Doğada, insanlara yararlı olan birçok bitki bulunuyor. Rezene de bunlardan biridir. Rezene, eski çağlardan beri yaygın olarak kullanılıyor. Gaz giderici özelliğinden dolayı bebeklerde sıklıkla kullanılıyor. Hatta eczanelerde bebekler için rezene çayı tohumu satılıyor. Rezene, şifalı olmasının yanında ilaç sanayinde etkin şekilde kullanılıyor. Bu yazımızda rezene nedir faydaları ve zararları nelerdir konusuna değineceğiz.
Rezene Nedir? Rezene Çayı Tohumu Faydaları Nelerdir?
Rezene, maydanozgiller familyasından otsu gövdeli, baharatlı bir bitkidir. Genellikle iki yıllık bir bitkidir. Dikine uzar. Boyu bazen iki metreyi bulur. Yaprakları ince ipliğimsi, ortadaki yapraklarla üsteki yaprakları sapsızdır. Çiçekleri altın sarısı renktedir. Küçük bir şemsiye demetini oluştururlar. Meyveleri silindirik, tüysüz ve yeşilimsi esmerdir. Tohumları protein ve yağ bakımından zengindir.
Rezene, Türkiye’nin Kuzeydoğu Anadolu bölümünde yabani olarak yetişiyor. Türkiye’nin ılıman iklimi sayesinde her bölgede rahatlıkla yetiştirebilirsiniz. Ayrıca ülkemizde yetiştirilen Tatlı Rezene, dünyada birinci kaliteye sahiptir.
1 – Rezene Diğer Adı Nedir?
Rezene’nin bilimsel adı “Foeniculum vulgare”dir. Bilinen diğer isimleri Raziyaneç, Raziyane, Tatlı anason, Fennel, Fenouil vulgairedir. Halk arasında daha ziyade rezene ve tatlı anason olarak biliniyor.
2 – Rezene Ekimi Nasıl Yapılır?
Ülkemizde son yıllarda rezene ekimi bir hayli artmıştır. Hatta saksıda bile rezene yetiştirme yapanlar bulunuyor.
İnternette de sık sık rezene ekimi nasıl yapılır araştırması yapılıyor. Rezeneyi tohum veya fidan olarak ekebilirsiniz. Tohum veya fidan ekmek isterseniz; 2 cm derinliğe ve aralarının 30-70 cm olmasına dikkat etmelisiniz.
Rezeneyi tohum olarak ekecekseniz, tohumları bir gün suda bekletmelisiniz. Rezeneleri kaplarda veya viyollarde çimlendirebilirsiniz. Kapları üste 2 cm kalana kadar ince elenmiş toprak ve torf karışımıyla doldurun. Sprey şişesiyle nemlendirin. Rezene tohumlarını yerleştirin. Üstlerini toprakla örtün. Spreyle tekrar nemlendirin. Şeffaf bir naylonla üzerlerini örtün. Arada bir kontrol ederek, nemlendirmeyi unutmayın. Çimlenme başladığında naylonu kaldırın. Kapları direk güneşe koyun.
Çimlenme 4-5 cm boyuna geldiğinde bahçenize veya tarlanıza ekebilirsiniz.
Rezeneyi çimlendirme yapmadan direk bahçenize veya tarlanıza ekmek isteyebilirsiniz. Bu durumda bahçeyi önce işlemeniz gerekiyor. Her sıraya kanallar açıp, tohumları yerleştirin. Üzerlerini 2 cm olacak şekilde örtün. Naylonla kapatın. Periyodik aralıklarla nemlendirmeyi unutmayın. Çimlenme 7-12 gün arasında gerçekleşecektir.
Rezene fidanı ekecekseniz, ekilecek yeri işleyiniz. Fidenin etrafında başka bitki ve yabani ot olmaması gerekiyor. Fidenin güneş ışığından azami yararlanabilmesi kuzey-güney istikametinde dikmelisiniz. Fideyi diktikten sonra mutlaka can suyu vermeyi unutmayınız.
Rezene Ekim Zamanı
Rezeneyi ekimi yapmak kadar rezene ekim zamanı da önemlidir. Rezene ekimi için genellikle İlkbahar ayları tercih ediliyor. Fakat İlkbahardan sonbahar mevsimine kadar rezene tohumu ekimi yapabilirsiniz. Yalnız rezeneyi fide olarak ekerken, havanın rüzgârlı olmamasına dikkat etmelisiniz.
3 – Rezene Uyku Yapar mı?
Rezenenin, sinirleri gevşetmesi ve vücudu rahatlatması özelliği bulunuyor. Bu özelliğinden dolayı rezene uyku yapar mı sorusu sıklıkla soruluyor. Özellikle uyku problemleri çekenler, internetten ve eczanelerden rezene uyku getirir mi sorgusunu yapıyorlar.
Rezenenin içeriğinde melatonin maddesi bulunuyor. Melatonin, beyindeki epifiz bezinde salgılanıyor. Bizi hastalıklardan korumaya yarıyor. Siz uyurken bütün gece boyunca salgılanıyor. Fakat uyuyamazsanız, ortamda ışık varsa bu madde salgılanamıyor.
Rezenede bulunan melatonin burada devreye giriyor. Hem melatonin ihtiyacınızı karşılıyor hem de sindirime yardımcı oluyor. Gaz sancınızı giderip, stres seviyenizi düşürüp, iyi bir uyku çekmenizi sağlıyor.
