İftira suçu nasıl oluşur? Türk Ceza Hukuku kapsamında suç unsuru sayılan durumlardan bir diğeri iftira suçudur. Bu yazımızda merak edilen yönleri ile iftira suçunun ne olduğuna ve iftira eylemine dayalı olarak açılması mümkün olan manevi tazminat davasının koşullarının neler olduğuna bakacağız. İşte, tüm detayları ile iftira suçu nasıl oluşur ve iftira sebebi ile manevi tazminat davası açılması…
İftira Nedir? İftira Suçu Nasıl Oluşur?
İftira eylemi bir suç olarak, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu (TCK) 267. Maddesinde düzenlenmiştir. Madde düzenlemesinde iftira suçu nasıl oluşur kapsamında şu bilgilere yer verilmektedir;
“Yetkili makamlara ihbar veya şikayette bulunarak ya da basın ve yayın yoluyla, işlemediğini bildiği halde, hakkında soruşturma ve kovuşturma başlatılmasını ya da idari bir yaptırım uygulanmasını sağlamak için bir kimseye hukuka aykırı bir fiil isnat etme”
olarak tanımlanmıştır. İftira suçunun temel hali olan TCK 267/1 maddesinin cezai yaptırımı ise bir yıldan dört yıla dek hapis cezası olarak belirlenmiştir. Ancak fail, “Fiilin maddi eser ve delillerini uydurmak suretiyle iftirada bulunursa, verilecek ceza yarı oranında artırılır.
İftira suçu nasıl oluşur? İftira sonucu mağdur hakkında gözaltına alma ya da tutuklama dışında başkaca bir koruma tedbiri uygulanmış ise verilecek ceza yine yarı oranında artırılır. Mağdur, iftira nedeni ile gözaltına alınır ya da tutuklanırsa, iftira eden kişi ayrıca “kişiyi hürriyetinden yoksun kılma” suçundan dolaylı da fail olarak sorumlu olur.
İftira Sebebi ile Manevi Tazminat Davası
İftira eylemi ceza davası dışında manevi tazminat davasına da konu olabilir. Manevi tazminat, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (TBK) 56 ve 58. Maddelerde düzenlenmiştir. TBK 58. Madde düzenlemesinde ;
“Kişilik hakkının zedelenmesinden zarar gören, uğradığı manevi zarara karşılık manevi tazminat adı altında bir miktar para ödenmesini isteyebilir.
Hâkim, bu tazminatın ödenmesi yerine, diğer bir giderim biçimi kararlaştırabilir veya bu tazminata ekleyebilir; özellikle saldırıyı kınayan bir karar verebilir ve bu kararın yayımlanmasına hükmedebilir” hükümlerine yer verilmiştir. Yani, iftira nedeni ile mağdur üzüntü ve elem duymuş ve kişilik hakları zedelenmiş ise uğramış olduğu manevi zarara karşılık olarak manevi tazminat isteminde bulunabilir.
İftira Suçu Nasıl Oluşur? İftira Sebebi ile Manevi Tazminatın Koşulları Nelerdir?
İftira suçu nasıl oluşur kısaca bahsettik. Bunun sonucunda ise iftira atılan kişinin maddi ve manevi tazminat davası açabilmesi söz konusudur. İftira nedeni ile manevi tazminat davasının açılabilmesi için gereken koşullar özetle şu şekilde sayılabilir;
- İftira eylemi ile kişisel bir değere saldırıda bulunulması gerekir,
- İftira eyleminin hukuka aykırı olarak gerçekleşmiş olması gerekir,
- İftira eylemi ile manevi bir zararın oluşması gerekir,
- İftira eylemi ile oluşan manevi zarar arasında illiyet yani uygun nedensellik bağının bulunması gerekir.
İftira suçu nasıl oluşur konusunda açılacak manevi tazminat davalarına bakmakla görevli mahkeme ise Asliye Hukuk Mahkemesidir. Açılacak manevi tazminat davasında mahkeme, sarf edilmiş sözlerin ifade özgürlüğü kapsamında kalıp kalmadığını, yorum ve eleştiri olarak kabul edilip edilemeyeceğini, davacı olan mağdurun kişilik haklarına saldırı oluşturup oluşturmayacağını inceler.
Mahkeme vardığı sonuca göre manevi tazminat isteminin kabulüne ya da reddine karar verir. Mahkeme manevi tazminat isteminin kabulüne karar verirse, tarafların sosyal ve ekonomik konumlarını, somut olayın sahip olduğu özellikleri ve kişi üzerindeki etkilerini, paranın alım gücünü değerlendirerek manevi tazminat miktarını belirler. Manevi tazminat miktarı belirlenirken yine, mağdurun zedelenen kişilik haklarının tamirine yetecek miktarda olmasına ancak sebepsiz zenginleşmeye de neden olmamasına özen gösterilir.
Flört şiddeti nedir ve yaptırımları nelerdir bilgi almak için detaylı olarak bilgi alabilirsiniz.