İdari hakimlik sınavı her yıl birçok adayın büyük heyecanla beklediği en önemli sınavlardan birisidir. İdari hakimlik, birçok kişinin kariyer basamağında hayallerini ve ideolojilerini süsleyen bir meslektir. Adalet duygusunun ağır bastığı kişilerde hakimlik her şeyin üstünde gelen bir meslektir.
Peki İdari hakimlik nedir ? İdari hakim kimdir? Kimler idari yargı hakimi olabilir? Hangi sıklıkta idari hakimlik sınavı yapılır? Sınav soruları zor mudur? Hangi konuları bilmek sınavdan geçmek için yeterli olur? Tüm bu sorular idari yargı hakimliği sınavına hazırlananlar için en çok merak edilen sorular arasındadır.
İşte tüm detayları ile idari hakimlik hakkında bilinmesi gerekenler:
1 – İdari Hakimlik Nedir? Nasıl İdari Hakim Olunur? Çalışma Esasları Nelerdir?
İdari hakim; idari dava dosyalarının incelenmesinde, Adalet Bakanlığı bünyesinde görev yapmaktadır. Adaleti sağlarken dosya üzerinde iki türlü hüküm çeşidi vardır. Dosyalar bir adli yönden bir de idari yönden konulara ayrılarak incelenirler. Bu yönü ile idari yargılama kapsamında esasa alınan dosyaların tamamını idari hakim inceler. İdari yargı hakimliği diğer adli yargı hakimlerine göre daha farklı esaslar ile çalışmaktadır. Buna göre idari hakim olacak kişinin; idare hukuku yanı sıra vergi sistemleri, vergi ve usul kanunları hakkında da bilgi sahibi olması gerekmektedir. Çünkü idari hakim; idare mahkemeleri ve vergi mahkemeleri üzerinden görevlendirilmektedir. Resmi kurumlar ile vatandaş ya da iş sahipleri arasında çıkan anlaşmazlıklarda hüküm kurarlar.
İdari hüküm davaları aşama itibari ile 2577 sayılı İdari Mahkeme Usul Kanunu ile belirlenmiştir. Bu kapsamda görev alacak idari hakimler eğitim sürecinde de bu aşamaları almış olmalılardır. İşte bu bağlamda hakimlik müessesesi idare kısmında bir tık farklılaşır. Adli yargıda yer alan hakimlerin tümü hukuk fakültesinde aldıkları eğitimle mezuniyet sonunda ihtisaslaşmak istedikleri alanı seçerler.
Adli yargıda görev alan hakim için idari yargı hakimi olmak çok ayrı bir konuda uzmanlaşmak demektir. Çünkü idari yargı kapsam bakımında CMK’ ya göre farklı yargılama usullerince dosyaları değerlendirir. Dosya konularına bakıldığında ise ağırlıklı olarak hukuk alanı dışında ekonomi, iktisat, işletme ve kamu yönetimi gibi bölümlerde okuyan kişilerin de uzmanlık alanına giren konuların olduğu görülmektedir. Hal böyle olunca idari hakim olmak için kapsam bir tık genişletilir veya hukuk bilgisine göre eğitim aldığı fakülteye göre sınava girmeye hak kazanır.
2 – Hakimlik Sınavı Kaç Dakika ?
Hakimlik sınavı adli ve idari yargı hakimlik sınavları olarak ikiye ayrılır. Öncelikle bütün adaylar ortak genel kültür sınavını tamamlar. Sonrasında ihtisaslaşmak istedikleri alana göre sınav oturumu değişir. Adli yargı hakimlik sınavı avukat olanlar ve yeni mezunlar şeklinde iki sınav ile ayrılır. Genel kültür ve genel yetenek soruları yer alan bu sınavda idari hakimlik sınavı için ayrılan süre 50 dakikadır. Toplamda 35 sorunun yer aldığı sınavda sadece idari hakim olmak isteyenler katılım sağlar.
3 – İdari Hakimlik Sınavı Her Yıl Yapılır mı ?
Evet sınav her yıl yapılmaktadır. Genellikle Aralık ayı sınav tarihi için seçilen dönemdir.