Bebeklerde durum daha başkadır. Onlar, daha ziyade gaz sancısı çekiyorlar. Bu nedenle bütün gece ağlayıp, sizi de uyutmuyorlar. Doktor kontrolünde belirli miktarlarda verirseniz gaz sancılarını gidermiş olursunuz.
4 – Rezene Neye İyi Gelir?
Rezene eski çağlardan beri şifa kaynağı olarak kullanılıyor. Hatta baharatlı ve aromatik kokusu sayesinde Hindistan’da baharat olarak kullanılıyor. Bu özelliklerinin yanı sıra rezene neye iyi gelir sorusu aklınıza gelebilir. Bunu şöyle sıralayabiliriz;
Mide ağrılarını hafifletir.Kansızlığa iyi gelir.Ses kısıklığınızı gidermeye yarar.Kaslarınızı gevşetmeye yarar.Ruhsal bozukluklarınızı düzeltip, kendinizi iyi hissetmenizi sağlar.Cildinizi yenilemeye yarar.Soğuk algınlığınıza iyi gelir.Migren ve baş ağrılarınızı giderir.Anne sütünü artırmaya yarar.Hastalıklara karşı dirençli olmanızı sağlar.
5 – Rezene Faydaları Nelerdir?
https://www.youtube.com/watch?v=Uwo4263GF_0
Rezene; A ve C vitaminleri ile potasyum, sodyum, fosfor, magnezyum ve kalsiyum bakımından oldukça zengindir. Ayrıca sağlığınız için çok önemli olan melatonin maddesini de içeriyor. İçeriğinde bulundurduğu mineral, madde ve vitaminler bakımından rezene faydaları bir hayli fazladır.
Anemiyi önler.Kemik sağlığını ve gelişimini olumlu yönde etkiler.Cilt sağlığını geliştirir.Kan basıncını düşürür.Vücuttaki suyu atar.Sindirim sağlığını geliştirir.Astım semptomlarını azaltır.Emziren annelerde süt salgılanmasını artırır.Tohumları çiğnemeniz halinde kökü nefes kokusunu yok eder. Ağızdaki zararlı bakterilerle savaşır.İshali tedavi eder.
6 – Rezene Zararları Nelerdir?
Birçok faydalı bitkide olduğu gibi rezeneyi de bilinçsiz ve aşırı şekilde tüketirseniz rezene zararları görmeniz kaçınılmazdır. Bu zararları şöyle sayabiliriz;
Aşırı rezene çayı tüketirseniz, cildinizde döküntü ve kızarıklar oluşabilir.Mide bulantısı, kusma, baş ağrısı gibi yan etkiler görebilirsiniz.Epilepsi hastaları doktor onayı ve kontrolü olmadan kesinlikle kullanmamalıdır.Gebelik dönemindeki anneler için uygun değildir.
7 – 1 Aylık Bebeğe Rezene Çayı Verilir mi?
Emziren anne ve bebeklerine rezene faydası bir hayli fazladır. Fakat bebeğinize hangi ne zaman ve hangi ölçüde vereceğinizi iyi bilmelisiniz. Özellikle yeni doğmuş bebeği olan anneler 1 aylık bebeğe rezene çayı verilir mi sorusunun yanıtını çok merak ediyorlar. 1 aylık bebeğinize bir tatlı kaşığını geçmeyecek şekilde rezene çayı verebilirsiniz. Çayın rahatlatma ve gaz giderici özelliğinden dolayı bebeğiniz rahat edecektir.
Bebeğinize rezene çayı vermeyi bir haftalıktan itibaren başlayabilirsiniz. Hatta bu konuda doktorlar, her emzirmeden sonra 2-3 çay kaşığı rezene çayı verilmesini tavsiye ediyorlar. Ayrıca emziren anne olarak sizin de günde 1-2 fincan rezene çayı içmeniz gaz problemlerinizi giderecektir.
8 – Rezene Çayının Yapılışı Nasıldır?
Rezene, piyasada tek kullanımlık poşetlerde ve açık halde satılıyor. Burada önemli olan rezenenin taze ve organik olmasıdır. Poşetlerde satılan rezenelere katkı maddesi katılabiliyor. Aktardan alacağınız rezene de çok eski, yağ özelliğini kaybetmiş olabilir. Bu nedenle güvendiğiniz yerden almaya özen gösterin.
Rezeneyi poşette demlemek istiyorsanız, bir fincan kaynar suya daldırın. 5 dakika bekleyin. Poşeti süzüp, çıkarın. Çaya şeker katmadan içebilirsiniz.
Rezeneyi açıkta aldıysanız, bir su bardağı rezene çayı için 1 çay kaşığı rezene tohumu eziyorsunuz. Kaynar suyu fincana dökün, ezdiğiniz rezeneyi de ekleyin. 5 dakika demlenmeye bırakın. Çayı süzdükten sonra afiyetle içebilirsiniz.
Rezene şifalı bir bitkidir. Halk arasında en çok uyku getiren, gaz gideren ve mideyi rahatlatan olarak bilinir. Bu faydalarının yanı sıra A ve C vitaminleri içermesinden dolayı tansiyona, kansızlığa ve kemik gelişimine iyi geliyor. Emziren anne ve bebekleri için gaz gidermesi açısından çok faydalıdır. Aşırıya kaçmadığınız sürece güvenle tüketebilirsiniz.