Frengi tedavi edilmeden bırakıldığında çok ciddi komplikasyonlara neden olabilen cinsel yolla bulaşan bir hastalıktır ( STD). Ancak doğru tedavi ile tamamen önlem alınabilir. Frengi aşamalara ayrılır (birincil, ikincil, gizli ve üçüncül). Her aşamada ilişkili farklı belirti ve bulgular vardır.
Frengi nasıl yayılır?
Vajinal, anal veya oral seks sırasında doğrudan temas ederek sifiliz alabilirsiniz. Penis, vajina veya anüs üzerinde veya çevresinde ya da rektumda, dudaklarda ya da ağızda yaralar bulabilirsiniz. Frengi, enfekte olmuş bir anneden doğmamış bebeğine de yayılabilir.
Frengi Tam Olarak Nedir?
Sifiliz, her aşamaya ilişkin farklı belirti ve semptomlarla birlikte aşamalara (birincil, ikincil, gizli ve üçüncül) ayrılır. Birincil sifilizisi olan bir insanda genellikle enfeksiyonun orijinal yerinde bir ağrı veya yara vardır. Bu yaralar genellikle cinsel organlarda veya çevresinde, anüs etrafında veya rektumda veya ağzın içinde veya çevresinde meydana gelir.
Bu yaralar genellikle (ancak her zaman değil) sert, yuvarlak ve ağrısızdır. İkincil sifiliz belirtileri deri döküntüsü, şişmiş lenf bezleri ve ateş içerir. Birincil ve ikincil sifiliz belirti ve etkileri çok az hissedilebilir. Bundan dolayı da genellikle başlangıç aşamasında tanılayıp tedavi olma oranı azdır. Gizli aşama sırasında, hiçbir belirti veya semptom yoktur. Üçüncül sifiliz ciddi tıbbi problemler doğurabilir. Bir doktor genellikle Üçüncül sifilizi çoklu testler ile teşhis edebilir. Kalbi, beyni ve vücudun diğer organlarını etkileyebilir.
Frengi olma riskimi nasıl azaltabilirim?
STD’lerden kaçınmanın tek yolu vajinal, anal veya oral seks yapmamaktır. Cinsel olarak aktifseniz, frengi riskini azaltmak için aşağıdakileri yapabilirsiniz: Sifiliz için test edilmiş ve sifiliz bulunmayan bir partnerle uzun süreli, karşılıklı olarak tek eşli bir ilişki içinde olmak; Her ilişkide doğru şekilde lateks prezervatif kullanmak. Prezervatifler, bir boğazla teması önleyerek sifiliz bulaşmasını önler. Bazen yaralar prezervatif tarafından kaplanmayan alanlarda ortaya çıkar. Bu yaralarla temas da sifiliz bulaştırabilir.
Frengi riski var mı?
Cinsel olarak aktif olan herhangi bir kişi sifilizi herhangi bir korunma yöntemi kullanmadan vajinal, anal ya da oral birleşme sırasında kapabilir. Sağlık hizmeti sağlayıcınızla dürüst ve açık bir şekilde konuşun ve sifiliz veya diğer STD’ler için test edilip edilmeyeceğinizi sorun. Tüm hamile kadınlar ilk doğum öncesi ziyaretlerinde sifiliz açısından test edilmelidir.
Hamileyim. Frengi bebeğimi nasıl etkiler?
Eğer hamileyseniz ve sifiliz teşhisi konulmuşsa, doğmamış bebeğiniz bu enfeksiyonu alabilir. Frengi olması bebeğin düşük doğum kilosu riskine yol açabilir. Ayrıca, erken doğum veya ölü doğum riski de bulunmaktadır. Bebeğinizi korumak için, hamileliğiniz sırasında en az bir kez sifiliz testi yaptırmalısınız. Test sonucu pozitif çıktığında acilen tedavi olmanız gerekmektedir. Enfekte bir bebek hastalık belirtileri veya semptomları olmadan doğabilir. Bununla birlikte, derhal tedavi edilmezse, bebek birkaç hafta içinde ciddi sorunlar yaşayabilir. Tedavi edilmeyen bebeklerde katarakt, sağırlık veya nöbet gibi sağlık sorunları olabilir ve belirtiler ölümle sonuçlanabilir.
Frengi belirtileri nelerdir?
