Adetliyken antibiyotik kullanmak adeti kesermi sorusu, birçok kadın tarafından merak edilen bir konudur. Genel olarak antibiyotiklerin adeti geciktirmesi gibi bir durum söz konusu değildir. Ancak adet döngüsü; hastalıklar, stres, yaş, hormonal düzensizlikler gibi durumlarla değişebilmektedir.
Adetliyken antibiyotik kullanmak, kadınların sıklıkla merak ettiği bir konudur. Genellikle antibiyotiklerin adeti geciktirecek etkisi bulunmamaktadır ancak adet döngüsü başka sağlık sorunları, stres, yaş ve hormonel düzensizlikler gibi durumlar tarafından etkilenebilir. Bu yazıda, adetliyken antibiyotik almanın riskleri ve etkileri hakkında daha fazla bilgi edinmeyi amaçlamaktadır.
Antibiyotik kullanmadan önce doktorunuza danışarak onun tavsiyelerini uygulayın.
Doktorunuz ya da diğer tıbbi profesyonellerin önerileri, size uygun olan antibiyotikler hakkında en doğru bilgiyi verecektir. Antibiyotik almadan önce altta yatan hastalıklar nelerdir ve dahil olup olmayacağınız diyetler, egzersizler veya diğer durumlar hakkında konuşun. Sizin için en uygun olan, bunlar arasından seçebilirsiniz. Bu ortak kararlamanın yanı sıra, adet döngüsü ile ilgili bugüne kadarki herhangi bir değişim varsa, doktorunuza bunu da bildirmeniz çok önemli olabilir.
Normal bir adet döngüsü, 21-34 gün arasında değişir ve süre normalinde bu zaman aralığında devam eder. Adet döneminin geç kalması, cinsel aktifliğin devam etmesi durumunda, hamilelik testi yaptırılmalıdır.
Bazı antibiyotik türleri, kendi doğal östrojenini taklit eder ve seviyelerin yükselmesine neden olur. Yükselen bu sentetik östrojen, ksenoöstrojenler olarak işlev görmeye başlar.
Antibiyotik Yapısı Nasıldır?
Antibiyotikler; patojenik mikroorganizmaların gelişimini engeller. Kötü bakterilerle başa çıkarken, aynı zamanda iyi bakterileri de yok ettikleri bilinmektedir. Bunun sonucunda ise, adet döngüsü bozulabilir.
Antibiyotikler üreme organı üzerinde de bazı etkilere sahiptir;
- Hormon seviyeleri artar ya da azalır.
- Bağışıklık azalır.
- Bulaşıcı hastalık riski artmaya başlar.
Bu etkiler, adet döngüsünü değiştirmektedir. Diğer yandan bir ironi olarak, antibiyotik olmadan da ciddi hastalıkların üstesinden gelmek mümkün olmamaktadır. Antibiyotik alırken bazı noktalara dikkat etmek gereklidir:
- Alkol ve sigara içilmemeli
- Tedavi yarım bırakılmamalı ya da tam yapılmalı
- Hamile kalmamalı
- Özel bir diyet uygulanmalı
Antibiyotik alındıktan sonra adet döngüsünün bozulması normaldir. Birçok kadın, yaşamının belli dönemlerinde antibiyotik kullanmış ve bu tür adet gecikmelerine maruz kalmıştır.
Antibiyotik alımından sonra birçok yan etki oluşabilir. Bu yan etkiler, adet döngüsünün bozulmasına neden olabilir. Oluşan yan etkiler, adet dengesini bozmaktadır. Bir antibiyotik almak, kadınlar için oldukça stresli bir iştir.
Üreme sistemi etkilenmeye başlar. Antimikrobiyallere maruz kalan vücut, değişmeye başlar. Bu durum adet döngüsünün 30 gün ya da daha fazla bir gecikmeye neden olabilecek hormonal dengesizliği oluşturur.
Birçok kadın antibiyotik alımı sonrası başarısız adet döngüsü yaşamaktadır. Ancak bu antibiyotikler, adet döngüsünün bozulmasından her zaman sorumlu değildir. Bazı patolojik sebepler de adet döngüsünün bozulmasına neden olabilir.
Yumurtalıkların iltihaplanması, bahsedilen patolojik sebeplerden bir tanesidir. Temel yapı taşı olarak antibiyotikler her zaman adet döngüsünü bozar düşüncesi doğru olsa da vücudun ürettiği bir başka rahatsızlık, adet döngüsünün bozulmasına neden olabilmektedir.
