1 yıldan fazla kıdemi olan işçinin, hukuka aykırı bir şekilde işten çıkarıldığı takdirde emeğinin karşılığı olarak aldığı tazminat türüne kıdem tazminatı; önel süresi verilmeden iş akdini fesheden işçi/işverenin diğer tarafa ödeyeceği tazminata da ihbar tazminatı denilmektedir. Bu yazımızda ihbar ve kıdem tazminatında yanıtı merak edilen sorulara ilişkin cevaplar yer almaktadır.
1- İHBAR VE KIDEM TAZMİNATI NEDİR?
Kıdem tazminatı; işten ayrılan işçinin, çalıştığı süre boyunca o işyerine harcadığı emeğin ve zamanın karşılığını almasını sağlayan kanuni bir tazminatken; ihbar tazminatı, iş akdinin taraflardan biri tarafından önel süresi verilmeden feshedilmesi durumunda diğer tarafın hak kazandığı kanuni bir tazminat türüdür.
2- İHBAR VE KIDEM TAZMİNATININ ŞARTLARI
Bir işçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmiş olması için o işyerinde en az 1 yıl çalışmış olması zaruri olup buna ek olarak iş akdinin kanunda sayılan usulsüz veya haksız sebeplerle feshedilmiş olması gerekmektedir.
İşçinin/işverenin ihbar tazminatına hak kazanabilmiş olması için; iş akdi belirsiz süreli olmalı, iş akdinin taraflarca bildirim (önel) süresi verilmeksizin feshedilmiş olunması halinde ortaya çıkan usulsüz fesih sonucu hak kazanılan bir kanuni tazminattır.
3- İHBAR VE KIDEM TAZMİNATINDA ÖRNEK HESAPLAMA
Örnek Kıdem Tazminatı Hesaplama
- Örneğin; işçi 10 yıl çalışmış olsun.
- İşçinin aldığı son brüt ücret de 9.000,00 TL olsun.
- Bu durumda kıdem tazminatı 10×9.000,00 TL = 90.000,00 TL olacaktır.
Örnek İhbar Tazminatı Hesaplama:
- İşçinin Aylık Brüt Ücreti : 10.000,00 TL
- İşten Ayrılış Tarihi : 12/02/2019
- İşe Giriş Tarihi : 10/12/2015
(Yani bu kişinin toplam hizmet süresi 3 yılı geçmiştir. Dolayısıyla ihbar süresi 8 hafta olarak kabul edilecek ve ihbar tazminatı 8 hafta (2 ay) ile çarpılacaktır.)
- Toplam Yıllık İkramiye : 4.200,00 TL (Her ay 350,00 TL’ye tekabül eder.)
- Toplam Yıllık Yakacak Yardımı: 1.200,00 TL (Her ay 100,00 TL’ye tekabül eder.)
- Toplam Yıllık Yemek Yardımı: 4.200,00 TL (Her ay 350,00 TL’ye tekabül eder.)
- Toplam Yıllık Dil Tazminatı :2.500,00 TL (Her ay 208,00 TL’ye tekabül eder.)
- 8 hafta (2 ay) ile çarpılması gereken miktar = 10.000,00 + 350,00 + 100,00 + 350,00 + 208,00 = 11.008,00 TL
- Yani toplam ihbar tazminatı bu durumda = 2 ay (8 hafta) x 11.008,00 TL = 22.016,00 TL olacaktır.
4- İHBAR VE KIDEM TAZMİNATI HANGİ DURUMLARDA ÖDENMEZ?
Kıdem tazminatı alınamayacak durumlara örnek olarak; işverenden izin almadan veya haklı bir nedeni haiz olmadan art arda 2 iş günü veya 1 ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü veya bir ay içinde toplam 3 işgünü işçinin işe gelmemesi, işçinin rekabet borcuna aykırı davranmış olması, işçinin işverene veya aile üyelerine kötü fiiller sergilemesi sayılabilir.
İhbar tazminatı alınamayacak durumlara örnek olarak; emeklilik, askerlik ya da evlenme sonucu işten ayrılma halleri sayılabilir.
5- İHBAR TAZMİNATI SÜRESİNE UYULMAZSA NE OLUR?
Yargıtay’ın ve kanunumuzun paralel bir şekilde izah ettiği üzere ihbar sürelerine uymadan usulsüz fesih gerçekleştiren taraf, karşı tarafa bu sürelerle orantılı ücret tutarında tazminat ödemek zorunda kalacaktır. Örneğin; işçinin, ihbar süresine uymadan iş sözleşmesini feshederek işi bırakmış olması halinde işverene, işverenin de ihbar süresine uymadan işçiyi işten çıkartmış olması halinde işçiye ihbar süresiyle orantılı ücreti tazminat olarak ödemesi zaruridir.
6- İŞ HUKUKU DAVALARINDA HUKUKİ DESTEK NEDEN ÖNEMLİDİR?
Bu tü durumlarda; işçi avukatı, işverenler ile yaşanan uyuşmazlıklar ve çözümlerinde işçilere yol göstererek haklarını hatırlatmakta, işçinin haklarını ve menfaatlerini elde etmesi için işçinin yanında olarak ona kılavuzluk etmektedir. Mahkemece hesaplanması gereken işçilik alacaklarının, işçinin haklarına uygun olması için emek sarf eden işçi avukatı, alacaklarınıza en kısa sürede eksiksik olarak ulaşmanızı sağlar. Tazminat alacaklarınızı eksiksiz elde edebilmek için Ankara avukat hizmeti ile dava süreçlerinde hak mahrumiyetlerini önleyebilirsiniz! Daha fazla bilgi için; https://ayboga.av.tr