Apandisit belirtileri halk arasında en çok araştırılan konular arasında gelmektedir. “ Apandisit nedir , Apandisit neden ağrır? Apandisit patlaması belirtileri nelerdir ?” gibi sıklıkla sorulan sorular aslında kişilerin kasık bölgesinde aniden ortaya çıkan sancılı halleri sonucu sorulmaktadır. Kişi; her sancı ya da karın ağrısını apandisit ağrısı şeklinde yorumlayabilir ya da bilmediği için önemsemeyebilir.
Apandisit belirtisi nasıl ortaya çıkar? Apandisit ne tarafta olur? Apandisit ağrısı nasıl geçer ? Apandisit belirtileri nedir evde nasıl anlaşılır ? Apandisit patlarsa ne olur ? İşte tüm detaylar…
Apandisit Ne Demek ? Apandisit Karsinoid Tümör Nedir?
Yaklaşık 9 cm uzunluğuna sahip apendiks; ince, küçük bir kesedir. Vücudun sağ alt tarafında bulunan kesenin girişi kalın bağırsağa bağlıdır fakat çıkışı yoktur. 9 cm’den 35 cm’e kadar değişebilen boyutları, kişinin yaşına göre değişkenlik gösterebilir.
Tahmin edilenin tersine çocuklarda daha büyük olan apendiks, yetişkin insanlarda kısmen kapandığı için daha kısadır. Henüz ne işlev gördüğü net olarak bilinmese de bu konuda yapılan araştırmalar apendiksin, hastalık dönemlerinde yararlı sindirim florası tarafından kullanılarak adeta bir sığınak görevi gördüğünü ortaya çıkarmıştır.
Fakat apendiksin vücutta çıkarılması gereken durumlarda, bunun vücutta meydana getirdiği herhangi bir zarar tespit edilememiştir. Hala vücuda tam olarak ne faydası olduğu bilinememekte, fakat bağışıklık sistemine yardımcı bir organ olduğunu düşünülmektedir. Apandisit ise, apendiksin enfeksiyonu olarak nitelendirilebilir. Peki apandisitle ilgili merak edilenler neler?
Apandisit Neden Olur? Apandisit Ağrısı Nasıl Olur?
Apandisitin neden olduğu henüz saptanamamıştır. Ancak yapılan çalışmalar apandisitin, genellikle apendiks girişinin vücuttaki yabancı maddeler veya vücudun kendi ürettiği maddeler yüzünden tıkanmasıyla oluştuğunu göstermektedir.
Bunlara örnek olarak; kişide var olan üst solunum yolu enfeksiyonu sırasında bağırsak duvarındaki lenf düğümünün şişmesiyle oluşan baskının apendiks girişini kapatması ya da dışkı tarafından apendiks girişinin bloke olması gibi durumlar gösterilebilir. Oluşan bu tıkanıklar sebebiyle şişme ve iltihaplanma meydana gelir, yani apandisit oluşur. Apandisit belirtileri ortaya çıkmadan ilerleyebilen bir komplikasyon halidir.
Apandisitten Nasıl Korunuruz? Apandisit Ağrısına Ne İyi Gelir?
Birçok neden ötürü oluşabilecek apandisiti engellemenin tek bir yolu bulunmamaktadır. Apandisit; gastroenterit, kabızlık, crohn hastalığı, mesane veya idrar yolu enfeksiyonları, huzursuz bağırsak sendromu ya da pelvik bir enfeksiyon gibi hastalıklarla benzer şikayetlere sebep olabilir.
Ayrıca apandisit belirtileri kadın hastalarda, apandisit sanılan bazı ağrı durumlarının adet dönemi, pelvik inflamatuar hastalık veya ektopik gebelik gibi jinekolojik nedenleri olabilir. Aniden ve yoğun karın ağrısı hissedildiği durumlarda vakit kaybetmeden acil tıbbi müdahalede bulunulması oldukça önemlidir.
Kişiden kişiye göre özellikleri değişebilen apendiks, bazı insanlarda değişik noktalara doğru uzanım gösterebilirler. Bunlar kalın bağırsağın arkası, karaciğerin sağ alt kısmı, ince bağırsağın etrafı ya da pelvis çevresi gibi farklı bölgeler olabilir.
Apandisit Ağrısı Ne Kadar Sürer? Apandisit Ağrısı Nasıl Geçer ?
