Ekonomik belirsizlik son birkaç haftadır büyük yatırımcıyı da küçük yatırımcıyı da etkiledi. Döviz hareketliliğinin belirsizliği ve son haftalarda sürekli artması kullanıcıları olumsuz etkiledi.
Neredeyse hiç düşüş hareketi görülmeyen dolar ve Euro bazında kimi kişiler tarafından yatırımlar attırıldı. Amaç kısa vadede artan bu döviz dalgasından yararlanarak kâr elde etmekti.
Geçmişte de sık sık görülen yatırım finansmanı sağlamak adına bankadan kredi çekenler, ev ya da arabasını satan yatırımcılar bulunuyor.
Özellikle yakın zaman aralıklarıyla gelen kredilere yansıtılan faiz puanlarının düşürülmesi yatırımcıya daha az geri ödemeli bir döviz kaynağı yaratmayı sağladı.
Ancak hükümet tarafından hayata geçirilen düşük faizli kredilerin temel amacı yurt içi ve yurt dışı sermayeli yatırımlar oluşturmaktı.
Oluşan bu açıktan dolayı döviz kurunun tekrar dengesizliğe kavuşmasını engellemek, bir bakıma döviz alımını durdurmak, amacıyla BDDK başta olmak üzere açıklamalar sürüyor.
Döviz Kuru Yeni Sistemin Duyurulmasıyla Nefes Aldı
Yeni ekonomi sistemine geçilmesi ile birlikte hem halk hem de uzmanlar neredeyse ikiye ayrıldı. Kimi finans uzmanları tarafından getirilen sistemin gizli bir faiz politikası güdeceği yönündeydi.
Olumlu ve olumsuz yorumlar bir tarafa anlık olarak düşen döviz kuru yaklaşık bir haftadır daha düşük seviyelerde seyrediyor.
Özellikle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından yapılan açıklamalar sonrası büyük yatırımcılarla birlikte halk da elinde bulunan dövizleri bozdurarak mevduatlı hesaplara yatırımlarını yönlendirdi.
Dövizin Düşüşü Kalıcı Olacak mı?
Açıklamalar gelmeden önce özellikle küçük yatırımcılar tarafından dövizin yükseleceği düşünülerek yatırımlara devam edilmişti. Euro 20’yi geçerken Doların da bu seviyelerde dolaştığı zamanlarda ciddi yatırımlar yapıldı.
Oluşturulan yatırımlar için kişiler kimi zaman ev ve arabasını sattı. Diğer yandan bazı yatırımcılar da devlet tarafından verilen kalkınmaya yönelik düşük faizli kredileri alarak dövize yatırımını sürdürdü.
Bir nebze de olsa düşüş görülen dövize karşı akıllarda iki soru belirdi: İlki, dövize bağlı olarak oluşan zamlar düşecek mi? yönündeydi. İkincisi ise döviz düşüşünün devam edip etmeyeceği konusundaydı.
Bazı finans uzmanları tarafından yapılan açıklamaya göre getirilen yeni mevduatlı (kur farkının yatırımcılara ödeneceği) sistem gizli faiz oluşturacağı için dövizi baskılamayacak. Aksine bu düşüş bir alım fırsatı olarak değerlendiriliyor.
Diğer yandan özellikle hükümet tarafında dövizin düşük seviyelerde kalması beklentisi mevcut. Fakat hala günümüzde düşük faizli kredilerin amacı dışında kullanılarak değerli madeni paralara ve kripto paraya yatırılması büyük bir endişe yaratıyor.
İstenmeyen bu duruma karşı bankalara yollanan talimatlarla yatırımcılar bilgilendirilmeye başladı.
BDDK Geçtiğimiz Haftalarda Uyarmıştı
Bankalar tarafından verilen düşük faizli kredilerin devlet kalkınmasına yönelik yatırımdan çok kişisel yatırım olarak kullanıldığı BDDK tarafından da biliniyordu.
Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu (BDDK), geçtiğimiz haftalarda hem yatırımcıları hem de bankaları uyardı.
Bankaların kişilere ya da firmalara vereceği kredilerde döviz alımı yasaklanması konusunda şart koyması gerektiğini belirtti.
Bununla kalmayan kurum aynı zamanda bizzat devlet tarafından çekilen kredilerin takibinin yapılacağı, istenmeyen koşullarda kullanılan kredilere yönelik iptal kararı çıkacağını belirtti.
Cumhurbaşkanı Açıklamalarında Yatırımcılara ve Bankalara Seslendi
25 Aralık tarihinde konuşma yapan Cumhurbaşkanı, kredilerin amacı dışında kullanılması konusuna değindi.
Cumhurbaşkanı açıklamasında şunlara değindi:
‘’ Başta salgın dönemi olmak üzere günümüze değin işletmelerin birçoğuna ilave kontrol olmaksızın destek paketi ve finansman olanağı sağladık. İşletmelere uygun verilen finansman için SGK ve vergi borcu olmama etkenlerini de geçici bir süreliğine iptal ettik.Ancak görülen o ki, hazine destekli açıklanan destek paketlerinin faaliyet amacı dışında kullanıldığı görülüyor. Nakit olarak temin edilen destek paketleri değerli madenler ve döviz kuru içerisinde değerlendiriliyor. Bu tarz bir durumun önüne geçmek adına yatırımcıların takibine başlandı.Eğer devlet tarafından verilen destek paketleri kapsamında parasını değerlendirmeyen kişi ya da kurumlar tespit edilirse, alınan kredide kalan para miktarı iptal edilecek. Aynı zamanda bu kişi ve kişilerin bir sonraki destek paketlerinden de yararlanmalarının önüne geçilecek.’’
Bankalar Yatırımcılarına Mesaj Göndermeye Başladı
Hükümet ve BDDK tarafından verilen talimatlar sonrası bankalar ilk olarak müşterilerine SMS göndererek gerekli bilgilendirme de bulundu.
Verilen düşük faizli destek kredilerinin döviz kuru, kripto para ya da borsa üzerinde kullanılamayacağına dair mesaj gönderildi.
Özellikle kripto para alanının bu işlem içerisinde olması geçmiş ve günümüz yatırımcılarını endişelendirdi.
Bankalar ‘Döviz Almayacağım’ İmzası Atmayana Kredi Vermeyecek!
Ve artık günümüzde son aşamada bankalar tarafından zorunlu anlaşma devrine geçildi. Çekilen kredilerle dövize yüklü giriş olmaması adına kredi almadan önce belirli anlaşma şartları koyuldu.
Her ne kadar henüz çok ayrıntılı bir bilgi sahibi olunmasa da bankalar tarafından alınan bu önlem sayesinde döviz kurunda belirli kontrollerin sağlanması amaçlanıyor.
Kişilerin ‘Döviz, değerli madenler, kripto para ve hisse senedi almayacağım.’ şeklinde belirli ifadelerin bulunduğu sözleşmeyi imzalamaması durumunda kredi tahsil edilmeyecek.
Alınan kredilerin hangi kanallarda kullanıldığının takibi nasıl yapılacak bilinmiyor ancak Cumhurbaşkanının açıklamalarına göre fark edilen değişik yatırım durumlarda kredilerin iptali sağlanacak.