Antibiyotikler Östrobolomu Bozma Özelliği Gösterir mi?
Antibiyotikler, bağırsak bakterileri üzerinde etkilidir. Kötü bakterileri öldürürken, iyi olanlar da ölmektedir. Aslında antibiyotikler, vücuttaki östrojenin nasıl kullanılacağını belirleyen spesifik bir mikrop grubu olan östrobolomu bozmaktadır.
Östrobolom bakterileri, karaciğerin bağırsağa göndermiş olduğu östrojeni basitçe parçalar ve vücut tarafından atılmasına izin verir. Östrobolom tehlikeye girerse, parçalanan östrojen metabolitleri, aktif östrojenlere dönüşmeye başlar.
Yani kandaki östrojen hormonu seviyesi değiştiğinde, hipofiz bezi fonksiyonu etkilenmeye başlar. Hipofiz bezi; kandaki östrojen seviyesine bağlı FSH ve LH’yi yani yumurtlamak için gerekli olan hormonlar) salgılamaktadır.
Östrojen çok düşük ya da çok yüksek olduğunda beyin yanlış algılar ve asıl miktarda üretmesi gereken FSH ve LH’yi üretemez hale gelir. Bu durum ise, vücudun gerekli olduğu dönemde yumurtlama yeteneğini ya tamamen bozmakta ya da farklı sorunlara yol açmaktadır.
Kadınlar Neden Adet Görür?
Kadınlar neden adet görür? Kadınların adet görmesinin sebebi, rahimden aylık olarak gelen kanamadan dolayıdır. Her sağlıklı kadın, adet döngüsünü geçirir. Adet döngüsü döneminde, birçok hormonal değişiklikler, yumurtalıklarda ve rahimde bazı değişmeler yaşanır.
Bunun nedeni hamilelik olayının yaşanmasıdır. Eğer hamilelik oluşmazsa, uteris hormonal değişikliklerden ötürü, iç astarını kan ve mukusla serviks ve vajidan atmaktadır.
Diğer yandan kadınların en çok merak ettikleri konuların başında gelen antibiyotikler, adet döngüsü üzerinde de etkili olup olmadığı tartışılmaktadır. Antibiyotikler; kadınların antibiyotik alarak geç, erken ya da eksik dönemlere ya da ağır, uzun menstrüasyona maruz kaldıkları durumlardan sorumlu değildir.
Antibiyotikler, oluşan enfeksiyonlar için reçete edilmektedir. Vücudu strese sokan enfeksiyonlar, stresle beraber adeti de etkilemektedir. Birçok antibiyotik çeşidi bulunmaktadır.
Bu antibiyotik çeşitleri içinde Rifampin, tüberküloz tedavisi için kullanılmaktadır. Bu antibiyotik, diğer antibiyotikler içinde, düzensiz ve ağrılı adet dönemlerine etki eden tek antibiyotik çeşididir.
Adet Dönemi Gecikmesine Etki Eden Diğer Etkenler Nelerdir?
Adet dönemi, sadece antibiyotiklerin kullanılmasıyla dengesi bozulmaz. Adet dönemini etkileyen birçok etken bulunmaktadır.
- Yaşam tarzında yapılan değişiklikler
- Aşırı stres
- Aşırı kilo kaybı ya da kilo alımı
- Çeşitli hastalıklar
- Kullanılan ilaçlar
- Tiroid hastalıkları
- Polikistik over sendromu
- Perimenopoz/menopoz
Aylık dönemi kontrol etmek ve sağlıklı şekilde döngüyü geçirmek çok önemlidir. Adet döngüsü, kadının üreme yeteneğini dengeler. Sağlıklı bir kadında 28 günlük düzenli döngüler yaşanır. Kaçırılan her döngü, vücudun size hatırlattığı birçok rahatsızlığı da göstermektedir.
Antibiyotik Alınırken Hamile Kalınabilir mi?
Antibiyotik alımı yapılırken, hormonal kontraseptifler de kullanılmaya devam etmektedir. Antibakteriyel ajanlar, kontraseptiflerin etkinliği azaltır. Antibiyotik tedavisinde bir gecikme olduğunda ise, hamile kalma olasılığı yükselmeye başlar.
Menstrüasyon Süresince Antibiyotik Alınabilir mi?