Kişide tipik semptomlar mevcut değilse, apandisit olduğunu doğrulamak ve diğer hastalıkların olma ihtimalini ortadan kaldırabilmek için birçok test uygulanır. Kadınlar için hamilelik testi, enfeksiyon belirtilerini kontrol etmek için kan testi, idrar yolu enfeksiyonu olup olmadığına bakmak için idrar testi, yapısal özelliklerine bakmak ve apandisitin şişkinliğini gözlemleyebilmek için CT ve ultrason istenebilir. Tüm bu testlerin sonuçlandırılması doktora zaman kaybettireceğinden laparoskopi tercih edilebilir.
Apandisitin patlama tehlikesine karşı hastayı koruyabilmek için bazen apandisitin alınması önerilir. Bazen normal görünen durumlarda bile patlama riskini almak istemeyen, kişinin hayatını garanti altına almak isteyen doktorlar, apandisitin çıkarılmasını uygun görür.
Fakat genellikle doktor, semptomların apandisit olduğundan emin değilse, hastanın şikayetlerini 24 saat izlemesini ve durumunun değişip değişmediğini kontrol eder.
Apandisit Belirtileri Nelerdir? Apandisit Ağrısı Nerede Olur?
Apandisit genel olarak karnın sağ orta-alt kısmında bir ağrı ile kendini gösterir. Birkaç saat içinde şiddetlenmeye başlayan apandisit, kişiye büyük sıkıntı verir. Ağrının bulunduğu bölgeye bastırmak, yürümek ya da öksürmek ağrının artmasına sebep olabilir. Kendini halsiz ve hasta hisseden kişinin, iştahı büyük ölçüde azalır. Apandisit belirtileri erkek ya da kadın hastalarda zaman zaman ani sancılar şeklinde ortaya çıkabilir.
Bunların nedeni genelde apandisit girişinin tıkanmasıyla beraber içerideki bakterilerin çoğalarak apendiksin çeperlerine yaptığı baskıdır. Genel belirtileri; mide bulantısı ve kusma, sağ alt karında aniden başlayan ağrı, kabızlık veya ishal, karında şişkinlik ya da iştahsızlıktır.
Özellikle karnın sağ alt tarafında aniden başlayan ve ağırlaşan ağrılarınız varsa vakit kaybetmeden acil servise başvurmanız gerekmektedir. Kadınlarda apandisit belirtisi genellikle adet sancısı ile de karıştırılabilmektedir.
Apandisit Nasıl Tedavi Edilir? Apandisit Ameliyatı Hangi Durumlarda Gereklidir?
Apandisit tespit edildiği durumlarda en çok uygulanan yöntem, enfeksiyonlu apendiksin vücuttan çıkarılmasıdır. Bu işlem apendektomi olarak isimlendirilir. Yapılan cerrahi operasyonlardan en sık yapılanı apendektomidir.
Apendiksin alınması açık cerrahi veya laparoskopik yöntemlerden biriyle gerçekleştirilir. Genel anestezi altında gerçekleşen her iki yöntem de apandisitte başarılı sonuçlar verir.
Kapalı cerrahi yani laparoskopide, iyileşme süreci oldukça hızlı olduğundan açık cerrahiye göre daha çok tercih edilir. Laparoskopide, hastanın karnında 3 veya 4 kesik açılarak bu deliklerden kamera ve özel cerrahi aletler karın boşluğuna gönderilir.
Bu cerrahi aletler operasyon esnasında cerrahın işlem yapacağı bölgeyi net görebilmesini sağlar. Gönderilen tüp sayesinde gaz pompalanarak karın şişirilir, bu da cerrahın daha rahat çalışabilmesine yardımcı olur.
Bunların yanında operasyon anını izleyebilmek ve ona uygun hareket edebilmek için kamera, elbette kameraya ışık vermesi için laparoskop adı verilen özel bir tüp ve apendiksi çıkarırken kullanılması gereken birkaç küçük cerrahi alet gönderilir.
Apandisit ameliyatı sonrasında açılan kesilerin daha hızlı iyileşebilmesi için genellikle emilebilir dikişler kullanılır. Bu dikişlerin kullanılmaması halinde ameliyatı takip eden 7-10 gün içinde dikişlerin alınması gerekmektedir.
Laparoskopi önerilmeyen bazı durumlarda açık cerrahi yöntemine başvurulur. Apandisitin ameliyata başlamadan patlamış olması ve vücutta bir kitle meydana getirmesi veya kişinin daha önce karın bölgesinde açık ameliyat gerçekleştirmiş olması bu durumlara örnek gösterilebilir. Karnın sağ alt kısmında büyük bir kesim yapılan açık ameliyatta, bu sayede direkt karın bölgesine erişilebilir.
