Corona virüs haberlerinin canımızı sıktığı şu günlerde ilgi çekici bilgiler duymaya ve yeni şeyler öğrenmeye ihtiyaç duyuyoruz.
Evde kaldığımız şu günlerde corona virüsü telaşından kurtularak aile üyeleri ile hep birlikte evde yapabileceğiniz eğlenceli bir aktivite arıyorsunuz. Peki, bunu nasıl yapmak gerekiyor?
Yemek yapmak, kitap okumak, film izlemek ya da çeşitli kutu oyunları oynamak… Yapacak bir şey kalmadı mı? İşte, size yeni bir şey daha ! Dünyanın En Eski 10 Köprüsü Hangileridir ?
Mart 2020 döneminde sıkça konuşulan konuları bir yana bırakıp dünyanın farklı güzelliklerine bakmaya ne dersiniz. Köprüler muhtemelen çoğu modern insanın kullandığı yapılar. Yararlılıkları nedeniyle, Eski Mezopotamya’daki ilk uygarlıkların yükselişinde köprüler önemli rol oynadılar.
İlk zaman köprüler tahta kütüklerden, taşlardan ve çamurdan yapılmış basit yapılardı; bu durum eki çağlarda yapılmış köprülerin hayatta kalamayacağı anlamına geliyordu.
Birkaç istisna dışında, dünyadaki en eski köprüler antik çağların en büyük köprü inşaatçıları olarak kabul edilen eski Romalılar tarafından yapıldı. Bu listedeki köprülerin çoğu bugün hala kullanılmakta olan tarihi yerler haline gelmiştir.
10. Karamağara Köprüsü
Yapım Yılı: MS 5. veya 6. yüzyılYer: Kapadokya, TürkiyeYapan: BilinmiyorKullanım Durumu: Kullanılmıyor
Karamağara Köprüsü, Bizans İmparatorluğu döneminde 5. veya 6. yüzyılda inşa edilmiştir. Köprü, tek bir sivri kemerden oluşuyordu ve muhtemelen türünün bilinen en eski örneğidir.
Karamağara Köprüsü , Türkiye’nin Doğu Anadolu bölgesindeki Melitene şehrine ulaşımı kolaylaştıran büyük Roma yolunun bir parçasıydı. Köprü bugün kullanılamaz çünkü 1975’te Keban Barajı’nın tamamlanmasından sonra suların altında kaldı.
Bundan önce, Karamağara Köprüsü Ankara Orta Doğu Teknik Üniversitesi tarafından kapsamlı bir şekilde incelendi.
9. Limyra Yakınlarındaki Köprü
Yapım Yılı: Bilinmiyor – muhtemelen MS 3. yüzyıldaYer: Likya, TürkiyeYapan: BilinmiyorKullanım Durumu: Kullanılmıyor
Limyra yakınlarındaki köprü nispeten bilinmeyen ve eşsiz bir taş köprüdür. Dünyanın en eski kesimli kemer köprülerinden biri olduğuna inanılmaktadır. Köprü antik Limyra kenti yakınında yer alır ve bölgedeki en eski inşaat mühendisliği yapısıdır.
Köprünün kemerlerinin inşa edilme şekli köprüye, o zamanlar Roma mühendisliğinde benzersiz olan alışılmadık derecede düz bir profil kazandırıyor.
Bu durum ve karşılaştırılabilir başka yapıların olmayışı nedeniyle, 3. yüzyılda yapıldığı tahmin edilen köprünün kesin olarak yapılış tarihinin bilinmemesi anlamına geliyor.
Ek olarak, köprü üzerinde çok az bilimsel araştırma yapılmıştır ve antik kaynaklardan köprü hakkında gelen bir bilgi bulunmamaktadır.
8. Band-e Kaisar (Valerian Köprüsü)
Yapım Yılı: MS 260 – 270Yer: Shushtar, İranYapan: Roman mühendisler ve I. ShapurKullanım Durumu: Kullanılmıyor
Band-e Kaisar şimdi Şuştar, İran’da inşa edilen bir Roma taş kemer köprüsü idi. MS 260 – 270 civarında inşa edildiğinde köprü, barajla birleştirildi ve Band-e Kaisar’ı ülkesinde türünün ilk örneği yaptı.
Pers topraklarının derinliklerinde uzanan bu köprü / baraj, Roma uygarlığına ait en doğudaki köprüdür.