Doktor tarafından bir antibiyotik, adet döngüsü bozulacak diye kullanılmama gibi bir durum söz konusu değildir. Adet döneminde, kadın vücudu zayıf düşer. Enflamatuar süreç, çok daha kolay gelişir. Reçeteli ilaç kullanmak, yeni patojenik mikroorganizma saldırılarından korunmanızı sağlar.
Olası gecikmeler için endişelenmeden, bu süreci doğru ve ağrısız şekilde atlatmak için, doktorunuzla görüşmeniz, en doğru tercih olacaktır.
Antibiyotiklerin Yan Etkileri Nelerdir?
Antibiyotikler ve beraberinde alınan doğum kontrol hapları, birçok olumsuz etkiyi de beraberinde getirmektedir. Ayrı ayrı yan etkileri çok düşük dozda olsa bile, birlikte kullanıldığında, yan etkileri oldukça ciddi olabilmektedir.
- Mide bulantısı
- İştahta değişme
- İshal
- Baş dönmesi
- Kusma
- Baş ağrısı
Bu yan etkiler kişiden kişiye değişmekle birlikte, hangi tür antibiyotik alındığına göre de değişmektedir. Alınan her doğum kontrol ya da antibiyotik, herkeste aynı etkiyi yaratmadığı gibi, hiçbir yan etki yaşamayan kişiler de bulunmaktadır.
Adet Döngüsünü Etkileyebilecek Diğer İlaçlar Hangileridir?
Sadece antibiyotikler ya da doğum kontrol hapları değil, birçok farklı ilaç, adet döngüsünü etkileyebilmektedir. Bu yüzden hangi ilaçların düzensizlik yaptığı bilinmelidir.
- Oral kontraseptif haplar
- Aspirin
- İbuprofen
- Antipsikotik ve anti-depresan ilaçlar
- Kilo verdiren ilaçlar
- Kemoterapi
- Steroidler
- Diğer kontraseptif formları
Kemoterapi Adet Döngüsüne Nasıl Etki Eder?
Kemoterapi, oldukça zorlu ve zahmetli bir süreçtir. Bu süreçte kişi erken menopoza girebilir. Bu nedenle herhangi bir adet döngüsü oluşmaz. Doğurganlığın korunması için, kemoterapi alınmadan önce, doktorla görüşmek ve bu konuda neler yapılabileceğini öğrenmek önemlidir.
Oral Kontraseptif Haplar Adet Döngüsünde Nasıl Etkilidir?
Haplar genellikle adet döngüsü üzerinde, olumlu etki yapar ve döngüyü düzenler. Adet dönemleri daha az ağrılı geçmeye başlar. Bu yüzden haplar genel olarak endometriozis yani ağır ve daha ağır dönemler için terapötik müdahale gerektirir. Bu yüzden bazı dönemlerde, doğum kontrol hapı kullanmak, adet dönemi döngüsünü bozabilmektedir.
Oral haplar dışında bazı kontraseptifler de adet döngüsü üzerinde etkilidir. Hormonal olmayan intrauterin cihazlar (RİA BakırT) dönemler arasında bazen kanamalara neden olabilmektedir.
Mirena ya da Jaydess gibi hormonal RİA’lar uterus boşluğunda küçük miktarda progesteron salgıladıklarından, adet dönemleri daha az ağrılı geçmektedir. Bazı durumlarda adet döngü dönemleri tamamen kaybolur.
İlk birkaç ay, düzensiz kanamada yaygın olabilmektedir. Enjeksiyon hapları, implantlar, minipiller, östrojen ve progesteron içerirler ve adet döneminin bloke olmasına neden olurlar. Farklı ilaç türleri, adet döngüsünü etkiler. Ancak bunun için telaş yapmadan bir doktora görünmek gerekir.
Ek Olarak
“İlk adet oldum” cümlesinden sonra düzenli olarak adet yani her ay regl olmanız gerekir. Her adet olan kişi adet düzensizliği yaşayabilir. Böyle durumlarda bir doktor ile görüşmekte fayda vardır.
Evlilik ya da cinsel ilişki sonrasında adet olmam gerekiyordu gibi bir durumla karşılaşmanız halinde de başta antibiyotik kullanımı olmak üzere ağrı kesici ve bunun gibi ilaçların kullanımı kesilerek bir doktora başvurmak gerekmektedir. Hamilelik durumu olması ihtimali ile gebelik testi yaptırmalısınız. Gebelik olmaması halinde normalde antibiyotikler adet geciktirmez, fakat antibiyotik kullanımı adetimi düzensiz yaptı mı diyerek bunu da doktorunuza sorabilirsiniz.