Aide hakkı, tüketicileri koruma altına alan bir haktır. Telefon, internet, kapıda alışverişleri sonrasında her ürün geçerli için olmasa da pek çok ürün için iade hakkı kullanılabilmektedir. Peki, son zamanlarda tüketicilerin bilinçlenmesiyle kullandıkları iade hakkı nedir, iade hakkı kaç gün içinde kullanılabilmektedir? Cayma hakkının geçerli olmadığı ürünler nelerdir? Bu yazımızda iade hakkı ile ilgili olan tüm merak edilen soruları bir araya getirdik ve cevap verdik.
İade Hakkı Nedir?
İade hakkı, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile birlikte tüketicilere bazı durumlarda sağlanan bir hak olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu hakka cayma hakkı ismi de verilmektedir. Kanun gerekçesinde, iade hakkının olması; günümüzde tüketicilerin bir dizi sözleşmeyi gerçekleştirilecek olan işlemin cazibesi, satış ve pazarlama tekniklerinin özellikleri nedeniyle yeterince düşünmeden imzalaması yer almaktadır. Bu sorunlu durumlarda, tüketiciler kurdukları sözleşme nedeniyle pişmanlık yaşayabilmektedir. Dolayısı ile bu haldeki tüketicilere sağlanan bir imkan olarak iade hakkı yani cayma hakkı karşımıza çıkmaktadır.
Tüketiciler, bazı durumlarda sözleşmeyi kurmaya yönelik irade beyanını geri alabilmekte yani iade hakkını kullanabilmektedir. Ancak her tüketicinin bu haktan yararlanabilmesi mümkün değildir çünkü iade hakkı kullanımı yapılabilecek belli başlı ürünler vardır. Bazı ürünler de cayma hakkının geçerli olmadığı ürünler kapsamında olduğundan iade hakkı sahipliği söz konusu değildir.
İade Hakkı Nasıl Alınır | Cayma Hakkı Kapsamı Nedir?
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile hangi durumlarda ve hangi ürünlerde iade hakkı kullanımı nasıl yapılır, iade hakkı kaç gün içinde kullanılabilir gibi soruların net olarak cevabı belirlenmiştir. Bu kanuna göre; Taksitle Satış Sözleşmelerinde, Mesafeli Satış Sözleşmelerinde, İş Yeri Dışında Kurulan Sözleşmelerde, Tüketici Kredisi Sözleşmelerinde, Devre Tatil ve Uzun Süreli Tatil Hizmeti Sözleşmelerinde ve Finansal Hizmetlere İlişkin Mesafeli Sözleşmelerde cayma hakkı kullanılabilmektedir. Bu kanun sayesinde düşünmeden sözleşmeli satın alma yapan, baskı altında sözleşme yapan ve malı görmeden sözleşme yapan tüketiciler iade hakkı sayesinde sözleşmeden kurtulma hakkına sahip olabilmektedir.
Tüketici iade hakkı nasıl alınır sorusu, bu haktan haberdar olan ve hakkını kullanmak isteyen kişiler tarafından sorulmaktadır. 6502 sayılı Tüketicinin Korunmasına Yönelik Kanun hükümleri gereğince, iade hakkının kullanılabilesi için 7-14 günlük süre içerisinde sağlayıcıya veya satıcıya bildirimin yapılması gereklidir. Bununla birlikte satıcılar da iade hakkı yani cayma hakkı konusunda tüketicilerin bilgilendirildiğini ispat etmekle yükümlü olmaktadır. Cayma hakkı süresi dışında bu hakkın kullanılması mümkün olmamaktadır.
Cayma Hakkının Geçerli Olmadığı Ürünler
İade hakkı her ürün için geçeri olan bir hak değildir. Tüketicileri koruyan bu hak, tüketicilerin çeşitli nedenlerle sözleşmeleri imzalaması nedeniyle uygulamaya konmuştur. Fiziki satın almalarda olduğu gibi, ürünün fiziki incelemesinin yapılamadığı durumlarda cayma hakkı sayesinde tüketiciler koruma altına alınmıştır. Ancak iade hakkı her ürün için geçerlilik göstermemektedir. Fiziki bir incelme söz konusu olmadığı için, kısıtlılıklar çerçevesinde tüketici, iade hakkı kullanırken herhangi bir neden göstermek zorunda değildir. Hiçbir gerekçe olmaksızın iade hakkı kullanılabilmektedir.
Cayma hakkının geçerli olmadığı ürünler; fiyatı finansal piyasalara göre değişme gösteren altın gibi ürünler, tüketiciye özel olarak hazırlanan ürünler, çabuk bozulma özelliği olan ürünler, iç çamaşırı gibi hijyen açısından önemli olan ürünler, süreli ürünler, koruyucusu, bandı, ambalajı açılan ürünler, elektronik ortalarda gerçekleştirilen anında teslim ürünlerdir. Bu ürünlerin iade hakkı kapsamında değerlendirilmesi söz konusu değildir. Kısacası; iade hakkı her satın alma durumunda kullanılabilecek bir hak değildir. Cayma hakkının kullanılabilmesi için internet alışverişi, telefonla alışveriş, kapıda alışveriş gibi satışlardan satın alma yapılmalıdır ve arada mesafeli satış sözleşmesi bulunmalıdır. Bunun ile ilgili olarak özellikle kapıda satın alma gibi işlemlerde satıcı ile alıcının sözleşmeyle işlem yapılmasına dikkat edilmelidir.
Tüketici İade Hakkı Kaç Gün İçinde Kullanılabilmektedir
İade hakkı kullanımının ürün kısıtlılıkları olduğu gibi belirli bir süresinin olması da söz konusudur. Bu sebeple iade hakkı kaç gün sorusunun yanıtı oldukça merak edilmektedir. Çeşitli nedenlerden dolayı iade hakkını kullanmak isteyen tüketicilerin, cayma bildirimlerini sağlayıcı veya satıcıya 7-14 gün içerisinde yapması gerekmektedir. Maksimum 14 günün sonrasında iade hakkı kullanılması söz konusu olmamaktadır. Tüketici cayma hakkını maksimum 14 gün içinde kullanmalıdır.
Ayıpsız Malın İadesi Tüketici Hakları Nedir?
Satın alınan bir alınan bir malın ayıplı çıkması durumunda tüketiciler çeşitli haklardan yararlanabilmektedir. Ayıp bir malın kendisine satıldığını düşünen tüketiciler iade hakkı kullanabilmekte veya malın ayıbı oranında satıcıdan indirim talep edebilmektedir. Ayıplı malı iade etmek isteyen tüketiciler, söz konusu malın kendisine teslim tarihinden itibaren olmak üzere 2 yıl içerisinde işlem yapabilme hakkına sahiptir. Bu durumda iade hakkı dışında tüketiciler, malın ayıpsız misliyle değişimini isteyebilmekte ya da ücretsiz onarım talep edebilmektedir.
İade Hakkı Lol
Son yılların en popüler oyunlarından bir tanesi Lol olarak karşımıza çıkmaktadır. Online oyun dünyasında en sevilen oyunlardan bir tanesi olan Lol bünyesinde de iade hakkı bulunmaktadır. Lol iade hakkı kapsamında tüm oyuncular, her yıl içinde bir kez olmak üzere kostüm iadesi yapabilme imkanına sahiptir. Ayrıca Lol’de şampiyon iadesi de yapılabilmektedir. Harcanılan RP ya da Mavi Öz puanlar iade hakkı kullanımı sonrasında hesaplara yüklenmektedir.