Yetişkinlerde sifiliz belirtileri evreye göre değişir:
Birincil Aşama
Frengi ilk (birincil) aşamasında, tek bir yara veya çoklu yara fark edebilirsiniz. Boğaz, sifilizin vücudunuza girdiği yerde ağrı görülebilir. Fakat genellikle (ancak her zaman değil) sert, yuvarlak ve ağrısızdır. Ağrısız olduğu için kolayca fark edilemeyebilir. Ağrı genellikle 3 ila 6 hafta sürer ve tedavi edilip edilmediğinize bakılmaksızın iyileşir. Ağrı kaybolduktan sonra bile, yine de tedavi görmelisiniz. Bu, enfeksiyonunuzun ikincil aşamaya geçmesini engelleyecektir.
İkincil Aşama
İkincil aşamada deri döküntülerine ve / veya mukoza lezyonlarına sahip olabilirsiniz. Mukoza zarı lezyonları ağzınızda, vajinada veya anüsteki yaralardır. Bu aşama genellikle vücudunuzun bir veya daha fazla bölgesinde döküntü ile başlar. Döküntü birincil ağrınız iyileşirken veya ağrının iyileşmesinden birkaç hafta sonra ortaya çıkabilir.
Döküntü, elinizin avuçlarında ve / veya ayaklarınızın dibinde kaba, kırmızı veya kırmızımsı kahverengi lekeler gibi görünebilir. Kızarıklık genellikle kaşınmaz ve bazen fark etmeyeceğiniz kadar soluktur. Sahip olabileceğiniz diğer semptomlar arasında ateş, şişmiş lenf bezleri, boğaz ağrısı, saç dökülmesi, baş ağrıları, kilo kaybı, kas ağrıları ve yorgunluk sayılabilir. Bu aşamadan gelen semptomlar tedavi görseniz de görmeseniz de ortadan kalkar.
Gizli Aşama
Sifilizin gizli aşaması, hiçbir sifiliz belirtisi veya semptomu bulunmadığı bir dönemdir. Tedavi almazsanız, herhangi bir belirti veya semptom olmadan vücudunuzda yıllarca sifiliz taşımaya devam edebilirsiniz.
Üçüncü Aşama
Tedavi edilmeyen sifiliz hastalarının çoğunda üçüncül sifiliz gelişmez. Bununla birlikte, gerçekleştiğinde birçok farklı organ sistemini etkileyebilir. Bunlar kalp ve kan damarlarını ve beyin ve sinir sistemini içerir. Tersiyer (üçüncül) sifiliz çok ciddidir ve enfeksiyonunuzun başlamasından 10-30 yıl sonra ortaya çıkar. Tersiyer sifilizde hastalık iç organlarınıza zarar verir ve ölümle sonuçlanabilir.
Nörosifiliz ve Oküler Sifiliz
Tedavi olmadan, sifiliz beyne ve sinir sistemine (nevrozil) veya göze (oküler sifiliz) yayılabilir. Bu, yukarıda açıklanan aşamalardan herhangi birinde gerçekleşebilir. Nörosifilizin belirtileri arasında
Şiddetli baş ağrısıKas hareketlerini koordine etmekte zorluk;Felç (vücudunuzun bazı kısımlarını hareket ettirememek);UyuşmaDemans (zihinsel bozukluk).Oküler sifilizin belirtileri, görüşünüzde değişimler ve hatta körlük içerir.
Frengi olup olmadığımı nasıl bilebilirim?
Çoğu zaman, sifiliz testi için bir kan testi kullanılır. Sağlık uzmanları, boğazdaki sıvının test edilmesiyle sifiliz teşhisi koyacaktır.
Frengi tedavi edilebilir mi?
Evet, sifiliz, sağlık uzmanınızdan doğru antibiyotiklerle tedavi edilebilir. Bununla birlikte, tedavi, enfeksiyonun daha önce yapmış olduğu zararları geri almayabilir.
Ben tedavi oldum. Frengi tekrar olabilir miyim?
Bir kez sifiliz olması sizi tekrar almaktan korumaz. Başarılı bir şekilde tedavi edildikten sonra bile, yine de enfekte olabilirsiniz. Frengi olup olmadığını yalnızca laboratuvar testleri doğrulayabilir. Tedavinizin başarılı olduğundan emin olmak için sağlık uzmanınız tarafından takip testi yapılması önerilir. Bir seks partnerinin sifiliz olduğu açık olmayabilir. Bunun nedeni, sifiliz yaralarının vajina, anüs, penisin sünnet derisinin altına veya ağzına gizlenebilmesidir. Seks partnerinizin test edildiğini ve tedavi edildiğini bilmediğiniz sürece, virüslü bir cinsel partnerinden tekrar sifiliz riski olabilir.