Yeni koronavirüs süreciyle beraber, vücudun daha da dirençli olması için bağışıklık sistemi güçlendirme yolları araştırılmaktadır. Çünkü bağışıklık sistemi insan vücudunu dışarıdan gelebilecek etkilere karşı koruma görevi üstlenen bir kale gibidir. Bu kalenin ne kadar korunaklı olması, vücudun dışarıdan gelebilecek etkilere o derece az maruz kalması anlamına gelmektedir. Çünkü zayıf bağışıklık sistemi, vücudu hastalık istilasına adeta açık hale getirmektedir.
Korona virüs süreci ile beraber daha fazla önem arz eden bir konu haline gelen bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi , pek çok kişi tarafından merak edilmektedir. Bağışıklık sistemi güçlendirme konusuna geçmeden önce bağışıklık sisteminin ne olduğunu açıklamak isabetli olacaktır. Peki bağışıklık sistemi nedir nasıl güçlendirilir ?
Bağışıklık Sistemi Nedir ?
Günlük yaşantımızda sürekli hareket halinde olup, çeşitli ortamlara girmekteyiz. Her girdiğimiz ortamın hijyen derecesi aynı olmadığı için bazen ister istemez vücudumuza virüs ve bakteriler girebilmektedir. Tabi biz çoğu zaman bu virüs ve bakterilerin vücudumuza girdiğini hissetmeyiz bile. Bunun nedeni bağışıklık sistemidir. Çünkü vücudumuzu bağışıklık sistemi olarak adlandırılan bir savunma kalkanı korumaktadır. Bu savunma kalkanını korumak, bağışıklık sistemi güçlendirme yolundan geçer.
Bağışıklık sistemi nedir kısaca anlatalım: İmmün sistem, olarak da adlandırılan bu sistem, canlılardaki hastalıklara karşı bir tür savunma mekanizması oluşturan, bununla beraber canlı vücudunu zararlı etkilerden koruyan bir sistemdir. Yani kısaca canlı vücudunu hastalıklara karşı koruyan bir tür savunma kalkanıdır. Peki bağışıklık nedir ? kısaca onu da izah edelim; bağışıklık, vücudun belirli mikroorganizmalara karşı direncidir.
Bağışıklık Sistemi İçinde Yer Alan Organlar Nelerdir ?
Vücudu dış etkilerden koruyan bağışıklık sistemimiz, pek çok organ tarafından korunmaktadır. Bu organların her birinin ayrı ayrı görevi bulunmaktadır. Bu organlardan bazılarının işlevlerine gerçekten çok şaşıracaksınız. Haydi başlayalım
1 – Gözyaşı
Gözyaşlarında bulunan çeşitli kimyasallar, gözlerimizi çevreden gelen zararlı mikroorganizmalara karşı korumaktadır. Bu da göz yolu ile alınabilecek hastalıkları önlemektedir.
2 – Kulak Kiri
Kulak kiri, kulağın içinde meydana gelen döküntüleri dışarı taşımakta ve mikropları öldüren bir çeşit kimyasaldan oluşmaktadır.
3 – Lenf Nodları
Akyuvarlar, vücudumuza dışarıdan gelebilecek bakteri vb. tehditlerle savaşmak için, buradan yola çıkmaktadır.
4 – Timüs Bezi
Ergenlik döneminde en büyük haline ulaşan bu bez, ergenlikten sonra küçülmektedir. Bir akyuvar türü olan T-hücrelerinin olgunlaştığı yerdir timüs bezi.
5 – Dalak
Vücutta ihtiyarlayan alyuvarları toplamaktadır. Ayrıca dalak makrofajları adı verilen akyuvar türü, burada yoğun olarak bulunmaktadır.
6 – Lenf Kanalları
Akyuvarlar bu taşıma ağları sayesinde vücudun her noktasına gidebilmektedir. Böylece vücut daha sağlam hale gelecek ve mikroplarla çok daha kolay savaşabilmektedir.
Bağışıklık Sistemi Güçlendirme Ne Demektir ?
