Herhangi bir suç mağduru olmanız ya da işlenen bir suçu yetkili makamlara bildirmeniz gerektiği durumlarda suç duyurusu nasıl yapılabilir? Şikayet hakkınızı nereye, nasıl ve ne şekilde kullanabilirsiniz? Konu hakkındaki tüm detaylar yazımızda;
Hukuk Sistemimizde Kamu Davası Açma Yetkisi
Özel hukuk alanı dışında kalan ceza hukuku konusunda, hukuk sistemimiz içerisinde ceza mahkemelerine ceza davası açabilme yetki ve görevini Cumhuriyet Başsavcılıkları kullanırlar. Bu kapsamda kamu davalarının ve caza davalarının ilgili mahkemelere açılabilmesi noktasında yetki Cumhuriyet Savcılarına aittir. Peki, suç mağduru olan ya da bir suç bildirimi yapmak isteyen kişiler nasıl ve ne şekilde bu başvuru ve bildirimleri yapacaklar?
Cumhuriyet Savcılığına Suç Duyurusu
Öncelikle suç duyuruları yapılabilecek yerleri saymak gerekirse, polis ve jandarma gibi kolluk güçleri, baro ve adli makamlar sayılabilir. Yine bir suç işlendiğini öğrenen kamu kurum ve yetkilileri ile sağlık ve kamu görevlilerinin öğrendikleri suçları yetkili makamlara (Cumhuriyet Savcılıklarına) bildirme yükümlülükleri bulunur. Ancak başvuru nereye yapılırsa yapılsın ( polis ya da jandarmaya başvuru, hastaneye müracaat gibi) sonuçta bu başvurular, konuyu hukuki açıdan değerlendirme ve kamu davası açma yetkisi bulunan Cumhuriyet Savcılıklarına iletilir.
Uygulamada, suç mağduru olan kişilerin ise başvurularının daha hızlı sonuçlanabilmesi ve işlemlerin daha hızlı yürümesi adına doğrudan savcılığa başvuruları sık görülmektedir.
Suç Duyurusunda Şekil Şartı Bulunmaz
Cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunması noktasında herhangi bir şekil şartı bulunmaz. Bu başvuru yazılı ya da sözlü olarak iletilebilir. Sözlü olarak yapılan başvuruların ise Savcılık makamında verilecek ifade ile tutanağa bağlanması gereklidir. Bu başvurularda asıl önemli olan soruşturmaya konu olacak olayın doğru bir şekilde savcılık makamına aktarılmasıdır.
Bu şekilde genel koşullarına baktığımız Savcılıklara başvuru işlemlerinde ise uygulamada genellikle yazılı bir dilekçe ile başvuru yapılması istenir. ( Bu noktada dilekçe ile başvuramayacak durumda olduğunuzu belirterek sözlü başvuruda bulunma hakkınızın var olduğunu da önemle hatırlatalım)
Yazılı Başvuruda Dilekçede Bulunması Gereken Hususlar
Genellikle yazılı olarak bir dilekçe ile başvuru yapılması istenilen bu suç duyurularını, adliye binalarında bulunan Müracaat savcılıklarına yapmanız gerekir. Müracaat savcılığına yaptığınız bu başvurular savcılık kalemi tarafından kayıt altına alınarak, soruşturma numarası verilir. Daha sonraki işlemlerinizde ve başvurunun takibinde bu soruşturma numarası üzerinden gerekli işlemleri yürütür ve şikayetinizin aşamalarının takibini yapabilirsiniz. Başvurunuz üzerine dava açılıp açılmadığı gibi bilgileri de bu soruşturma numarası üzerinden hem savcılıktan hem de e-devlet üzerinden sorgulayabilirsiniz.
Bu suç duyurusuna ve şikayete yönelik dilekçenin, başlık kısmında başvuru hangi savcılığa yapılıyorsa o savcılığın adının yazılması gerekir. Bu dilekçede bulunması gereken başlıca bilgi ve hususlar ise şöyledir;
Suçtan zarar görenlerin yani mağdur olanları ve şikayetçilerin isimleri, kimlik bilgileri ve adresleri yazılacak dilekçede bulunmalıdır.Yine suçu ya da eylemi işlediği düşünülen kişilerin yani şüphelilerin isim ve kimlik bilgileri ile bilinen iletişim bilgileri ve adreslerinin yazılması gerekir. Bu bilgilere sahip değilseniz suç failini tespite yarayacak tüm bilgileri (eşgal bilgisi gibi) dilekçenizde bildirmeniz gerekecektir.Suçun tarihinin de dilekçede yer alması gerekir.Yine bu genel bilgilerden sonra gerçekleşen olayların detaylı şekilde anlatılması gerekir. Bu noktada olayları sıralı ve konunun özünden sapmadan dilekçeye aktarmak yararlı olacaktır.Ayrıca olay ya da olaylara ilişkin delil olarak kullanabileceğiniz tüm bilgilerin de(örneğin olaya tanık olanların ismi ve varsa diğer deliller gibi) dilekçede yer alması haklılığınızı kanıtlamak açısından gerekli olacaktır.Son kısımda ise Savcılıktan taleplerin ( örneğin kamu davası açılması, koruyucu tedbirlerin alınması gibi) ayrıntılı olarak yazması gereklidir.Dilekçe de şikayet tarihinin belirlenmesi açısından, başvuru tarihinin yazılarak, dilekçenin başvuruda bulunan kişi tarafından imzalanması da gerekir.
Ayrıca bu tarz şikayet dilekçelerinde ve başvurularda mümkün olduğunca olayların nesnel bir gözle anlatılması önemlidir. Bu anlamda olabildiğince sübjektif değerlendirmelerden kaçınarak meydana gelen olayların olduğu gibi anlatılması önemli olacaktır. Yine bununla birlikte, yazılacak şikayet dilekçelerinde ve suç duyurularında mağduru olduğunuz olayları anlatarak delillerini göstermeli, dilekçede şikayetçi olunan kişiye karşı ağır ve suç teşkil edebilecek ifade ve tanımlamalardan kaçınılmalıdır. Örneğin bir kişi hakkında suç duyurusunda bulunurken, onun şeref ve haysiyetini aşağılayacak ifadelere yer verilmeden mağdur olunan olayın mümkün olduğu kadar objektif bir şekilde anlatılması gerekecektir.
Cumhuriyet savcılığına ayrıntılı olarak belirttiğimiz şekilde şikayetlerinizi iletebileceğiniz gibi avukat desteği ve yardımı alarak başvurularınızı da yapabilirsiniz.
Yine kolluk güçlerine yani polis ve jandarmaya yaptığınız başvurularında, adli olaylar ile ilgili ise bu kurumlar tarafından ilgili Cumhuriyet savcılıklarına iletileceğini göz ardı etmemelisiniz.
