İlk yardım uygulamaları arasında büyük bir öneme sahip olan Heimlich Manevrası nedir ? Hemlich manevrası kime nasıl uygulanmalıdır? Heimlich Manevrası, ilk yardım kurallarının en önemlisi ve eğitimler sırasında ilk öğretilen can kurtarma uygulamaları arasında yer alır. Diğer bir ismiyle karın bindirme hareketi boğulma gibi üst solunum yolları tıkanması gibi durumlarda yapılması gerekilen bir prosedürdür. Boğaza takılan bir nesne bu pratik hareket ile dışarı çıkarılabilir ve kişinin hayatı kurtarılabilir.
Heimlik Manevrası Nedir ? Nasıl Yapılır ?
Yemek yerken soluk borusuna bir şey kaçması ya da bir çocuk oyuncak oynarken oyuncak yutması ve soluk borusunu tıkaması durumunda yapılması gerekenler şu şekildedir:
Yardım etmek isteyen kişi, boğulan kişinin arkasından kolları ile diyaframının altına baskı yapmalıdır. Bu sayede akciğerler sıkışır ve soluk borusuna takılan nesne dışarı çıkmış olur.Çoğu tıp uzmanı böyle bir durumda öncelikle hastanın öksürmeye teşvik edilmesini önerir.Ardından kişinin sırtına vurulması ve eğer tüm bunlar yetersiz olursa abdominal itme yani heimlich manevrası uygulamasını önermektedirler.
1 – Heimlich Manevrası Tarihçesi
Heimlich manevrası nedir ve nasıl ortaya çıkmıştır? Bu hayat kurtarıcı hareketler bütünü, Amerikalı Doktor Henry Heimlich tarafından ortaya atılıp geliştirilen bir tekniktir. Göğüs cerrahı ve tıp araştırmacısı olan Heimlich, 1974 yılında çalıştığı bir hastanenin acil servis bölümünde ilk defa bu tekniği kullanmıştır. Daha sonraki yıllarda bu tekniğin sadece boğulma değil astım ataklarında da kullanılabileceğini savunmuştur.
2005 yılında Amerikan Kalp Derneği ’nin verileri Heimlich’in bu tezini çürütmüştür. Bu abdominal itmenin kusma ve aspirasyon gibi riskler taşıdığını söylemişlerdir. Boğulma gibi bir durumla karşılaşıldığında ilk olarak sırta vurulması gerektiğini ve daha sonra bu uygulama işe yaramazsa göğüsten itme tekniğinin kullanılması gerektiğini savunmakta ve önermektedirler.
2 – Hamile Kişilerde Heimlich Manevrası Nasıl Yapılır ?
Olası bir durumda hamile kişilerle yaşayan kişilerin heimlich manevrası nedir ve hamilelere nasıl uygulanması gerektiğini bilmeleri oldukça önemlidir. Bu heimlich manevrasını, normal yetişkin bir insana uygularmış gibi hamile birine uygulamak bebeğe zarar verebilir. Hava yolu tıkanıklığı yaşayan hamile kişiye şu şekilde yardım etmek en iyi yöntemdir:
Kişiyi bir elinizde yan tarafından desteklerken diğer elinizle kürek kemiğinden enseye doğru süpürür gibi bir şekilde hastaya vurmak gereklidir. Daha sonrasında elinizi yumruk şekline getirip diğer elinizle de destek vererek kişinin göğüs kemiğinin tam ortasına aralıklı bir şekilde baskı yapılmalıdır. Hastanın soluk borusundaki nesne çıkana veya hastanın bilinci kapanana kadar bu uygulamaya devam edilmelidir.
3 – Heimlich Manevrası Bebek ve Çocuklarda Nasıl Uygulanır ?
Küçük yaştaki çocukların veya 1 yaş altı bebeklerde hava yolu tıkanması maalesef sıklıkla görülmektedir. Bunun nedeni çocukların sık sık küçük parçalardaki oyuncakların ağzına atması ve soluk borularına takılmasıdır. Böyle bir durumla karşılaşılırsa yapılması gereken ilk şey bebeği yüz üstü yani yüzü yere bakacak şekilde çevirmektir.
Elbette ebeveynlerin heimlich manevrası nedir konusunu bilmesi gerekmektedir. Eğer bilmiyorlarsa veya uyguladıkları halde sorun geçmiyorsa acilen 112’yi aramaları gerekir.