Bağışıklık sistemi, insanlar için dışarıdan gelebilecek hastalıklara karşı korunaklı bir kale görevi üstlenmektedir. Ancak her ne kadar korunaklı bir kale de olsa, hiçbir kale yıkılmaz değildir. Virüs ve bakteriler mutlaka vücuda girişin bir yolunu bulmaktadır. Bu nedenle kalenin sürekli olarak sağlam olması ve virüs tehtidine karşı hazır olması gerekmektedir. Bu kalenin sağlamlığı da bağışıklık sisteminin güçlü olmasından geçmektedir.
Peki bağışıklık sistemi güçlendirme ne demektir ? Bağışıklık sistemi güçlendirme, vücudu dışarıdan gelebilecek hastalık, etkilerden koruyan ve neredeyse tüm canlılarda bulunan bağışıklığın, çeşitli besin ve takviye edicilerle güçlendirilmesi demektir. Peki bağışıklık sistemi nasıl güçlendirilir ? Güçlü bağışıklık sistemi için dikkat edilmesi gereken yollar nelerdir ?
Bağışıklık Sistemi Güçlendirici Yollar Nelerdir ?
İnsan vücudunu her tür dış etkilerden koruyan güçlü bir kalkan görevi üstlenen bağışıklık sitemi, insan vücudunu iyice koruyabilmesi için güçlendirilmesi gerekmektedir. Peki bağışıklık sistemi nasıl güçlenir ? Bağışıklık sistemi güçlendirmek için öncelikle parmak basılması gereken ilk noktalar dengeli beslenmek, yeterli/dengeli uyumak ve spor/egzersiz yapmaktır. Bu başlıkları kısaca açıklayacak olursak;
1 – Dengeli Beslenmek
Vücut için korunaklı bir kale olan bağışıklık sisteminin gücünü yitirmesi ve vücudun virüslere açık hale gelmesinin ilk nedeni, kötü beslenme ya da düzensiz/dengesiz beslenmedir. Bağışıklık sisteminin güçlü omasını istiyorsak beslenme konusuna özel bir önem verilmelidir.
Beslenme ile bağışıklık sistemi güçlendirme için, etkisi kanıtlanmış olan Akdeniz tipi beslenme yapılmalıdır. Akdeniz tipi beslenmede hafta içerisinde en az üç gün balık yemek, kuru baklagiller tüketmek, mevsim sebzeleri ve hayvansal gıdaların tüketilmesi yer almaktadır. Bu gıdalar bağışıklık sistemini güçlendirmede oldukça etkili besinlerdir.
Bunun yanında antioksidan etkisi yüksek gıdaları tüketmek (Turunçgiller, ceviz, sebze/meyveler, zeytinyağı, balık, yoğurt vb.) güçlü bir bağışıklık sistemi için oldukça önemlidir. Özellikle A, C ve E vitaminler, folik asit ve Omega 3 bakımından zengin olan yeşil yaprağı olan sebzeler( nane, ıspanak, semizotu vb.) güçlü antioksidan etkisine sahip olan besinlerdir.
2 – Yeterli ve Kaliteli Uyumak
Güçlü bir bağışıklık sistemi için dengeli beslenmenin yanında yeterli ve kaliteli uyku uyumak oldukça önemlidir. Çünkü insan uyurken serotonin hormonu vücut tarafından salgılamakta ve bu hormon sayesinde vücut enfeksiyonlara karşı daha çabuk yanıt vermektedir. Bu nedenle kaliteli ve yeterli uyumak için günde en az 7 ya da 8 uyumak gerekmektedir.
3 – Su İçmek
Bağışıklık sistemi güçlendirme için, vücudun direncinin artırılması şarttır. Vücut direncinin artırılmasında da su, önemli bire yere sahiptir. Bundan dolayı günde en az 2 ya da 3 litre su içmek, bağışıklık sistemi için önemlidir.
