Araç değer kaybı nedir? Araç değer kaybı kavramı, özellikle meydana gelen trafik kazaları neticesinde oldukça sık şekilde karşılaştığımız bir durumdur. Kaza sonucu hasar gören aracın gereken onarımları yapılsa dahi artık ikinci el araç piyasasında uğrayacağı değer kaybı, “Araç Değer Kaybı” olarak tanımlanır. Peki bu araç kaybı değeri nasıl hesaplanır? Değer kaybı davası nasıl açılır?
Kaza geçiren ve bu nedenle hasara uğrayan bir araç, ne kadar kusursuzda tamir edilse değerinde mutlaka bir kayıp oluşur.
Değer Kaybında Objektif Ölçüt
Kaza sonucu bir araçta oluşan değer kaybı, aracın kaza geçirmemiş emsalleri ile bu araç arasındaki objektif ölçütler ile tespit edilen değer eksilmesini karşılar. Yani bir aracın ikinci el piyasasında azalan değeri, araç değer kaybını gündeme getirir.
Yasal Dayanaklar
Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası ile sigorta işlemini yapanda, kaza sırasında hatası bulunan araç sahibinin üstlenmek zorunda olduğu sorumluluklarına zincirleme olarak ortak olur. Bu kapsamda Türk Ticaret Kanunu 1409. Madde düzenlemesinde, kusurlu tarafın trafik sigortası meydana gelen hasarı ve ayrıca değer kaybını karşılamakla yükümlüdür.Karayolları Trafik Kanunu 85. Madde düzenlemesine göre de motorlu aracın işleteninin ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibinin de ortaklaşa ve zincirleme olarak sorumluluğu vardır.
ile sigorta kayıtları öğrenilebilir. Değer kaybı ekspertizi yaptırılarak yetkili ve uzman servisten bu konuda yardım alınabilir.
Araç değer kaybının hesaplaması aşamasında aracın üretim yılı yani modeli, kilometresi, kaza geçmişi, trafiğe çıkış değeri, piyasa değeri gibi değişkenler göz önünde bulundurulur. Ayrıca araçta yer alan hasarlı parçaların daha önce hasara uğramamaları, değişim ya da onarım gibi işlemlerden geçmemeleri de gereklidir.
Araç Değer Kaybını Karşılamada Sigorta ve Kasko
Bir kaza sonucu genellikle tek araç ile sınırlı bir araç değer kaybı oluşmaz. Yani kazada sorumluluğu bulunan tarafın aracında da değer kaybı oluşabilir. Zorunlu trafik sigortası, kazada sorumluluğu olmayan veya sorumluluğu diğer tarafa oranla daha az olan tarafın araç değer kaybını karşılarken, sorumluluğu daha çok olan tarafın güvencesiyse ancak kasko sigortasıdır.
Sigorta Tahkim Başvurusu
Araç değer kaybının karşılanması noktasında karşılaşılan sorunlar açısından iki başvuru yolu vardır. Bunlardan biri genel dava açma yolu diğeri ise Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurudur.
Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru harçları ödenmek sureti ile ve başvuru dilekçesi verilerek yapılır. Araç değer kaybında, uyuşmazlık yaşanılan sigorta şirketinin Sigorta Tahkim Komisyonu’na üyeliği bulunuyorsa ve sigorta şirketine başvuru yapıldığında verilen cevap istekleri karşılamıyorsa veya 15 iş günü içerisinde cevap verilmezse başvuru formunu doldurarak komisyona bizzat veya posta yolu ile başvuru yapılabilir.
Sigorta Tahkim başvurusunun olumlu sonuçlanması halinde ilgili sigorta şirketi zarar ödeme yükümlülüğü ile karşılaşır.
Uyuşmazlık konusu miktar 5.000 TL’ye kadar olaylarda sigorta hakemlerince verilen karar kesindir ve itiraza konu olmaz.5.000 TL ve üzerinde bulunan uyuşmazlıklar konusunda sigorta hakemince verilen kararlara karşı, bildiriminin yapılmasından itibaren 10 gün süre içinde Komisyona itiraz edilebilir.40.000 TL’nin üzerindeki uyuşmazlıklarda ise itiraz üzerine verilen kararlara yönelik tarafların temyiz hakları bulunur.Bu miktarın altında kalan uyuşmazlıklar bakımından ise itiraz sonucu, itiraz hakem heyeti tarafından verilen kararlar kesin niteliktedir.
Bu komisyonda uyuşmazlıklar en çok dört ay içinde sonuca ulaştırılmak zorundadır. Tüketici odaklı bir anlayış ile kurulan komisyon, sigortalı kişilerin haklarını savunabilmeleri konusunda önemli rol oynar. Bu şekilde değer kaybı için değer kaybı tazminatı başvurusu yapabilirsiniz.
Değer Kaybına Yönelik Dava Açılması İşlemleri
Açılacak dava yoluyla değer kaybının talebi için, meydana gelen olayda tam kusurlu olmamak şartı gerekir. Yani araç değer kaybını diğer tarafın sigorta şirketinden ya da karşı taraftan isteyebilmek için olayda yüzde yüz kusurlu bulunmamak gereklidir.
Kısmi oranda bir kusurda ise kusurlu olunmayan oranda talep mümkün olur. Kusur durumu genellikle bilirkişi aracılığı ile tespit edilir.Kusursuz durumda olan veya daha az kusurlu olan araç sahibi, karşı taraftan ya da onun sigorta şirketinden onarım bedeli dışında araç değer kaybını da talep edebilir.Bu davalar diğer araç sürücüsüne karşı açılabilir. Bunun yanında dava aracın ruhsat sahibine ya da sigortasını yapan sigorta şirketine karşı da açılabilirDeğer kaybına neden olan kişinin araç sigortası bulunmuyorsa dava bu kişiye karşı açılmak zorundadır.Kazanın oluştuğu tarihten başlamak üzere iki yıl içerisinde araç değer kaybı davası açılmalıdır. Bu süre geçirilirse dava zamanaşımı dolmuş olur.
Dava Açılmasında Gerekli Belgeler
Değer kaybı davası açmak için, iddiaya konu tüm olayları, delilleri ve ayrıntılı olarak talepleri gösteren dava dilekçesi dışında, şu belgelerinde başvuruya eklenmesi gerekir;
Kazanın meydana geldiği zaman tutulan kaza raporu,Araçtaki hasarı gösterir fotoğraflar,Ekspertiz raporu,Servis rapor ve faturalarıSigorta poliçesi
Gibi iddiayı destekleyecek belgelerinde mahkeme başvuru dosyasında bulunması gerekir. Değer kaybına ilişkin açılan davalar genellikle, diğer dava türlerine oranla daha kısa zaman diliminde sonuçlanmaktadır. Bu davaların genellikle sonuçlanma süreleri 6 ay ile 1,5 yıl gibi bir sürede gerçekleşmektedir.
Araç değer kaybı davalarında yetkili mahkeme ise genel kurallara göre tespit edilir. Bu konudaki genel yetkili mahkemeyse davalı tarafın yerleşim yeri Asliye Hukuk Mahkemesidir.
Kazaya sebebiyet verenle ilgili olarak ya da kaza sonrasında herhangi bir sorunla karşılamanız halinde (örneğin yaşamsal gibi ) daha fazla bilgi almak için sigorta şirketleriylede görüşebilirsiniz.