Tıpkı laparoskopik cerrahide kullanılan emilebilir veya emilemeyen dikişlerden biri tercih edilir ve emilemeyen dikiş kullanıldıysa ameliyat sonrasında doktorun belirlediği tarihte dikişler alınır.İki operasyon türünde de doktor, vücuttan çıkarılan apendiksin patolojik incelenmesinin yapılmasını isteyebilir.
Apendiksin çıkarılmasının üzerinden birkaç hafta geçtikten sonra iyileşme gerçekleşir. Açık ameliyat tercih edildiyse ameliyatı takip eden 6 hafta boyunca hastanın kendini yoracak faaliyetlerden uzak durması gerekir.
Cerrahi operasyonların gerçekleştirilemediği durumlarda, hastaya antibiyotik enjekte edilerek ameliyat tarihinin erteletilmesi veya tamamen bu ihtimalin ortadan kaldırılması sağlanır.
Açık cerrahiye göre genellikle avantajlı olan laparoskopide, hastanın iyileşme süresi çok kısadır. Çoğunlukla operasyondan birkaç gün sonra, hatta bazen 24-48 saat içerisinde hastaneden taburcu edilebilir.
Açık cerrahide ise hastanede geçirilen süre daha fazladır. Komplikasyonlar olabileceği ihtimallerini değerlendirmek için yaklaşık 1 hafta, kişi hastaneden çıkışını yapamaz.
Ameliyatın olduğu yerde elbette ağrı çoğunlukla kaçınılmazdır. Operasyon sonrasında birkaç gün ağrı yaşanabilir, fakat zamanla hastanın şikayetleri azalacaktır. Bazı durumlarda ağrı kesici takviyesi de yapılabilir.
Laparoskopik ameliyat sonrasında omuzda ağrı hissedilmesi ve bu ağrının bir hafta kadar devam etmesi normaldir. Bu ağrının sebebi, operasyon sırasında pompalanan gazdır. Hasta ameliyat sonrası kabızlık sorunu yaşayabilir, bu yüzden lifli gıdalarla beslenmeli ve bol sıvı tüketmelidir.
Ameliyat yeri pansumanı, kişinin fiziksel aktiviteleri ise doktor yönlendirmesiyle yapılmalıdır. Genellikle 4-6 hafta kadar fazla fiziksel güç gerektirecek ağır işlerden uzak durulması gerekmektedir.
Çocuklarda Apandisit Belirtileri Nelerdir? Evde Apandisit Testi Yapılabilir mi?
Çocuklarda Apandisit Belirtileri de sıkça ortaya çıkabilmektedir. Özellikle küçük çocukların ağrıyı tarif edememesi ile aileler Apandisit Belirtisi konusunda bir tahminde bulunamayabilmektedir. Ortalama 5-15 cm uzunluğuna ve 3-6 cm dış çapa sahip apendiksin ihtihaplanması sonucu ortaya çıkan apandisitin; karın ağrısı, iştahsızlık ve kusma gibi semptomları yaygın olarak görülür.
Göbek çevresinde başlayan ağrı, karnın sağ alt bölgesine iner ve şiddetlenerek devam eder. İştahsızlık meydana gelir ve kusmalar da yaşanabilir. Ateş bulgusu apandisitin ciddi olmadığı durumlarda genellikle gözlenmez.
Patlamış apandisit diye bilinen perforasyonda, yani apendiksin patlayarak içindeki iltihabın karın içine dağılmasıyla beraber çoğunlukla ateş görülür. Boğaz iltihabı, idrar yolu iltihabı ve lökosit yükselmesi durumlarının hastada var olup olmadığı iyi analiz edilmelidir.
Ultrason ve bilgisayarlı tomografi tanı yöntemleriyle daha doğru sonuçlar elde edilerek hastaya doğru şekilde müdahale edilmesi sağlanır.
Çocuklarda da yetişkinlerde olduğu gibi cerrahi tedaviye başvurulur. Yine iki yöntem olan laparoskopik yöntem ya da açık cerrahiden biri uygulanabilir. Hastanın şikayetlerinin başlamasından itibaren ilk 24 saatte yapılan ameliyatlarda çoğunlukla perforasyon görülmez.
Erken müdahale edilen durumlarda hasta 1 gün içerisinde hastaneden taburcu olabiliyorken, müdahale gecikmiş ise kişinin hastaneden taburcu süresi uzayabilmektedir.