Evlatlıktan red etme nedir? Hukuk dilinde evlatlıktan red etme ile mirastan çıkarma ya da mirastan ıskat olarak adlandırılan bu konu oldukça merak ediliyor. İşte, merak edilen tüm yönleri ile evlatlıktan red yani mirastan çıkarma…
Evlatlıktan Red Etme Nedir?
Evlatlıktan red ya da daha doğru bir ifadeyle mirastan çıkarma; saklı paya sahip olan mirasçının, miras bırakanın ölüme bağlı tasarrufu ile mirastan pay alma hakkının engellenmesini ifade eder. Ancak mirasçılıktan çıkarma, kanunda sayılan sınırlı hallerde mümkündür ve istisnai bir düzenlemedir. Konuya geçmeden önce, saklı paya sahip mirasçıların kimler olduğunun da açıklanması gerekir. Türk Medeni Kanunu’na göre; miras bırakanın annesi, babası, eşi, çocukları ve altsoyu saklı pay hakkı bulunan mirasçılardır.
Evlatlıktan Red Yani Mirastan Çıkarma Nedenleri Nelerdir?
Evlatlıktan red etme nedenleri 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu 510. madde kapsamında sınırlı olarak belirlenmiştir. Bu sebepler;
- Saklı payı olan mirasçının, miras bırakana ya da miras bırakanın yakınlarından birine yönelik ağır bir suç işlemesi,
- Saklı paya sahip mirasçının, miras bırakana ya da miras bırakanın aile üyelerine karşı aile hukukundan kaynaklanan yükümlülüklerini önemli derecede yerine getirmemesi halleridir.
Konuya ilişkin Yargıtay kararları incelendiğinde, miras bırakanın çocukları tarafından hakarete uğraması, dövülmesi, iftiraya uğraması, eşi tarafından aldatılması gibi sebepler mirasçılıktan çıkarma yani ıskat nedeni olarak görülmüştür.
Yine aile bütünlüğü ve huzuru için gerekli olan, aile üyelerinin birbirlerine yardım, saygı ve anlayış gösterme yükümlülüklerini önemli ölçüde ihlalde bir mirastan çıkarma nedenidir.
Ayrıca Türk Medeni Kanunu 513. Madde de ise “Koruyucu Mirastan Çıkarma” düzenlenmiştir. Madde düzenlemesine göre evlatlıktan red etme ile ilgili;
“Miras bırakan, hakkında borç ödemeden aciz belgesi bulunan altsoyunu, saklı payının yarısı için mirasçılıktan çıkarabilir. Ancak, bu yarıyı mirasçılıktan çıkarılanın doğmuş ve doğacak çocuklarına özgülemesi şarttır”
Hükümlerine yer verilmiştir. Bu düzenlemenin amacı, aciz halinde bulunan mirasçıya düşecek miras payının tamamının alacaklılara geçmesini önlemek ve bu suretle mirasçının çocuklarının ve altsoyunun haklarını korumaktır.
Yasal mirasçılar kimlerdir? Evlilik dışı doğan çocuğun miras hakkı var mı? yazımızı okumak için tıklayınız.
Mirasçılıktan Çıkarma Nasıl Yapılır?
Mirastan çıkarma yani ıskat ancak ölüme bağlı bir tasarruf ile mümkündür. Hukuk sistemimizde ölüme bağlı tasarruflar ise vasiyet ve miras sözleşmesidir. Bu nedenle mirasçılıktan çıkarma da bu işlemlerden biri ile yapılmalıdır.
Özellikle belirtelim ki ister vasiyetname, isterse de miras sözleşmesinde mirastan çıkarma yapılsın, mirasçılıktan çıkarma yani ıskat nedeni net olarak gösterilmeli ve açıkça yazılmalıdır. Bir başka ifade ile işlenen suç ya da ihlal edilen yükümlülüğün ne olduğu açıklanmalı, somut olaylara ve de delillere dayandırılmalıdır.
Evlatlıktan red etme ya da ıskat, miras bırakanın takdirine bağlı olarak mirasçının saklı payının tamamına ilişkin olabileceği gibi yalnızca bir kısmı içinde yapılabilir.
Mirastan Çıkarılmanın Sonuçları Nelerdir?
Evlatlıktan red etme ile mirasçılıktan çıkarılan saklı pay hakkı bulunan mirasçı, mirasa ilişkin haklarını kaybeder. Bu şekilde mirasçılıktan çıkarılan kişi, hukuken miras bırakandan önce ölmüş gibi değerlendirilir. Bu da mirastan çıkarılan kişinin saklı payının kendi altsoyuna kalmasına imkan verir.
Evlatlıktan Red Etme İşlemine İtiraz Edilebilir mi?
Mirasçılıktan çıkarma işleminin haksız olduğu mirasçılıktan çıkarılan tarafından ileri sürülebilir. Bu anlamda ıskat işlemine karşı iptal davası açabilme hakkı, mirasçılıktan çıkarılan saklı pay sahibi mirasçı tarafından kullanılabilir.