ise, arenaya oldukça yakın konumda yer alan 30 metre yüksekliği bulunan “Colossus” adı ile bilinen İmparator Neron’a ait heykelden almış. Yapı zaman içerisinde Kolezyum – Colosseum ismi ile tanınmaya başlamış ve bu isimle anılmış.
Gladyatör Dövüşleri
Yapımı ile birlikte mahkum, köle ve savaşçılar içerisinden seçilen gladyatörlerin birbirleri ile dövüşlerine ve vahşi hayvanlar ile mücadelelerine tanıklık eden Arenada, kanlı ölümler ve halkın bu eğlencesi yüzyıllar boyu sürmüş. MS. 404 yılında gladyatör dövüşleri sona ererken, MS. 523’te ise hayvan avları da son bulmuş ve böylece eğlence arenası olan Kolezyum’un da 450 yılı bulan görevi neticelenmiş.
13 YY. da bir dönem kale olarak kullanılsa da yapı daha sonraları atıl durumda kalmış. 1900’lü yılların başlaması ile birlikte yapının iç ve zemin kısımları arkeolojik kazılar ile ortaya çıkarılmış ve o yıllardan beri de devasa arena turistik amaçlı gezilere açılmış. Günümüzde de bu muhteşem yapı dünyanın her noktasından milyonlarca ziyaretçiyi ağırlıyor.
Kolezyum Ziyaret Günleri ve Bilet Fiyatları
Pazartesi – Cumartesi arası 09.00 ile 19.00 saatleri arasında tüm günler açık olan Kolezyum Resmi tatillerde kapalı bulunuyor. Her ayın ilk Pazar günü ücretsiz giriş imkanı bulunan Arena’nın giriş ücreti yetişkinler için 16 €. 18 yaşından daha küçük olanlar ile 65 yaş üstünde bulunanlara ücretsiz olan giriş için 18 ile 25 yaş arasında bulunan Avrupa Birliği vatandaşları 11,5 € ödüyor.
Antik Roma sanat eseri olan Kolezyum giriş için ayrıca Roma Pass kartı da kullanabiliyorsunuz. Bu kart ile üç gün süre ile şehir içerisinde ücretsiz ulaşım imkanı yanında iki de ücretsiz müze ya da turistik yapı ziyareti hakkına sahip oluyorsunuz.