Pers tarihine göre, Band-e Kaisar, Sassani hükümdarı I. Shapur tarafından tüm ordusu ile ele geçirilen Roma İmparatoru Valerian’ın adını aldı.
Baraj köprüsü 19. yüzyılın sonlarına kadar kullanıldı ve bugün Band-e Kaisar büyük bir UNESCO Dünya Mirası Alanı.
7. Cendere Köprüsü
Yapım Yılı: MS 200Yeri: Adiyaman, TürkiyeYapan: Roman Legio XVI GallicaKullanım Durumu: Aktif
Cendere Köprüsü ( Severan Gelini veya Septimius Severus Köprüsü olarak da bilinir), geç dönem Roma İmparatorluğu’ndan kalma bir Roma köprüsüdür. Türkiye’nin güneydoğusundaki Arsameia antik kenti yakınında yer almaktadır.
Aynı noktada daha eski bir köprü bulunmuş olsa da, mevcut Cendere Köprüsü MÖ 200’de yapılmıştır.
Roma ordusunun bir lejyonu olan Legio XVI Gallica, Parthia ile bir savaş başlatacakları için bu köprüyü inşa ettirdi. Roma İmparatoru Lucius Septimius Severus (193-211), ikinci karısı Julia Domna ve oğulları Caracalla ile Publius Septimius Geta’nın şerefine köprüye dört adet sütun ekletmiştir.
Cendere Köprüsü, şu anda UNESCO Dünya Mirası Listesi içinde bulunan Türkiye’nin en önemli milli parklarından biri.
6. Ponte Sant’Angelo
Yapım Yılı: MS 134Yer: Roma, İtalyaYapan: Gian Lorenzo Bernini – Roma İmparatoru Hadrian tarafından yaptırıldıKullanım Durumu: Yaya köprüsü olarak kullanılıyor
Ponte Sant’Angelo , dünyadaki en ünlü Roma köprülerinden biridir. Köprü, Roma İmparatoru Hadrian tarafından, Roma’daki şehir merkezinden şimdi Castel Sant’Angelo olarak bilinen yeni inşa edilmiş türbesine ulaşılması için Tiber Nehri üzerine yapıldı. Geçmişte köprüye Hadrian Köprüsü anlamına gelen Pons Aelius adı verildi.
Pons Sant’Angelo, ünlü İtalyan heykeltıraş ve mimar Gian Lorenzo Bernini tarafından tasarlandı ve MS 134’de tamamlandı. Köprünün en belirgin özelliği direğinde duran sayısız melek heykelleridir. Günümüzde köprü, sadece yayalar tarafından kullanılıyor ve Tiber Nehri ile Castel Sant’Angelo’nun manzarasını sunuyor.
5. Alcántara Köprüsü
Yapım Yılı: MS 104 – 106Yer: Alcántara, İspanyaYapan: Caius Julius Lacer – Roma İmparatoru Trajan’ın emriyleKullanım Durumu: Aktif
Alcántara Köprüsü , bugün hala var olan bir başka Roma İmparatorluğu köprüsüdür. Roma İmparatoru Trajan MS 98’de bir emir verdikten sonra taş kemer köprü Tagus Nehri üzerine inşa edilmiştir. Alcántara Köprüsü’nün inşaatı MS 104’de başlamış ve iki yıl sonra sona ermiştir.
Köprü şu anda iyi durumda olmasına rağmen, tarihi boyunca birkaç kez onarılması gerekmiştir. Köprünün gördüğü tahribatların çoğu savaşlardan kaynaklanıyordu.
Alcántara Köprüsü’nün çeşitli kısımları zaman içinde tahrip edildi. Ana sütunlar 1969’da tamamen onarıldı.
4. Pons Fabricius
Yapım Yılı: MÖ 62Yer: Roma, İtalyaYapan: Lucius FabriciusKullanım Durumu: Aktif
Pons Fabricius veya Ponte dei Quattro Capi, orijinal haliyle mevcut olan en eski Roma köprüsüdür. MÖ 62’de inşa edilmiş ve Tiber Nehri’nin orta noktasında bulunmakta.
Pons Fabricius 62 metre uzunluğunda ve 5.5 metre yüksekliğindedir. Bir Roma devlet adamı ve tarihçisi olan Dio Cassius’a göre Pons Fabricius, yanmış olan eski bir ahşap köprünün yerine inşa edilmişti.