4 – İdari Hakimlik Sınavı 2019
İdari hakimlik sınavı 2019 yılı içerisinde 29 Aralık’ ta gerçekleşti. Bu sınavdan başarılı şekilde geçmek için; genel kültür 20 puan alan bilgisi 80 tam puan olmak üzere toplamda 100 tam puan almak gereklidir.
2019 yılı adalet sistemi konusunda yaşanan en önemli olaylardan birisi açıklanan yargı reform paketi oldu. Buna bağlı olarak idari yargı hakimliği sınavı 2019 yılında yeni usullerle uygulamaya alındı.
5 – İdari Hakimlik Sınavına Kimler Girebilir 2019
İdari hakimlik, dava dosya türü itibari ile hukuk fakültesi haricinde siyasal bilgiler, iktisat ve işletme, maliye ve idari birim yönetimleri bölümlerinden mezun olmak şartı aranmaktadır. Bunun en temel sebebi, idari yargı dosya konu kapsamının aynı zamanda bu fakültelerde de eğitimde verilmesidir. Yani bu bölümlerden mezun olmuş kişiler aynı zamanda idari yargı konu kapsamındaki dosyalarda sonuca bağlayacak bilgi birikimine sahiptirler.
Her yıl toplamda alınacak idari hakim sayısının sadece belirli bir kısmı İİBF ya da SBF mezunlarından seçilirdi. Son çıkan yargı reform paketi ile bu esaslar yeniden düzenlenmiştir. Yapılan düzenlemeye göre idari hakimlik sınavı için alınacak kişi sayısının yüzde 20 si bu fakültelerden mezun olabilir şeklinde sınır belirlendi.
Bunun haricinde hali hazırda avukatlık yapan kişilerin de belirli esasları yerine getirdikten sonra idari yargı hakimliği sınavına girme hakkı vardır.
İdare hukuku eğitimine yer veren siyasal bilgiler fakültesinden mezun olanlar hukuk veya hukuk bölümlerinden eksik kalan derslerden eksik oldukları kısımları hazırlık sürecinde tamamlarlar. ÖSYM tarafından yapılan İdari yargı hakim adaylığı Yazılı yarışma sınavı (çoktan seçmeli) sonrasında Ankara’ da kabul edilen adaylar mülakata alınırlar.
Siyasal bilimler Fakültesi veya bunlara benzer yönetim birimleri üzerine eğitim veren fakültelerde vergi ve idari denetim üzerine derslerde gerekli bilgiye yeterince yer verdikleri için mezunları da İdari yargı hakim adayı olarak hukuk bilgisine sahip görülür. 30 yaşına kadar olan kişiler sınavı kaybetmeleri halinde her yıl yeniden başvuru yaparak katılım sağlayabilirler.
6 – İdari Hakimlik Sınav Soruları
Geçmiş dönemlere ait çıkmış idari hakimlik sınav soruları sınav hazırlığı sürecinde en iyi yol göstericiler olmaktadır. Çıkan soruların tekniği, düşünce tekniğini bu şekilde daha iyi anlamak mümkündür. Birçok hakim adayı gireceği sınavın ne çeşit bir sınav olduğunu merak etmektedir. Çıkan sınav sorularını incelemek, hatta benzer sorular çözmek sınav için ekstra başarı sağlayacaktır.
7 – İdari Hakimlik Sınav Sonuçları
İdari hakimlik sınav sonuçları ortalama 1-1,5 aylık süre zarfında açıklanmaktadır. Yapılan sınavın sonucunu öğrenmek için ÖSYM sınav merkezi online https://sonuc.osym.gov.tr sayfası üzerinden TC kimlik bilgilerini girebilir ve sonuçlarını öğrenebilirler.
8 – İdari Hakimlik Sınav Konuları
İdari hakimlik sınav konuları içerisinde idari yargı ceza hukuku, borçlar hukuku, vergi ve vergi usul hukuku, iktisat ve maliye konuları yer almaktadır. Ortak alan yani genel kültür sınavı bittikten sonra idari yargı hakimliği için girilecek idari hakimlik sınav oturumunda bu konular dahilinde toplamda 35 tane soru sorulmaktadır.