Farid Farjad: Yaşamı ve Eserleri ile Kemanı Ağlatan Büyük Virtüöz

Eşsiz bir sanat dalı

Eşsiz bir sanat dalı olarak öne çıkan müzik, belkide insanın yaşadığı duyguların en etkili tercümanı gibidir. Müzik dünyası içinde de büyülü bir enstrüman olan kemanın yeri bambaşkadır.

Keman sanatının en önemli virtüözleri arasında yer alan ve “Kemanı ağlatan adam” olarak tanınan Farid Farjad ise, dünyanın en beğenilen sanatçılarından biridir. İşte bu yazımızda, keman dalının dehası Farid Farjad’ın hayatına odaklanacağız…

Farid Farjad Kimdir?

“Güzel konuşmak, ince düşünmek, halden anlamak, sevmek, düşeni kaldırmak, ağlayanı güldürmek, sarılmak hep bedava biliyor musunuz ya da farkında mısınız?”

Gibi sözleri ile felsefi derinliğini de ortaya koyan ve dünya çapında en önemli keman virtüözlerinden biri olan Farid Farjad, Fars asıllı İranlı müzisyendir ve ABD vatandaşıdır. Kimilerine göre ise gelmiş geçmiş en büyük keman sanatçısıdır.

1938 yılında İran’ın başkenti Tahran’da dünyaya gelen Farid Farjad, bir öğretmen olan ve kendisine hamile iken dahi kemanı elinden bırakmayan annesinin etkisi ile müziğe yönelmiştir ve sekiz yaşından beri keman çalmaya devam etmektedir. Farjad, klasik müzik üzerine eğitimini ve master çalışmasını Tahran Müzik Konservatuvarı’nda tamamlamış ve akabinde Tahran Senfoni Orkestrası bünyesinde  üst düzey görevlerde bulunmuştur.

Keman ile Klasik Batı Müziği alanında önemli çalışmalara imza atan Farjad, Fars müziğininin gelişiminde de büyük bir yere sahiptir.

1979 yılında gerçekleşen İran İslam Devrimi ile müziğin haram ilan edilmesi üzerine ülkesinden ayrılmış ve ilk olarak Amerika Birleşik Devletlerinde Kaliforniya’ya yerleşmiştir. ABD vatandaşlığına geçen Farid Farjad, daha sonraki yaşamını ise Los Angeles’ta sürdürmüştür. Her zaman kendisini İranlı bir Fars olarak tanımlayan Farid Farjad, çıkardığı albümler ile dünya çapında büyük bir üne kavuşmuştur.

Farid Farjad ve Anroozha (O Günler) Albüm Serisi

Dünya keman sanatının en saygın temsilcilerinden biri olan usta virtüöz, sadece keman ve piyano ezgileri taşıyan ve beş albümden meydana gelen Anroozha (O Günler) serisi yanında Golha Orkestrası isimli kollektif yapıda iki albüme de imza atmıştır.

Anroozha (O Günler) serisinin ilk dört albümünde Farjad’a, piyano ile Abdi Yamini eşlik ederken, bu serinin beşinci albümünde ise bu kez kendi eşi olan Mitra Tavakkoli Farjad piyano başına geçmiş ve Farjad’a eşlik etmiştir.

Farid Farjad ve Türkçe Şarkılar

İran’da gerçekleşen devrim sonrası istemeyerek ülkesinden ayrılan ve her fırsatta ülkesine aşık olduğunu dile getiren Farid Farjad, uzun yıllardan beridir ABD’de yaşam sürse de, bu ülkenin kültürüne alışamadığını ifade etmiştir.

Yaşadığı özlem ve sevginin müziğine yansıdığını belirten Farjad, hiç Türkçe bilmese bile, Türkçe şarkılara da albümlerinde yer vermiştir. Bu kapsamda “Sarı Gelin”, “Ayrılık” ve “Fikrimin İnce Gülü” gibi Türkçe eserleri keman ile yorumlamış ve albümlerine de almıştır.

Yine Farid Farjad, başta İstanbul olmak üzere ülkemizde konserler ve dinletilerde gerçekleştirmiş ve müzikseverler ile bir araya gelmiştir. Farjad, şu sözleri ile ülkemize duyduğu sevgiyi de dile getirmiştir:

“Türkiye’yi özüme benzetiyorum. Ben Türkleri seviyorum, Türkler de beni seviyor” 

Kemanı ile insanların yüreklerine dokunan ve onları bambaşka alemlere taşıyan büyük sanatçı Farjad’ın yaşamından bahsettiğimiz bu özel yazımızı, yine onun derinlikli bir sözü ile bitirelim;

“Tamam, ölmek için doğuyoruz da, yanlış giden bir şey var! Neden yaşamadan (yaşayamadan) ölüyoruz.”