Bebeği yüz üstü çevirdikten sonra, bebeğin sırtının omuzlarının tam ortasına art arda 5 veya daha fazla kez vurulmalıdır. Eğer bebeğin boğazındaki nesne çıkmadıysa bebeği yüzü yukarı bakacak şekilde çevirip göğsüne vurulmalıdır. Göğüs kafesinin alt kısmına parmaklar yardımı ile baskı uygulanmalıdır.
Bu ilk yardım manevraları uygulanırken bebeği doğru tutmak gerekirken, bel ve kafa tasından destekleyerek tutulduğundan emin olunmalıdır. Bir bebeğin veya küçük yaşlardaki çocuğun boğulduğundan emin olabilmek için çocuğun konuşamıyor ve ses çıkartamıyor olması gerekir. Soluk borusuna kaçan nesne çıktığında da ses çıkartmaya ve ağlamaya başlarlar. Bebeğin ağzını kapatmamak veya boyunu eğmemek gerekmektedir.
4 – Heimlich Manevrası Nedir ve Uygularken Nelere Dikkat Edilmelidir?
https://www.youtube.com/watch?v=UtVDp6hqJV8
Kişinin boğulduğundan emin olmadan heimlich manevrası uygulanmamalıdır. Boğulma yaşayan kişiler genelde ses çıkartamaz ve konuşamazlar. Genelde elleri boğazlarında öne doğru eğilmiş bir pozisyonda dururlar. Boğulma tehlikesi yaşayan kişilerin bilinçleri çabuk kapanabilir bu nedenle hızlı davranıp hemen müdahale etmek gereklidir.
a – Tıkanma Türleri
Heimlich manevrası uygulamaları içerisinde tıkanma türüne uygun hareketler bulunmaktadır. Tam tıkanma ve yarım tıkanma durumlarında farklı müdahaleler gerekmektedir. Çünkü müdahale yöntemleri bu tıkanma çeşitlerine göre farklılık gösterir. Tam tıkanma belirtileri nefes alamama, konuşamama, ses çıkartamama ve morarma gibi belirtilerdir. Böyle bir durumda heimlich manevrası uygulanması gerekir.
Yarım tıkanma belirtileri ise daha çok öksürük ile olur. Kişi devamlı öksürür ve nefes alamama gibi sorunlar yaşar. Bu durumda da kişiyi öksürmeye teşvik etmek, su vermek ve sırtına vurmak gibi yöntemlerle sakinleştirmek ve boğazına takılan nesneyi çıkarmak gerekir.
Eğer yalnız başına olan bir kişi boğulma gibi bir tehlike ile karşılaşırsa heimlich manevrası nedir diye biliyor olsa bile kendisine uygulayamaz bu durumda yapması gereken şunlardır:
Önce soğukkanlı davranıp panik yapmadan öksürmeyi denemek gerekir.Eğer öksürmek işe yaramadıysa, bir el yumruk yapılarak göğüs kafesi ile karın boşluğu arasına baskı uygulanmalıdır.Bu da işe yaramazsa kişi kendini dayayabileceği bir eşya bulmalıdır. Bu sandalye, koltuk veya masa olabilir. Karın kısmını sandalyeye dayayıp diyaframa baskı uygulayarak boğulmadan kurtulabilinir.
Her ilk yardım hareketinde olduğu gibi heimlich manevrasının uygulanma süresi bulunmaktadır. Soluk borusunu tıkayan cisim çıkana kadar sıkı bir şekilde yumruk yapılması ve göğüs kafesi ile karın arasında olacak şekilde uygulanması için de yine belirli bir süre olmasına dikkat edilmelidir. Kişinin bilinci kaybolmuşsa hareket durdurulmalı ve hemen 112 sağlık ekiplerinden tıbbi yardım istenir. Yabancı cisim çıkıncaya kadar yapılan uygulama, cisim çıkar çıkmaz bırakılmalıdır.
Bu ilk yardım yöntemleri hakkında bilgi sahibi olmak kişiye pek çok avantaj kazandırır. Yolda, iş yerinde, evde yani kısaca insanların bulunduğu her yerde bu durumlarla karşılaşılabilir. İnsanlara yardım etmek ve belki de onların hayatlarını kurtarmak oldukça önemli bir iştir. Bu nedenle heimlich manevrası nedir nasıl yapılır sorularının cevaplarını bilmek ve gerektiğinde uygulamak önem taşır.