Evlilik ödeneği ya da halk arasında bilinen tabiriyle çeyiz parası ya da evlilik parası oldukça merak edilen konular arasında yer alıyor. Özellikle evlilik düşünen çiftlerin sordukları ‘Çeyiz parası nasıl alınır?’, ‘Evlilik ödeneğinden kimler yararlanabilir?’, ‘Ödemenin koşulları ve miktarı nedir?’ gibi soruların cevaplarını bu yazımızda çeyiz parası alma hakkı olup olmadığını merak edenler için veriyoruz. İşte, merak edilen tüm yönleriyle çeyiz parası ya da diğer bir ifade ile evlilik ödeneği…
Çeyiz Parası Ne Demektir?
Çeyiz parası, yeni evlenen kadınlara bazı şartlar altında bir defaya mahsus olarak ödenen ve evlilik tarihinden itibaren beş yıl içerisinde talep edilmesi gerekli olan toplu para ödemesine verilen isimdir. Halk arasında evlilik parası ya da çeyiz parası olarak da bilinen evlilik ödeneği için öncelikle beyanda bulunmak gerekir. Bu ödenek için e-devlet üzerinden başvuru imkanı da bulunmaktadır.
Çeyiz Parasından Kimler Yararlanabilir?
Anneleri ya da babaları ölmüş olan ve Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) ölüm aylığı ya da diğer bir ifadeyle yetim aylığı ödeneği almakta olan kız çocuklarının evlenmeleri durumunda aldıkları bu aylık ödemeleri kesilir. Aylık gelir ve ödemeleri kesilen bu kız çocuklarına, mağduriyetlerinin önlenmesi amacıyla bir defaya mahsus olmak üzere Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından evlilik ödeneği adı altında toplu bir ödeme yapılır. Yani bu ödemeden ancak anne ya da babası ölmüş ve ölüm aylığı (yetim aylığı) almakta olan kadınlar yararlanabilirler.
Çeyiz Parası Miktarı Ne Kadardır? Nasıl Belirlenir?
Evlilik ödeneği yani çeyiz parası miktarı ise, evlenecek olan kadının evlilik tarihinde aldığı aylığın iki yıllık tutarı kadar bir ödemedir. Somut bir örnekle açıklamak gerekirse; evlendiği tarihte 500 Türk Lirası aylık alan kız çocuğu için evlenme ödeneği yani çeyiz parası 500 x 24 (iki yıl karşılığı) olmak üzere 12,000 Türk Lirası olarak hesaplanır. Bu parayı alma hakkı bulunan kadınların, evlendikleri tarihten itibaren beş yıl içerisinde bu ödeneğe başvurmaları gerekir. Bu süreyi geçirenler bu haklarını kaybederler. Bu başvurunun bulunulan İl Sosyal Güvenlik Kurumu Müdürlüğüne yapılması gereklidir.
Evlenme ödeneği alan kadın, evlenmesi ile birlikte anne ya da babasının ölümü nedeniyle aldığı aylığı kesilir. Bu kadınların boşanması durumunda ise hak sahipliğinden doğan aylıkları tekrar bağlanır. Ancak bu noktada dikkat edilmesi gereken bir diğer husus ise, evlenme ödeneği alan kadının, bu ödemeyi aldıktan sonraki iki yıl içerisinde boşanması durumunda, bu iki yıllık süre tamamlanana dek aylığı tekrar bağlanmayacağı kuralıdır.
Çeyiz parası, şartları taşıyan kadınlara toplu olarak ödenir ve bu paranın geri ödeme durumu olmaz. Çeyiz parası yani evlilik ödeneği almak için kadınlar açısından herhangi bir yaş sınırı da bulunmaz. Bu ödeme için kadının resmi nikahının kıyılmış olması ise en önemli şarttır. Evlilik parası ya da diğer ifadeyle çeyiz ödeneği bir defaya mahsus olarak hak sahibi olan kadına ödenir. Birden çok evlilik durumunda her evlenme için bu ödeme yapılmaz. Ölüm aylığı alan erkek çocuklarının çeyiz parası alma hakları ise bulunmaz, bu hak yalnızca kız çocuklarına tanınmıştır.