Köprü, o sırada Lucius Fabricius’un ismini almıştır. Yaşlılığına rağmen, MÖ 62’de yapıldığından beri bozulmadan ve sürekli kullanımda kaldı.
3. Meles Nehri Üzerindeki Köprü ( Karavan Köprüsü )
Yapım Yılı: MÖ 850Yer: İzmir, TürkiyeYapan: BilinmiyorKullanım Durumu: Aktif
Guinness Dünya Rekorları Kitabı ‘na göre, çok daha eski birkaç köprü olmasına rağmen, Meles nehri üzerindeki köprü (genellikle Karavan Köprüsü olarak adlandırılıyor), halen kullanımda olan en eski tarihli köprü.
Bu antik kemerli taş döşemeli köprü, İzmir’de, MÖ 850 civarında inşa edilmiştir. Bir dönem Karavan Köprüsü, İzmir şehrini kontrol eden giriş noktası olarak görev yaptı.
Meles nehri, efsanevi Eski Yunanlı yazar Homeros’un doğum yeri olarak bilinir. Nehir ve Karavan köprüsü belirgin bir şekilde Homeros’un eserlerinde yer almaktadır.
2. Tarr Stepps
Yapım Yılı: Bilinmiyor, muhtemelen MÖ 1000Yer: Exmoor Ulusal Parkı, Somerset, İngiltereOluşturucu: BilinmiyorKullanım Durumu: Aktif
Tarr Steps, Somerset, İngiltere’deki Exmoor Ulusal Parkı’ndaki Barle Nehri’nin üzerinde bulunan eski bir köprüdür.
Hiç kimse köprünün kaç yaşında olduğundan emin değil, ancak Tarr Stepps’in yapılışının en azından MÖ 1000 yılına kadar uzandığı tahmin ediliyor.
Tarr Steps 17 dev levhadan oluşur ve bir klaket köprünün en iyi örneği olarak kabul edilir. Yerel efsaneye göre, Tarr Steps şeytan tarafından inşa edildi.
Köprü son yıllarda taşkın suları nedeniyle tahrip olmuş, ancak yeniden inşa edilmiştir.
1. Arkadiko Köprüsü
Yapım Yılı: MÖ 1300 – 1190Yer: Argolis, YunanistanYapan: Miken YunanlılarıKullanım Durumu: Aktif
Kazarma Köprüsü olarak da bilinen Arkadiko Köprüsü’nün, dünyadaki en eski köprü olduğuna inanılıyor.
Bu bir kemer köprüdür ve hala yerel halk tarafından kullanılan bu türün en eskilerinden biridir. Mycenaean’da (Yunan Bronz Çağı’nın MÖ 1600 – 1100 yılları arasındaki son dönemi), Arkadiko Köprüsü, Tiryns ve Epidauros şehirleri arasında bir yol görevi gördü.
Arkadiko Köprüsü MÖ 1300 – 1190 yıllarında inşa edilmiş ve bölgedeki büyük bir yolun parçası olmuştur. Arkadiko yakınlarında, benzer tasarıma ve benzer yaşa sahip üç kemer köprü daha var.
Bonus: Taşköprü
Yer: Adana Yapan: BlinmiyorKullanım Durumu: Aktif
Ülkemizde İl Kültür ve Turizm Genel Müdürlüğü tarafından Türkiye’nin en eski köprüsü listesi içerisinde yer alan Adana Seyhan Nehri üzerine kurulu olan köprü, Taşköprü her yıl milyonlarca turistin ilgisini çekiyor.
8.7 metre genişliğinde bir alana yapılmış olan Taşköprü Milattan Sonra 384 yılında yapılması ile de tarihi köprü listelerinde kendisine yer edinmiştir. 14 gözlü olarak hazırlanan bu köprü 1600 yıldan fazla bir süredir hizmet veriyor.
Adana ‘ nın en sevilen tarihi alanlarından olan Taşköprü hakkında gelen ziyaretçi yorumları ise tüm dünyayı etkisi altına alıyor.
Siz de evde yapılabilecek şeyler listemizin 3. basamağında yer alan bu 11 tarihi köprü gibi farklı tarihi değerleri öğrenmek isterseniz, Kültür Sanat sayfamızı takipte kalınız.