4 – Spor ve Egzersiz Yaparak Bağışıklık Sistemi Güçlendirme
Bağışıklık sistemini güçlendirmek için yapılması gerekene bir diğer şey ise spor ve egzersiz yapmaktır. En üst düzeyde fayda almak için de bol oksijenli, yani açık alanda, egzersiz ve spor yapmak daha faydalı olacaktır. Tabi pandemi süreci buna pek fırsat vermese de evde basit egzersiz ve spor hareketleri yapmak, evde hafif yürüyüşler yapmak ve bunu yaparken de evde camları açmak, içeriye oksijen akışını sağlamak, bu egzersizlerden en üst düzeyde fayda alınmasını sağlayacaktır.
Bağışıklık sistemini güçlendirmenin en etkili yolu ise sayılan bu dört maddeyi de uygulamaktan geçmektedir. Çünkü bunlardan tek başına bir tanesini veya iki tanesini yapmak yeterli değildir. Bir tanesi eksik kaldığında bile, insan vücudu virüs ve hastalıklara açık bir pozisyona gelmektedir.
Son olarak bağışıklık sistemi güçlendirme için en önemli husus ise stresi kontrol altına almak, alkol ve sigara içmekten uzak durmaktır.
Bağışıklık Sistemini Güçlendiren Takviyeler Nelerdir ?
Vücut için savunma kalkanı işlevi gören bağışıklık sistemi, maalesef ki bazı durumlarda bu özelliğini yitirmektedir. Bağışıklık sisteminin bu işlevini sürdürmesi için güçlendirilmesi gerekmektedir. Ancak üzüntüye kapılmayın, çünkü bağışıklık sistemini güçlendiren birçok takviye bulunmaktadır. Bu takviyelerden ilki besinlerdir.
Yeterli ve dengeli beslenildiği takdirde, bağışıklık sistemi oldukça güçlenecektir. Bu nedenle protein tüketimi, A, C ve E vitamini içeren besinlerin tüketimi, sarımsak ve yoğurt tüketimi oldukça önemlidir. Bu besinler içeriklerindeki maddeler nedeniyle vücudu enfeksiyonlardan korumaktadır. Bunlardan bazılarının içerisinde bulunan antioksidan özelliği de, vücutta birçok hastalığın (en basitinden soğuk algınlığı) oluşumunu engellemektedir.
Bağışıklık sistemi güçlendirme ile ilgili sayılabilecek takviyelerden biri de bitki çaylarıdır.
Kayısı, papatya ve kuşburnu çayı, yeşil çay ve ıhlamur, bağışıklık sistemi için iyi birer takviyedir. Bu çayların içerisinde yer alan vitamin ve besinler, metabolizmayı hızlandırıcı, sindirim sistemi ve bağışıklık sistemini güçlendirici etkiye sahiptir.
Bağışıklık sistemi için güçlendirmek için bazı ilaçlar da kullanılabilmektedir. Özellikle Covid-19 süreciyle beraber bu ilaçlar daha fazla merak edilmektedir. Ancak bu ilaçların tavsiye listesini vermeden önce şunu belirtmek gerekir, en doğru olan şey doğal yollarla bağışıklık sistemini güçlendirmektir. Eğer bunlar yeterli gelmiyorsa, doktora danışılıp kullanılması gerekmektedir(Özellikle çocuk ve yoğun bakımı hastaları için). Bu listeleyeceğimiz ilaçlar da tavsiye niteliğinde olup, içerikleri konusunda detaylı bilgi İçin uzmana danışılması gerekmektedir.
Pharmaton 60 KapsülNBL Probiotic GOLD 20 SaşeNature’s Supreme Vitamin B6 10 Mg 100 KapsülSupradyn All Day 30 Tablet
Çeşitli Bağışıklık Sistemi Hastalıkları – Otoimmün Hastalıkları
Otoimmün hastalıkları, vücudun bağışıklık sisteminin normal doku ve organlara saldırıya geçmesiyle ortaya çıkmaktadır. Bilindiği üzere bağışıklık sistemi vücudu hastalık, virüs ve enfeksiyonlara karşı koruyan bir savunma kalkanıdır. Ancak bağışıklık sistemimiz bazı zamanlarda, hatayla sağlıklı hücrelere saldırarak çeşitli hastalıklara neden olabilmektedir. Bu hastalıklar vücutta pek çok organ ya da dokuyu hedef alacak düzeylere de gelmektedir. Peki otoimmün hastalıklar neden olur ?
