Suç işleme ve haysiyetsiz yaşam sürme nedeniyle boşanma 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu 163. maddesinde sayılan özel boşanma nedenleri arasında sayılmıştır. Madde düzenlemesine göre;
“Eşlerden biri küçük düşürücü bir suç işler veya haysiyetsiz bir hayat sürer ve bu sebeplerden ötürü onunla birlikte yaşaması diğer eşten beklenemezse, bu eş her zaman boşanma davası açabilir”
Hükmüne yer verilmiştir. Peki, haysiyetsiz hayat sürme nedeniyle boşanma ne demektir? Bu nedene dayalı boşanma davası açmanın koşulları nedir?
Haysiyetsiz Yaşam Sürme Ne Demektir? Haysiyetsiz Yaşam Sürme Nedeniyle Boşanma Ne Anlama Gelir?
Haysiyetsiz hayat sürme ne demek? Bu tabirce kişinin; toplumca benimsenmiş değerlere, ahlak yapısına, namus ve şeref anlayışına aykırı bir hayat biçiminin benimsenmesi ve bu yaşam biçiminin devamlılık oluşturacak şekilde sürdürülmesi anlaşılır.
Bu tarz bir hayat süren eşe karşı, koşulların oluşması durumunda diğer eş boşanma davası açma hakkına sahip olacaktır. Yargıtay dan evlilikte haysiyetsiz yaşam sürme kriteri için örnek olarak; kumar oynama alışkanlığının olması, uyuşturucu madde bağımlılığının bulunması, alkolik bir yaşam tarzının benimsenmesi ya da zina derecesine varmamakla birlikte (çünkü zina ayrıca bir özel boşanma nedenidir) başka kişilerle yakın ilişki içinde hayat sürdürülmesi gösterilebilir.
Bu sayılan durumlar Yargıtay karar ve uygulamaları uyarınca da haysiyetsiz yaşam biçimi olarak değerlendirilmiştir. Ancak her somut olaya ve eşlerin kendi konumlarına göre haysiyetsiz yaşam sürme olgusunun mahkeme tarafından takdiri gerekecektir. Haysiyetsiz yaşam sürme Yargıtay kararları nadiren de olsa farklılık gösterebilir.
Boşanma davalarında kusur nedir, kusur sayılan haller nelerdir merak ediyorsanız yazımıza mutlaka göz atmalısınız
Haysiyetsiz Hayat Sürme Nedeniyle Boşanma Davasının Koşulları Nelerdir?
Türk Medeni Kanunu 163. Maddesinde düzenlenen bu özel boşanma nedenine dayalı olarak boşanmanın gerçekleşebilmesi iki ana koşula bağlanmıştır.
Bunlardan ilki eşlerden birinin küçük düşürücü bir suç işlemesi ya da haysiyetsiz yaşam sürme nedeniyle boşanma durumu ile ortaya çıkabilecektir. Bu hayat biçiminin evliliğin devamı sırasında var olması ve belirli bir süre devam etmesi koşulu aranır) gerekir. Bir defalık haysiyetsiz bir davranışta bulunulması (örneğin bir kez kumar oynanması) yeterli değildir, bu eylemlerin belirli bir süre devam etmesi aranır. Yine bu haysiyetsiz yaşam biçiminin evlilik içinde sürdürülmesi gerekir, kişinin evlilikten önceki yaşamı nedeni ile bu dava açılamaz.
Ancak bu koşulun yanında, haysiyetsiz yaşam nedeniyle boşanma için diğer koşulun daha varlığı aranır. Bu ikinci koşul ise bu sayılanlar nedeni ile diğer eşin, evlilik birliğini sürdürmesinin beklenmez olması gereklidir. Yani, haysiyetsiz hayat nedeniyle artık müşterek yaşamın çekilmez hale gelmesi de aranan diğer koşuldur.
Haysiyetsiz Hayat Sürme Nedeniyle Boşanma Davasında Görevli Mahkeme Hangisidir?
Haysiyetsiz yaşam sürme nedeniyle boşanma dayalı olarak dava açılabilmesi için bir süre koşulu öngörülmemiştir. Yani haysiyetsiz hayat sürme nedeni ile boşanma davası her zaman açılabilir. Ancak, böyle bir yaşam tarzına çok uzun süreler ses çıkarılmaması ve aradan çok uzun zaman geçtikten sonra bu davanın açılması hakkın kötüye kullanılması kapsamında değerlendirilebileceğinden, bu nedene dayalı davanın çok gecikmeden açılması, davayı açacak ilgili eşin yararına olacaktır.
Bu nedene dayalı boşanma davası da diğer boşanma davaları gibi Aile Mahkemesi önünde açılmalıdır. Aile mahkemesi bulunmayan yerlerde ise bu davalara Asliye Hukuk Mahkemelerinde Aile Mahkemesi sıfatıyla bakılır.