Otoimmün Hastalık Neden Olur ?
Bu tür hastalıkların günümüzde tam olarak sebepler bilinmemektedir. Fakat daha çok genetik ve çevresel etkilerle beraber ortaya çıktığı uzmanlar tarafından açıklanmıştır. Bazı otoimmün hastalıklar kalıtsal olarak aktarılmaktadır. (Multipl skleroz ve lupus gibi hastalıklar) Tabi kalıtsal özellik gösteriyor diye, ailenin her ferdinde mutlaka aynı tür otoimmün ortaya çıkacak diye bir durum söz konusu değildir. Ancak diğer otoimmün hastalık çeşitlerine, aile fertlerinin daha yatkın olduğu söylenebilir.
Bazı otoimmün hastalık çeşitleri şu şekildedir;
Romatoid artritLupus (SLE)DiyabetHaşimatoÇölyak HastalığıBehçet HastalığıAnkilozan SpondilitMultipl Skleroz (MS)Ailevi Akdeniz Ateşi (FMF)Sedef Hastalığı
Bağışıklık Sistemi Hastalıkları ile Nasıl Başa Çıkılır ?
Sebebi tam olarak bilinmeyen, ancak kalıtsal olarak aktarıldığı bilinen bağışıklık sistemi hastalıkları, bazen çok ileri düzeyde sağlık sorunu haline gelebilmektedir. Bu nedenle bağışıklık sistemi hastalıkları ile başa çıkma oldukça önemli bir konu haline gelmektedir. Öncelikle bağışıklık hastalıkları ile başa çıkmanın ilk yolu, hastalık teşhis edildikten sonra doktor veya uzman tavsiyesi dışında kulaktan dolma ve mahalle bilgileri ile hareket etmemektir. Doktorunuz size ne önerdiyse onu uygulayın ve ona danışmadan her hangi bir uygulamaya girişmeyin.
Bunun yanında bağışıklık sistemi güçlendirme yollarına başvurulmalıdır. Kısaca bu yollardan bahsedecek olursak şu şekildedir:
1 – Oksijen
Diğer tüm sistemlerimiz için olduğu gibi, bağışıklık sistemi için de oksijen oldukça önemli bir faktördür. Ne kadar bol oksijenli ortamlarda bulunulursa, mikrop ve virüslerle karşılaşma olasılığı da o kadar azalmaktadır. Bu nedenle bağışıklık sistemi hastaları veya bağışıklık sistemini kuvvetlendirmek isteyen kişilerin, mutlaka oksijenli ortamlarda bulunması gerekmektedir.( Dolayısıyla özellikle bağışıklık sistemi hastalarına şehirden uzaklaşıp daha kırsal alanlara gitmeleri uzmanlar tarafından tavsiye edilmektedir.)
2 – Uyku
Yeterli ve kaliteli bir uyku, bağışıklık sistemi için oldukça önemidir. Çünkü insan vücudu uyku halindeyken serotonin adı verilen bir hormon üretmektedir. Bu hormon vücutta meydana gelecek enfeksiyonlara daha hızlı cevap vermeyi sağlamaktadır
3 – D Vitamini
Güneş ışınlarında bolca bulunan D vitamini, güçlü ve iyi bir bağışıklık sistemi için oldukça önemlidir.
4 – Düzenli Beslenme
Kötü bir hayat tarzı, bu tür hastalıkların çok fazla olumsuz etkisini ortaya çıkarmaktadır. Güçlü ve sağlıklı bir bağışıklık sistemi için bu yasam tarzı bırakılıp, düzenli ve dengeli bir beslenmenin olduğu yaşam tarzına geçilmelidir.